دانستنی های پدافند غیر عامل آشنایی با سازه امن و استحکامات دفاعی

شهر زیرزمینی

دانستنی های پدافند غیر عامل

آشنایی با سازه امن و استحکامات دفاعی

پناهگاه ها:

مسئله استفاده و یا ایجاد پناهگاه ها در کنار تاسیسات و سازمان های نظامی ،اداری و صنعتی و داخل شهر ها و مجتمع های بزرگ مسکونی و پناهگاه های خانوادگی نقش بسیار ارزشمندی در کاهش میزان تلفات انسانی حاصل از آثار سلاح های دشمن خواهد داشت .

پناهگاه ها باید بتوانند در مقابل اثرات ناشی از جنگ افزار های متعدد از قبیل انفجار ،ترکش،شوک و هوای آلوده ناشی از دود ، غبار و هرگونه آلودگی ناشی از احتراق و اشتعال مواد منفجره ،مقاوم باشند. از این رو رعایت ویژگی هایی از قبیل استحکام سازه در برابر انفجار ،ممانعت از ورود هوای آلوده و دارا بودن تجهیزات فیلتراسیون در این گونه ابنیه توصیه می گردد.

اگر در طراحی پناهگاه ها پارامتر چند منظوره بودن کاربری رعایت گردد،می توان در شرایط عادی نیز از آنها بهره برداری نمود . در اینصورت بایستی پناهگاه بتواند به سرعت تغییر کاربری به حالت پناهگاه را دارا باشد .

در اين زمينه ميتوان به شهر هاي زير زميني زير اشاره كرد از نظير شهري در تركيه و قلعه حسن صباح وشهر ميمند در كرمان.

1-کاپادوکیه Kapadoukia یا نام قدیمی و پارسی این سرزمین کاپادوسیه Cappadocia به معنای سرزمین اسبهای زیبا، بخش باستانی و پهناوری است که امروز در ترکیه مرکزی قرار گرفته و به دلیل ارزش های تاریخی و باستانی، توریستی ترین بخش استان نوشهیر؛ ترکیه کنونی را در بر می گیرد.
آنچه به این سرزمین ارزش تاریخی و گردشگری داده، خانه ها و پناهگاههای پرشمار و کوچکی است که دردل کوهها وتپه های به جا مانده از آتشفشان، وجود دارد.

امّا شگفت آورترین بخش سرزمین کاپادوکیه یا کاپادوسیه، شهری است زیر زمینی با نام درینکویو derinkuy که یکی از شگفت انگیزترین کشف تاریخ آیین زرتشت، ایران باستان و پیروان اهورا مزدا در آنجا قرار دارد.
درینکو به معنی چاه عمیق، شهری است زیرزمینی و اعجاب آور، که براثر یک رویداد ساده کشف شد.

در سال 1963 کارگرانی که برای ایجاد ساختمانی؛ به کندن زمین مشغول بودند، ناگهان با چاه یا تونل ژرفی درون زمین روبرو شدند.
شهری در ژرفای 85 متری زمین در هشت طبقه با گنجایش زندگی برای 20 تا 30هزار مرد وزن کودک و گاو وگوسفندواصطبل اسب.ونیز محلی برای ذخیره غذا و شراب، و درست کردن شراب و روغن و وجود نیایشگاه هایی برای مراسم دینی.
دراین شهر زیرزمینی که توسط ایرانیان باستان، پیروان دین زرتشتی؛ ساخته شده، طبقۀ نخست، ویژه نگهداری حیواناتی چون گاوو گوسفندواسب بوده؛ پله های تودرتو وپرشماردر هر طبقه، اتاقهایی با آشپزخانه ومحل بزرگی برای نگاهداری شراب و نیز مواد غذایی.
نکته قابل توجه تعداد تونلها وهواکش هاست؛ که به بیرون راه دارند وطوری ساخته شده اند که در اعماق این شهرزیرزمینی هوا جریان دارد و هیچگاه کمبود اکسیژن احساس نمی شود.

پژوهشگران می گویند:با تکنولوژی امروزی؛ ساختن چنین شهری زیرزمینی، برای زندگی 20 تا 30 هزار نفر، ده سال طول می کشد. آنها این شهرزیرزمینی درینکویو را هم ردیف ودر مقایسه با اهرام مصر توصیف می کنند.

2-قلعه الموت یکی از قلعه‌های منحصربه‌فرد تاریخی در ایران است. دژ الموت در شمال شرقی روستای گازرخان(قصر خان) و بر فراز صخره‌ای به ارتفاع ۲۱۶۳ متر از سطح دریا که بلندی صخره از زمین‌های پیرامون خود ۲۰۰ متر و گسترده دژ ۲۰۰۰۰ متر مربع می‌باشد قرار دارد. این کوه از نرمه گردن (میانه نرمه‌لات و گرمارود) شروع شده و به طرف مغرب ادامه پیدا کرده است. صخره‌های پیرامون قلعه که رنگ سرخ و خاکستری دارند، در جهت شمال شرقی به جنوب غربی کشیده شده‌اند. پیرامون دژ از هر چهار سو پرتگاه است و تنها راه ورود به قلعه در انتهای ضلع شمال شرقی است که کوه هودکان با فاصله‌ای نسبتاً زیاد بر آن مشرف است.. این قلعه یکی از جاذبه‌های گردشگری الموت محسوب می‌شود .

3- میمندبا تاریخ۸۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال در ۳۸ کیلومتری شمال‌شرقی شهرستان شهربابک در عرض ۳۰ درجه و ۱۶ دقیقه و طول ۵۵ درجه و ۲۵ دقیقه قراردارد. ارتفاع آن از سطح دریا ۲۲۴۰ متر و وسعت آن ۴۲۰ کیلومترمربع است این روستا بین شهرهای یزد، کرمان و شیراز قرار دارد. میمند در دهستان‌میمند، در شهرستان شهربابک و در استان کرمان واقع شده‌است. باران سالیانه آن ۱۸۵ میلیمتر است.

روستای میمند واقع در استان کرمان تنها یک نمونه از این جاذبه‌های گردشگری است. این روستای باستانی که با شماره ۴۱۳۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، از معدود موارد معماری صخره‌ای است که به شکلی گسترده در تمامی ساختار روستا استفاده شده است. نمونه‌های معماری صخره‌ای هرچند که در دیگر کشورها نیز به طور معدودی به چشم می‌خورد، اما هیچکدام جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و گردشگری میمند را ندارند. به عنوان نمونه مهمترین شاخصه این روستا در مقایسه با مواردی چون دهکده کاپادوکیه (Cappadocia) ترکیه مسکونی بودن واحدهای صخره‌ای میمند است که این خصوصیت در سایتهای مشابه میمند کمتر به چشم می‌خورد؛ به عبارت دیگر زندگی هنوز معنا ی خود را در میمند از دست نداده است.

گروه طرح و برنامه و اجراي اداره كل پدافند غيرعامل استانداري قزوين