یک روزنامه چاپ انگلیس نوشت در حالی که ایران و آمریکا به توافق نزدیک می شوند عربستان وضع موجود منطقه خاورمیانه را به خطر می اندازد. «حمایت ریاض از گروه های جهادی که آمریکا آنها را تروریست می نامد، چند توجه ها را به خود جلب نکرد.»
روزنامه «ایندیپندنت» چاپ انگلیس در مقاله ای به قلم «پاتریک کوک برن»، با
اشاره به نقش یک شاهزاده جوان عربستانی در تحولات کنونی سوریه و یمن نوشت
در حالی که ایران و آمریکا در آستانه دستیابی به توافق هستند عربستان سعودی
تلاش می کند وضع موجود در خاورمیانه را به خطر بیندازد.
برابر
این گزارش، توالی تحولات نظامی و دیپلماتیک در منطقه بشدت متشنج خاورمیانه
افق سیاسی آن را به طور عمیقی تحت تاثیر قرار داده است. مهم ترین تحول در
منطقه تفاهم مشترک میان آمریکا و پنج قدرت جهانی و ایران درباره محدودسازی
برنامه هسته ای این کشور در مقابل رفع تحریم ها علیه آن است. اما رفع دشمنی
و عداوت میان آمریکا و ایران به عنوان یکی از عوامل اصلی بی ثباتی
خاورمیانه از زمان سقوط رژیم شاه (معدوم) در ایران در سال هزار و نهصد و
هفتاد و نه تا کنون ممکن است نتواند خشونت های گسترده تر منطقه مانند بحران
سوریه، یمن و عراق را تحت تاثیر قرار دهد.
نویسنده ایندیپندنت
همچنین نوشت: در هر حال منافع حاصل از توافق میان ایران و آمریکا به تدریج و
آرام آرام نمایان خواهد شد. اگر پیامدها و منافع ناشی از این توافق به
یکباره اعلام و نمایان شوند، جمهوری خواهان کنگره، سعودی ها و (رژیم)
اسرائیل برای تخریب این توافقنامه به تکاپو خواهند افتاد. حتی اگر توافقی
حاصل و اجرایی شود، مخالفان اوباما از همکاری های وی با ایران در حوزه های
دیگر در منطقه خاورمیانه جلوگیری خواهند کرد.
به نوشته روزنامه
انگلیسی، با وجود دستیابی به توافقی ضعیف میان ایران و آمریکا شاهد تشدید
بحران در یمن و سوریه هستیم و بحران ها روز به روز بیشتر می شود. عربستان
سعودی و کشورهای پادشاهی خلیج فارس منافع گسترده در حفظ وضع موجود در منطقه
دارند و در گذشته هم در حفظ وضع موجود در منطقه موفق بوده اند. چه کسی می
توانست در اواخر دهه 1950 پیش بینی کند که حرکت های ملی گرای عرب و
سوسیالیست ها از میان بروند، اما عربستان سعودی با نظام پادشاهی مستبد خود
همچنان به حیات خود تا به امروز ادامه دهد.
نکته قابل توجه درباره
تحولات چند روز گذشته این است که عربستان درصدد تغییر گسترده در منطقه است و
برای به کارگیری نیروی نظامی هم آماده می شود. در یمن جنگ هوایی ویرانگری
را آغاز کرده است. در سوریه هم عربستان با همکاری ترکیه تلاش می کند از
حرکت های جهادی افراطی از جمله از جبهه النصره حمایت کند که یکی از گروه
های منشعب از القاعده است.
سعودی ها اکنون سیاست سنتی خود را مبنی
بر پیگیری سیاست های به شدت احتیاط آمیز به کنار گذاشته اند و با به
کارگیری ثروت های هنگفت خود و به کارگیری نیروهای وابسته به خود و همچنین
استفاده از روابط نزدیکشان با آمریکا درصدد تقویت نفوذ خود هستند.
در
یمن نیروهای هوایی عربستان به همراه واحدهای ارتش یمن که زمانی وابسته به
علی عبدالله صالح بودند، نیروهای انصارالله را بمباران می کنند. علی
عبدالله صالح زمانی دست نشانده آمریکا و عربستان در صنعا، پایتخت یمن معرفی
می شد. نیروهای هوایی عربستان و کشورهای عرب همپیمان آن متوجه شدند که
حملات هوایی در نبود یک شریک قابل اعتماد در داخل یمن اهداف مورد نظر آنها
را در یمن محقق نخواهد کرد. با این حال اگر نیروهای زمینی عربستان وارد یمن
شوند این اقدام به مثابه ورود آنها به باتلاقی مشابه باتلاق افغانستان و
عراق خواهد بود.
«پاتریک کوک برن» همچنین در این مقاله نوشت: سعودی
ها تلاش می کنند چنان وانمود کنند که مداخله نظامی آنها در یمن در واکنش به
تحرکات انصارالله [و نیروهای کمیته های مردمی] صورت گرفته است. سعودی ها
مدعی اند که انصارالله در تلاش برای به دست گرفتن کنترل مناطق مختلف یمن
است.
بخش عمده ای از این ادعاها تبلیغات و جنگ روانی است. نیروهای
انصارالله که در مناطق کوهستانی شمال این کشور زندگی می کنند به حزب الله
لبنان تشبیه می شوند. آنها از سال دو هزار و چهار تا کنون با شش حمله دولت
مرکزی یمن مقابله کرده اند و همه این حملات هم توسط علی عبدالله صالح، رئیس
جمهور سابق یمن، آغاز شده اند. صالح به عنوان هم پیمان عربستان در یمن
شناخته می شد.
خانم مداوی الراشید، استاد مرکز ال اس ای خاورمیانه،
در مصاحبه با «المانیتور» گفت: وزیر دفاع عربستان و رئیس دادگاه سلطنتی این
کشور محمد بن سلمان که پسر پادشاه است و حدود سی سال دارد، می خواهند
عربستان را به قدرت بلامنازع شبه جزیره عربستان تبدیل کنند.
وی گفت
مقامات عربستان می خواهند در میان اعراب دیگر وجهه ای برای خود دست و پا
کنند. موفقیت عملیات نظامی در یمن به پادشاهی عربستان همان اعتباری را
خواهد داد که به آن نیاز دارد. پیروزی در یمن می تواند شکست های عربستان را
در سوریه و عراق جبران کند در این دو کشور اقدامات عربستان به علت سیاست
های ایران شکست خورده اند. در عین حال این اقدام عربستان به عنوان نشانه ای
برای دولت آمریکاست زیرا مقامات عربستان معتقدند آمریکا بیش از حد در مسیر
مصالحه با ایران حرکت می کند.
«کوک برن» همچنین نوشت: یمن تنها
کشوری نیست که عربستان تلاش می کند در آن نقشی جدی و قاطع ایفا کند. دولت
سوریه هفته گذشته ترکیه را به حمایت از هزاران نیروی جهادی برای ورود به
ادلب و اختلال در ارتباطات ارتش سوریه متهم کرد که باعث شد ارتش سوریه
نتواند ماموریت خود را در دفاع از ادلب به درستی اجرا کند. نقش برجسته
عربستان در سقوط شهر ادلب در مصاحبه جمال کاشوگی، روزنامه نگار عربستانی و
مشاور حکومت ریاض، در مصاحبه با «نیویورک تایمز» به خوبی بیان شده است.
وی
با بیان اینکه عربستان سعودی و ترکیه از جبهه النصره و دیگر نیروهای جهادی
برای تصرف شهر ادلب حمایت کرده اند، گفت: هماهنگی میان بخش اطلاعاتی
عربستان و ترکیه هرگز تا این حد خوب نبوده است.
جالب توجه آنکه
اذعان صریح این مقام عربستانی مبنی بر حمایت ریاض از گروه های جهادی که
آمریکا آنها را تروریست می نامد، چندان توجه ها را به خود جلب نکرد. همزمان
نخستین بار مبارزان داعش وارد دمشق شدند و کنترل بخش هایی از اردوگاه
یرموک را به دست گرفتند. این اردوگاه فقط ده مایل با دمشق فاصله دارد.