خلاء قانونی در الزام بخش خصوصی برای اجرای پدافند غیرعامل

به گزارش پایداری ملی به نقل از خبرگزاری مهر ، سازمان پدافند غیرعامل بنا بر تدابیر و تأکیدات مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۲ تأسیس و فعالیت‌های خود را در کشور آغاز کرده است. در استان‌ها نیز فعالیت‌هایی ذیل این مجموعه در کنار سایر مجموعه‌های حاکمیتی انجام می‌گرفت اما به صورت مستقل از سال ۱۳۹۲ با تشکیل اداره کل پدافند غیرعامل در استان‌ها به صورت تشکیلاتی و منسجم این فعالیت‌ها ادامه پیدا کرد. برای بررسی بیشتر این موضوع و اقدامات و عملکرد سازمان پدافند غیر عامل در استان اصفهان گفت‌وگویی را با عبدالرسول صفری، مدیر کل پدافند غیرعامل استانداری اصفهان انجام دادیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

پدافند غیرعامل در استان‌ها به چه صورت قابل اجرایی است؟

سازمان پدافند غیرعامل کشور زیر مجموعه ستاد کل نیروهای مسلح است اما فعالیت‌های آن در دستگاه‌های اجرایی و اداری و مراکز صنعتی است. این مأموریت در قوای سه گانه و وزارتخانه‌ها در چهارچوب کمیته پدافند غیرعامل انجام می‌شود و در استان‌ها نیز تمامی دستگاه‌های اداری موظف‌اند با تشکیل کمیته پدافند غیرعامل به ریاست مدیر دستگاه، مأموریت‌های این حوزه را در مجموعه خود پیگیری و اجرا کنند.

در صنایع و مراکز صنعتی نیز که عمدتاً در بخش خصوصی قرار دارند واحدهای پدافند غیرعامل و HSE الزامات پدافند غیرعامل را نظارت و پیگیری می‌کنند؛ بنابراین مأموریت پدافند غیرعامل در تمام سطوح مختلف دولتی، عمومی و خصوصی مطرح و دنبال می‌شود، حتی در شهرستان‌ها نیز شورای پدافند غیرعامل شهرستان به ریاست فرماندار و با حضور مدیران ذی‌ربط شهرستانی تشکیل می‌شود و در شهرداری‌ها هم واحد پدافند غیرعامل در خصوص مسائل پدافند شهری این مأموریت را دنبال می‌کنند. در سال‌های اخیر نیز دستورالعمل پدافند غیرعامل دهیاری‌ها هم تهیه و ابلاغ شده است که دهیاران در روستاها نیز موظف‌اند مسائل پدافند غیرعامل را در برنامه‌های روستا مدنظر قرار دهند.

چه الزامی برای مراکز خصوصی، دولتی و عمومی وجود دارد که به دستورالعمل‌های پدافند غیر عامل عمل کنند؟

متأسفانه علی رغم آئین‌نامه‌ها و دستور العمل‌هایی که در حوزه مباحث علمی و تئوری پدافند غیرعامل تا کنون تدوین و ابلاغ شده است اما به دلیل خلاءهای قانونی برخی از مراکز، البته بیشتر بخش خصوصی الزامات پدافند غیرعامل را در شریان‌های حیاتی مراکز خود به درستی اجرا نمی‌کنند برای رفع این مشکل اخیراً لایحه تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور تهیه و به مجلس شورای اسلامی ارسال شده که در صورت تصویب، عمده این نواقص قانونی برطرف می‌شود.

چه اقدامات شاخصی تا کنون در استان اصفهان انجام شده است؟

مأموریت اصلی پدافند غیرعامل مصون سازی زیرساخت‌ها و مراکز حساس و مهم کشور در مقابله با تهدیدات دشمن است و در این راستا با ارائه الگوهای پدافندی و اجرای آن در مراکز مهم، حساس و حیاتی کشور موجبات کاهش آسیب‌پذیری این مراکز در برابر تهاجمات دشمن فراهم می‌شود.

فعالیت سازمان پدافند غیرعامل کشور امروزه به صورت فراگیر در حوزه‌های تخصصی مختلفی چون پدافند کالبدی، پدافند پرتوی و هسته‌ای، پدافند شیمیایی، زیستی، سایبری، اجتماعی و فرهنگی، پدافند مردم محور و پدافند اقتصادی دنبال می‌شود که هر کدام از این موضوعات یک سری از زیرساخت‌ها و مراکز اداری یا صنعتی کشور را در بر می‌گیرد که به صورت تخصصی در جهت مصون سازی و کاهش آسیب پذیری این مجموعه‌ها متناسب با نوع وظایف و اهمیت آن مسائل پیگیری و دنبال می‌شود.

در استان اصفهان نیز در تمامی زیرساخت‌ها و مراکز صنعتی که برابر الگوهای مربوطه سطح‌بندی شده و از اهمیت بالایی برخوردار بوده است اقدامات و الزامات و الگوهای پدافندی انجام شده و سال گذشته نیز طرح جامع پدافند غیرعامل استان با نظارت این اداره کل تدوین و تصویب و از طریق سازمان پدافند غیرعامل کشور به استانداری ابلاغ شده است. این طرح جامع در حقیقت نقشه راه ما در پنج سال آینده برای پیش برد اهداف و سیاست‌های پدافند غیرعامل در استان است و بر اساس اطلاعات این طرح نواقص و معایب پدافندی در سطح استان پیگیری و رفع خواهد شد.

تفاوت وظایف مدیریت بحران با پدافند غیر عامل چیست؟

مأموریت پدافند غیرعامل ارتباطی با مأموریت‌های مدیریت بحران ندارد. وظیفه پدافند غیرعامل پیشگیری و مصون‌سازی و کاهش آسیب‌پذیری زیرساخت‌های کشور در برابر تهدیدات دشمن است که البته ممکن است با افزایش پایداری و تاب‌آوری تأسیسات این مجموعه‌ها همراه باشد و در حوادث طبیعی نیز کمتر دچار آسیب شوند؛ در واقع هدف اصلی پدافند غیرعامل مقابله با تهدیدات دشمن اعم از داخلی و خارجی در حوزه زیرساخت‌هاست در حالی که وظیفه مدیریت بحران به هنگام وقوع حوادث طبیعی نظیر سیل، زلزله، حریق، تصادفات و از این گونه مسائل است که با وقوع این حوادث عوامل مدیریت بحران و دستگاه‌های همکار آنها نظیر آتش نشانی، اورژانس، راهداری و… در صحنه حاضر و نسبت به مهار بحران اقدام می‌کنند؛ بنابراین مأموریت‌های پدافند غیرعامل به صورت مشخص از مأموریت‌های مدیریت بحران کشور مجزا است و تداخل کاری ندارد و در صورت رعایت مرزهای مشخص شده توسط متولی آن، موازی کاری پیش نخواهد آمد.

برای فرهنگ سازی پدافند غیرعامل در استان اصفهان چه برنامه‌ها و طرح‌هایی دارید؟

در بحث فرهنگ سازی پدافند غیرعامل هدف ما بیشتر آشنایی مردم با مفاهیم و اصطلاحات این حوزه است که طی سال‌های اخیر فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی و آموزشی زیادی برای عموم مردم یا مدیران و کارشناسان ادارات دولتی و حتی دانش آموزان و دانشجویان انجام شده است و می‌توان گفت امروزه اکثریت قشر فرهیخته و تأثیرگذار در جامعه با مفاهیم عمومی پدافند غیرعامل آشنایی پیدا کرده‌اند. اما فعالیت‌های اداره کل پدافند غیرعامل عمدتاً محرمانه است و ما مجوزی برای انتشار این نوع فعالیت‌ها برابر عموم مردم نداریم.