نگاه رژیم‌صهیونیستی به مذاکرات هسته‌ای

نفوذ رژیم صهیونیستی بر دولت و کنگره آمریکا یکی از مهم‌ترین فاکتورهای اثرگذار بر مذاکرات ایران بوده است که در تحلیل این مسئله نباید از اهمیت آن غافل شد. پایگاه خبری-تحلیلی المانیتور در گزارشی به موضوع دیدگاه رژیم صهیونیستی مقابل تمدید توافق ژنو و ادامه مذاکرات پرداخته است. بر اساس این گزارش اگر چه رژیم صهیونیستی  نقش گسترده‌ای در تصمیم به تمدید مذاکرات نداشت،‌ اما بدون شک این تصمیم در مقام مقایسه با امضای توافق به مذاق نتانیاهو و دولت وی خوشتر آمده است. همچنان‌ که نتانیاهو پیشتر اشاره کرده بود که رژیم اسرائیل عدم توافق را به یک توافق بد ترجیح می‌دهد. به عبارتی تمدید مذاکرات برای رژیم صهیونیستی واجد این معنا است که حداقل توافقی مغایر با خواسته‌های آن هنوز امضاء نشده است. اسرائیل حتی توافق ژنو را نیز با وجود محدودیت‌هایی که بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال کرده بود، مغایر با خواست‌های خود می‌دید چرا که این توافق حق غنی‌سازی در خاک خود را برای ایران فراهم کرده بود.

بنا بر این گزارش رژیم صهیونیستی به چند دلیل توافق ژنو را توافقی مناسب نمی‌دانست. این دلایل در مورد توافق جامع و ارزیابی آن از توافق خوب و بد همچنان پا بر جا هستند.

اولین نکته به خواست غرب برای رساندن نقطه گریز هسته‌ای ایران به یک سال بازمی‌گردد. نقطه گریز هسته‌ای موید زمان لازم برای دستیابی به میزان اورانیوم غنی‌شده برای تولید سلاح هسته‌‌ای است. رژیم اسرائیل مایل است این نقطه را به سه سال برساند.

دومین نکته به گفته گزارش المانیتور مربوط به مجوز ادامه برنامه تحقیق و بررسی توسط ایران است. ادامه برنامه‌های تحقیقاتی می‌تواند بسترساز استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر گردد. کنار هم قرار دادن این توانمندی در کنار قابلیت‌های موشکی ایران برای رژیم صهیوینستی نگران کننده است.

سوم این که به ادعای رژیم صهیونیستی  امتیازاتی که قرار است به ایران داده شود،‌ ارتباطی با همکاری‌های ایران با آژانس انرژی اتمی درمورد برخی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران که از آن تحت عنوان فعالیت‌های مشکوک یاد می‌شود،‌ ندارد. اسرائیل مدعی است که فعالیت‌های بازدیدی آژانس نمی‌تواند به شکل موثری برنامه‌های هسته‌ای ایران را محدود کند،‌ چرا که ایران همه زیرساخت‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای خود را به آژانس معرفی نکرده است. بعبارتی اسرائیل مدعی است که ایران از زیرساخت‌های هسته‌ای مخفی برخوردار است. مخالفت ایران با بازدیدهای سرزده نمایندگان آژانس نیز از دیگر مواردی است که اسرائیل با آن مشکل دارد.

و در نهایت رژیم اسرائیل خواستار توجه ویژه به وضعیت راکتور اراک و تولید پلوتونیوم است. این رژیم خواستار ارائه تضمین لازم در خصوص عدم بازگشت‌پذیری تغییراتی است که در این راکتور انجام خواهد شد.

المانیتور در گزارش خود تعریف رژیم صهیونیستی از توافق خوب را توافقی معرفی کرده است که حق غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران را به این کشور ندهد. برداشت محدود رژیم صهیونیستی دو دلالت مهم در دل خود دارد. نخست این که این برداشت می‌تواند اسرائیل را از اثرگذاری بر جرئیات توافق کنار بگذارد و دوم این که تعریف نشان می‌دهد که رژیم صهیونیستی معتقد است که غرب راه حل مناسب برای مواجهه با ایران را در دست ندارد. این نکته نقطه تلاقی اسرائیل و ایالات متحده در مورد برنامه هسته‌ای ایران است.

بنا بر گزارش المانیتور در رژیم صهیونیستی هیچ کس باور ندارد که ایران به دنبال تغییر سیاسی قابل توجهی در برنامه هسته‌ای خود باشد و از جاه‌‌طلبی‌های هسته‌ای خود دست بردارد. به عبارتی باور غالب در اسرائیل این است که ایران تلاش می‌کند به دنبال توافق هسته‌ای، ضمن کاهش تحریم‌های اعمال شده تا جای امکان برنامه هسته‌ای خود را پیش ببرد. بنابراین کنترل ایران تنها از طریق توافقنامه کفایت نمی‌کند، ‌بلکه باید با ایجاد بازدارندگی در مقابل ایران به این کشور تفهیم کرد که هرگونه تخطی از توافق می‌تواند هزینه غیر قابل تحملی را به همراه داشته باشد.

رژیم صهیونیستی مدعی است که هم اکنون سناریو محتمل گریز هسته‌ای ایران نیست،‌ بلکه آنچه از احتمال بالاتری برخوردار است، فعالیت‌های پنهانی ایران برای تولید سلاح هسته‌ای است. اسرائیل مانند برخی دیگر از کشورهای منطقه معتقد است که بازدارندگی آمریکا در مقابل ایران از قابلیت لازم برخوردار نبوده است زیرا اوباما نشان داده است که عملا گزینه نظامی در مقابل ایران از روی میز برداشته شده است.

نکته دیگری که باعث نگرانی تل‌آویو شده است،‌ تمایل غرب و آمریکا به همکاری با ایران در امور منطقه‌ای از جمله مبارزه با داعش است. بنظر می‌رسد در این بستر غرب بیش از ایران به عقد توافق تمایل داشته باشد. اگر چه اسرائیل از ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش حمایت کرده است، ‌اما این رژیم  ایران را به ویژه ایران بهره‌مند از توان هسته‌ای را با توجه به حمایت‌های آن از حزب‌الله لبنان دشمن درجه یک خود می‌بیند. از این رو تل‌آویو نمی‌تواند همکاری غرب و ایران را تاب بیاورد.

در مجموع المانیتور این گونه نتیجه‌گیری کرده که واقعیت غیر قابل انکار این است که توانایی تاثیرگذاری رژیم صهیونیستی  بر روابط ایران و غرب به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده است. تهدید اسرائیل به استفاده از گزینه نظامی، پیش روی ایران و آمریکا رنگ باخته است و اختلافاتی که اخیرا میان تل‌آویو و اشنگتن وجود داشته، مکالمه مستقیم و شفاف میان مقامات ارشد دو کشور را دشوار کرده است. در این فضا تنها چشم امید رژیم اسرائیل به کنگره آمریکا خواهد بود.