ترکیه دیروز، جمعه پس از کشوقوسهای فراوان نخستین قطعات اس-۴۰۰ را تحویل گرفت، تا این موضوع به تنش اصلی میان آنکارا، واشنگتن و ناتو تبدیل شود؛ حتی به قیمت حذف ترکیه از پروژه اف -۳۵ آمریکایی و همچنین تحریم این کشور.
به گزارش پایداری ملی، ترکیه دیروز، جمعه پس از کشوقوسهای فراوان نخستین قطعات اس-400 را تحویل گرفت، تا این موضوع به تنش اصلی میان آنکارا، واشنگتن و ناتو تبدیل شود؛ حتی به قیمت حذف ترکیه از پروژه اف -35 آمریکایی و همچنین تحریم این کشور. هر چند غرب اقدام به برخی تهدیدها میکند، اما رییسجمهوری ترکیه صراحتاً اعلام کرد اگر آنکارا مورد حمله قرار گیرد، از سامانههای دفاع موشکی «اس-400» روسیه استفاده خواهد کرد.
با افزایش شمار اف-35های فعال در اروپا و جاافتادن این جنگنده در قاره سبز، مقامهای آمریکایی و ناتو تمام تلاش خود را کرده و میکنند که روسیه را از دسترسی به مشخصات و اطلاعات مربوط به این جنگنده دور نگه دارند؛ اما مسکو با در اختیار آنکارا گذاشتن اس-400 میتواند نسبت به اینگونه اطلاعات جنگندهها دسترسی یابد؛ موضوعی که موجب نگرانی اروپاییها و ناتو شده است. بحث خرید سامانه پدافندی پیشرفته اس-400 از روسیه، به چالشی در روابط آمریکا و ترکیه بدل شده است. آمریکاییها میگویند که یک سلاح روسی نباید به جنگافزار یک کشور عضو ناتو وارد شود.
آنگونه که گفته میشود؛ علت نگرانی ناتو و آمریکا از خرید اس-400 توسط ترکیه به این دلیل است که دستیابی ترکیه به سامانه دفاع موشکی «اس-400»، این امکان را به روسیه میدهد که از ویژگیهای جنگندههای «اف-35» مطلع شود.
علت نگرانی ناتو از خرید اس-400 توسط ترکیه
موضوعی که ژنرال تاد والترز، فرمانده نیروی هوایی ناتو بر آن تاکید و عنوان میکند که اس-400 به «دشمنان شناختهشده» ناتو، این امکان را به روسیه میدهد که از توانمندیهای جنگندههای رادار گریز اف-35 شناختی عمیق پیدا کند.
به گزارش رویترز، آنطور که یک سخنگوی نیروی هوایی آمریکا گفته، قرار است نروژ، انگلیس و ایتالیا تا خاتمه سال جاری میلادی به 40 فروند جنگنده اف-35 مجهز شوند و سال بعد نیز 24 فروند دیگر از این نوع هواپیما برای آنها ارسال شود. هلند نیز قرار است به دو فروند از این نوع جنگنده مجهز شود.
برنامههای ترکیه برای خرید سامانه دفاع موشکی ساخت روسیه تنشهایی را در آمریکا موجب شده و قانونگذاران آمریکایی در پی ممانعت از انتقال جنگندههای اف-35 به این کشور هستند. این اقدام در حالی شکل اجرایی به خود گرفت که ترکیه همچنان به تکمیل اس-400 اصرار دارد ولی آمریکا تهدید کرده است که چنانچه این قرارداد اجرایی شود، آنکارا و مسکو را تحریم خواهد کرد؛ تحریمهایی که پیش از این بارها روی داده است ولی ترکها و روسها واکنش چندانی نسبت به اینگونه رفتارهای دولت ترامپ نداشتهاند. البته اتحادیه اروپا هم پیش از این تحریمهایی را نسبت به ترکیه اعمال کرده بود، نه به این دلیل، بلکه به این خاطر که ترکیه در انجام عملیات اکتشاف نفت و گاز در سواحل قبرس اقداماتی را انجام داده بود که کشورهای اروپایی از این موضوع ناخرسند بودند. گفتنی است ماه گذشته از نخستین فروند از اف-35های سفارش ترکیه در آمریکا رونمایی شد، اما این هواپیما برای سپری کردن مراحل آموزش خلبانها فعلاً در آمریکا مانده است و این احتمال میرود که با وجود خرید اس-400 از روسیه ، آمریکا دیگر اف-35 تحویل ترکیه ندهد. ناتو ورود سامانه روسی اس-400 به ساختار یکپارچه پدافندی ناتو را تهدیدی برای این ساختار دانسته و ضمناً میگوید پرواز اف-35 در نزدیکی این سامانه میتواند مشخصات این جنگنده را برای روسیه روشن کرده و خاصیت غافلگیری را از این جنگنده سلب کند. در راستای همین تنش، «وس میچل» معاون اروپا-اوراسیای وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که در صورت خریداری اس-400 از سوی ترکیه، ترمیم روابط بین دو کشور مشکل خواهد شد. وی در این خصوص گفته: «ما به صراحت اعلام کردهایم که اگر ترکیه اس-400 بخرد، این کارش عواقبی بهدنبال خواهد داشت. ما در قالب قانون مقابله تحریمی با دشمنان آمریکا (کاتسا) علیه آنها تحریمهایی اعمال خواهیم کرد.
تلاش مشترک روسیه و ترکیه برای تولید اس-500
از سویی دیگر، «رجب طیب اردوغان» که با این استدلال آمریکاییها به شدت مخالف است، ضمن اشاره به وجود اس-300 در سامانه پدافندی یکی دیگر از اعضای ناتو یعنی یونان، به همتای روس خود پیشنهاد داده که سامانه اس-500 به صورت مشترک تولید شود. اردوغان در خصوص خرید سامانههای اس-400 به خبرنگاران توضیح داد: «برخی میپرسند که به چه دلیل سامانههای اس-400 را خریداری کردیم و چنین سرمایهگذاریای انجام دادیم. اگر نیاز باشد، ما حق استفاده از آنها (اس-400) را داریم. اگر برخی به ما حمله کنند، ما از این سامانههای دفاع هوایی استفاده میکنیم، به همین دلیل بوده است که چنین سرمایهگذاریای را انجام دادیم. رییسجمهوری ترکیه در خصوص تولید مشترک سامانههای اس-400 گفت:«در خصوص تولید مشترک، ما مشکلی با روسیه نداریم. در همان ابتدای گفتوگوهایمان با رییسجمهوری پوتین، در این زمینه به توافق رسیدیم. امیدوارم که تولید مشترک را آغاز کنیم. در حال حاضر هیچ مشکلی وجود ندارد اما آنهایی که خواستار متوقف شدن خرید اس-400 هستند، همچنان خیالاتی را در سر میپرورانند». ترکیه یکی از کشورهای سرمایهگذار در پروژه هزینهبر ساخت جنگنده رادارگریز و عمودپرواز اف-35 بوده و خواهان خرید 100 فروند از این جنگافزار مدرن است. دسامبر سال 2017 ترکیه اعلام کرد قرارداد خرید دو فروند سامانه اس-400 از روسیه را به ارزش دو میلیارد دلار نهایی کرده است. بر اساس مفاد قرارداد، 45 درصد هزینه را ترکیه به صورت نقد میپردازد (که بخشی از آن را پیشپرداخت کرده است) و 55 درصد آن را روسیه بهصورت وام به ترکیه قبول میکند.