نظام عملیاتی پدافند زیستی کشور که در پنجاه و ششمین جلسه شورای عالی پدافند غیرعاملکشور به تصویب رسیده است با امضا سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جهت اجرا، ابلاغ شد.
به گزارش پایداری ملی، تهدیدات زیستی همواره وجود داشته و سابقه استفاده از سلاح های زیستی به عنوان جنگ افزار به قدمت انسان و نزاعهای بشری میرسد، اما با توجه به پیشرفتهای علوم زیستی، به همان نسبت که درمان بیماریها گسترش یافته است، استفاده از این علوم برای تولید عوامل مرگبار زیستی به عنوان سلاح افزایش یافته است. در واقع هرگونه استفاده از عوامل زیستی که موجب تضعیف و نابودی سرمایههای انسانی یا آسیبهای اقتصادی از طریق تخریب و نابودی محصولات کشاورزی، گیاهی، دام و طیور، آب آشامیدنی، صنایع غذایی و محیط زیست در کشور شود و ثبات و امنیت جامعه را به خطر اندازد تهدید زیستی محسوب میشود.
با توجه به تجربه کرونا و احتمال تداوم تهدیدات زیستی در دنیا ضرورت بازسازی ساختار پدافند زیستی کشور به منظور افزایش توان دفاع زیستی کشور و ساماندهی ساختارهای عملیاتی پدافند زیستی و مدیریت یکپارچه و منسجـم با فرماندهی واحـد در دستگاههای لشکری و کشوری جهت مقابله با اینگونه تهدیدات ضرورتی انکار ناپذیر است.
بدین منظور، طراحی مدل کلی دفاع زیستی کشور که به ایجـاد همافزایی و بکارگیری تمام ظرفیتهای موجود، ایجاد ظرفیتهای جدیـد و یکپارچهسازی آنها در مواجهه با تهدیدات زیستی میپردازد در دستور کار سازمان پدافند غیـرعامل کشور قرار گرفت.
نظام عملیاتی پدافند زیستی براساس اسناد، ساختار و سازمان دستگاههای کشوری و لشکری، تجربیات و اقدامات انجام شده در برابر حوادث و رخدادهای زیستی و بهمنظور پیشگیری و مقابله با تهدیدات زیستی دشمن در حوزههای شـشگانه زیستی (انسان، دام، نباتات، غذا و دارو، آب، محیـط زیست و منابع طبیعی) تهیـه و مورد اجرا قرار میگیرد.هدف از این سند تدوین نظام تصمیمگیری، فرماندهی، مدیریت عملیاتی و اجرایی پدافند زیستی در سطوح عملیاتی و تعیین نقشها و وظایف و روابط اجرایی با ایجاد حداکثر هماهنگی و همافزایی در استفاده از منابع ملی، استانی و شهرستانی است.
منظور از این سند نیز؛ صیانت از مردم، سرمایههای انسانی و سرمایههای زیستی در برابر تهدیدات زیستی، ارتقاء آمادگی و تابآوری جامعه و زیرساختها در برابر تهدیدات زیستی دشمن و پیامدهای آن، بسیج منابع ملی و بکارگیری بهینه از امکانات، تجهیزات و نیروی انسانی بهمنظور ارتقاء توان مقابله و اقدام بهموقع به پیامد تهدیدات و مخاطرات زیستی و تعیین و تبیین وظایف وزارتخانهها، دستگاههای اجرایی و سازمانهای ذیربط و نقشِکنشگران (کشوری، لشکری، مردمنهاد، بخش خصوصی) و تبیین نحوه ارتباطات و تعامل آنها در عملیات پدافند زیستی، عنوان شده است.
این نظامنامه همه دستگاههای اجرایی موضوع ماده۵ قانون مدیریت خدمات کشوری، سازمانهای لشکری و سایر سازمانها و نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی و شرکتهای خصوصی و آحاد مردم را در بر گرفته و نقش و وظایف آنها را در برابر تهدیدات زیستی تعریف و تبیین کرده است.
بر مبنای مفاد این سند راهبری، سیاستگذاری و هدایت کلی اقدامات مقابله با تهدیدات و مخاطرات زیستی و پیامدهای ناشی از آن در سطح ملی برعهده رئیس جمهور و رئیس شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران است.
سازمان پدافند غیرعامل کشور نیز مسئولیت رصد و پایش، راهبری، طرحریزی، ارتقاء آمادگی، آموزش، کنترل و نظارت، رزمایش و حصولِ اطمینان از آمادگیهای عملیاتی پدافند زیستی کشور را برعهده دارد. دستورالعملهای موردنیاز در چارچوب نظام عملیاتی پدافند زیستی کشور نیز توسط سازمان پدافند غیرعامل کشور، تنظیم و ابلاغ خواهد شد.
استاندار، فرمانده قرارگاه پدافند زیستی در استان بوده و مدیریت، راهبری و هدایت، کنترل، پشتیبانی، راهبری مصونسازی و مدیریت مخاطرات زیستی در سطح استان را برعهده دارد. همچنین فرماندار، فرمانده قرارگاه پدافند زیستی در شهرستان بوده و مدیریت، راهبری و هدایت، کنترل، پشتیبانی، راهبری مصونسازی و مدیریت مخاطرات زیستی در سطح شهرستان را برعهده دارد.
نظام عملیاتی پدافند زیستی کشور که مشتمل بر هجده ماده و هشتاد و هشت بند و چهار تبصره است، در پنجاه و ششمین جلسه کمیته دائمی (شورای عالی) پدافند غیرعاملکشور که در تاریخ 20 مهرماه 1400 برگزار شد، به تصویب رسید و به استناد تبصره یک ماده نه اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوّب مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا(مدظله العالی) با امضای سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جهت اجرا ابلاغ گردید.