ابررایانه‌های گرافیکی در راهند؛ هوش مصنوعی ایران بر بستر ابری بومی

به گزارش پایداری ملی به نقل از مهر، برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی که پیش‌تر توسط سازمان برنامه و بودجه در چارچوب برنامه هفتم توسعه تهیه شده بود، به منظور بررسی و تکمیل به ستاد توسعه فناوری و کاربرد هوش مصنوعی واگذار شد. این ستاد با انجام بررسی‌های تخصصی، برنامه‌ای جامع و به‌روز را با محورهای کلیدی برای توسعه هوش مصنوعی در کشور تدوین کرد. کمیته تخصصی این ستاد پس از تحلیل و ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ای شامل ۱۵ محور اصلی را طراحی کرده است که مسیر رشد و پیشرفت هوش مصنوعی را در حوزه‌های مختلف به روشنی ترسیم می‌کند.

۱۵ سرفصل برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی

از مهم‌ترین اهداف این برنامه می‌توان به تقویت زیرساخت‌های ابری و پردازش گرافیکی سریع، ایجاد نظام انگیزشی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی، توسعه بازار داده‌ها با رویکرد حکمرانی یکپارچه، و تقویت زیرساخت‌های حقوقی، قانونی و اخلاقی اشاره کرد. امنیت سایبری و راه‌اندازی نظام ارزیابی و رتبه‌بندی محصولات و خدمات هوش مصنوعی نیز از دیگر اولویت‌های برنامه به شمار می‌روند.

از توسعه مدل‌های زبانی تا دستیابی به مرجعیت علمی

علاوه بر این، برنامه بر توسعه مدل‌های بنیادین و مدل‌های زبانی هوش مصنوعی، تعمیق دانش و فناوری، دستیابی به مرجعیت علمی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، جذب و تربیت نیروی انسانی متخصص، فرهنگ‌سازی، ترویج و تجاری‌سازی این فناوری تأکید دارد. کمیته تخصصی ستاد توسعه فناوری و کاربرد هوش مصنوعی تاکید دارد که اجرای این برنامه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های هوش مصنوعی برای حل مسائل اولویت‌دار کشور و گسترش همکاری‌های بین‌المللی، نقش مهمی در رشد علمی، اقتصادی و فناوری ایران خواهد داشت و جایگاه کشور را در مرجعیت هوش مصنوعی در منطقه و جهان ارتقا می‌دهد.

براساس اعلام معاونت علمی، این ۱۵ سرفصل در برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی با نخبگان کشور به گفت‌وگو گذاشته شده است.

طراحی فنی ابر پردازش گرافیکی سریع به وزارت ارتباطات محول شد

یکی از سرفصل‌های برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی که به توسعه زیرساخت ابری پردازش گرافیکی سریع (توزیع شده در زیرساخت و متمرکز بر کاربردها) اختصاص یافته، شامل چند زیربرنامه است. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان دستگاه مجری این زیربرنامه، مسئولیت امکان‌سنجی و طراحی فنی ابر پردازش گرافیکی سریع را بر عهده دارد. مدت زمان تعیین شده برای انجام این پروژه سه ماه است.

خروجی این برنامه شامل گزارشی جامع از امکان‌سنجی است که در آن نیازمندی‌ها، منابع مورد نیاز و وضعیت زیرساخت‌های موجود به دقت تحلیل شده است. همچنین، حداقل سه سناریوی متفاوت برای طراحی ساختار ابر پردازش گرافیکی سریع ارائه می‌شود که پس از بررسی، بهترین گزینه انتخاب خواهد شد. در نهایت، مستند طراحی فنی شامل معماری سخت‌افزار و نرم‌افزار به عنوان دستاورد و خروجی این زیربرنامه ارائه خواهد شد.

ایجاد یا انتخاب مراکز داده ویژه پردازش گرافیکی سریع

زیربرنامه دیگری که در قالب برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی تعریف شده و مسئولیت آن بر عهده وزارت ارتباطات است، ایجاد یا انتخاب مراکز داده ویژه پردازش گرافیکی سریع با استاندارد رده Tier ۳ است. مدت زمان اجرای این پروژه نیز سه ماه تعیین شده و دستاورد اصلی این زیربرنامه، معرفی حداقل دو مرکز داده مطابق با استانداردهای Tier ۳ است که می‌توانند نیازهای پردازش گرافیکی سریع را به بهترین شکل پوشش دهند.

تمرکز بر تأمین تجهیزات پردازش گرافیکی سریع/ظرفیت پردازشی به ۲۰۰۰ پتافلاپس افزایش می یابد

تأمین تجهیزات پردازش گرافیکی سریع، یکی از زیربرنامه‌های مهم در برنامه ملی توسعه هوش مصنوعی است که وزارت ارتباطات به عنوان دستگاه مجری آن تعیین شده است. زمان‌بندی اجرای این برنامه پس از ابلاغ نهایی و در طول دوره اجرای برنامه خواهد بود.

هدف اصلی این زیربرنامه، بهره‌برداری از ظرفیت پردازشی متمرکز حداقل ۳۰۰ پتافلاپس است که معادل استفاده از ۴۰۰۰ کارت مدل GPU h۱۰۰ tf ۳۲ اولیه خواهد بود. پیش‌بینی شده است که این ظرفیت در طول برنامه به ۲۰۰۰ پتافلاپس افزایش یابد و با توجه به پیشرفت‌های فناوری، قابلیت ارتقاء بیشتر ظرفیت پردازشی متناسب با نیازهای روز کشور وجود دارد. در این پروژه، علاوه بر وزارت ارتباطات، دستگاه‌های اجرایی، نهادهای عمومی غیردولتی و بخش خصوصی به عنوان دستگاه‌های همکار حضور فعال خواهند داشت.

۲۰ تا ۳۰ همت برای توسعه زیرساخت GPU در ایران

تامین مالی و تجهیز زیرساخت های پردازش گرافیکی سریع، چهارمین زیربرنامه در توسعه زیرساخت ابری به شمار می رود که دستگاه مجری آن سازمان برنامه و بودجه است. برآورد گام اولیه حداقل ۲۰ همت تا ۳۰ همت در نظر گرفته شده است.

توسعه سکوی ارائه خدمات پردازش گرافیکی سریع به معاونت علمی واگذار شد

ایجاد و توسعه سکوی ارائه خدمات پردازش گرافیکی سریع، به معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری واگذار شده است. مدت زمان اجرای این پروژه ۶ ماه تعیین شده است و در پایان این دوره، حداقل یک سکو (پلتفرم) ارائه خدمات اشتراکی پردازش گرافیکی سریع راه‌اندازی خواهد شد.