در حالیکه «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان از قریبالوقوع بودن راهاندازی این مکانیسم مالی و تداوم مشورتها پیرامون آن سخن میگوید؛ برخی رسانهها علت خلف وعده اروپاییها و تاخیر در نهایی کردن این سازوکار ویژه را اختلاف نظر درباره یکی از ۱۰ بند آن که به بحران یمن مربوط است، عنوان کردهاند.
ظاهراً اسپانیا با سبک نگارش این بخش از بیانیه SPV به دلیل آنکه تنها از ۴ کشور فرانسه، آلمان، انگلیس و ایتالیا به عنوان طرفین مذاکره با ایران یاد شده، انتقاد کرده است.
از قرار، اروپا میخواهد در بیانیه خود در باره SPV به ابعاد دیگری از جمله مذاکرات درباره یمن و فعالیتهای موشکی ایران نیز اشاره کند.
مقامات دولت ترامپ به کشورهای اروپایی هشدار داده اند که آنها را زیر نظر میگیرند تا چنانچه به دنبال دُورزدن تحریمها علیه ایران باشند با جریمههای واشنگتن مواجه شوند.
این در حالی است که طی ماههای اخیر اروپاییها نیز نشانههایی از همداستانی با آمریکا بروز میدهند که از آن جمله میتوان به اتهام جاسوسی ایران از ارتش آلمان و بیانیه «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه مبنی بر اعمال تحریم درصورت عدم حصول توافق در مورد فعالیتهای موشکی ایران اشاره کرد.
در خصوص این موضوع خبرنگار مهر گفتگویی با «ریچارد نفیو» عضو تیم مذاکره کننده هستهای آمریکا و کارشناس امور تحریمها و امنیت بین الملل و عدم اشاعه تسلیحات در وزارت خارجه آمریکا و محقق دانشگاه کلمبیا آمریکا انجام داده است که متن این گفتگو در زیر آمده است. از نفیو به عنوان طراح اصلی تحریمهای ایران در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده آمریکا یاد میشود.
*کانال ویژه مالی اروپا و ایران (SPV) قرار بود روز دوشنبه ثبت شود، اما این اتفاق باز نیفتاد. دلیل اصلی تاخیر در آغاز به کار این کانال چیست؟
من فکر میکنم دلیل اصلی این تاخیر این بوده است که ساختاری به وجود آوریم که تا حد ممکن ضمن اینکه برای ایران معنی دار است جلو تحریمهای آمریکا را بگیرد. من فکر میکنم دومین دلیل اصلی مساله معمولی است که همیشه مطرح میشود یعنی چه کسی مسئولیت را به عهده میگیرد، چه کسی هزینهها را تامین میکند و سوالاتی از این قبیل.
*برخی معتقد هستند تا مساله موشکی ایران از دید اروپا حل وفصل نشود، اروپا اتلاف وقت را ادامه میدهد و کانال ویژه مالی ایران و اروپا (SPV) را راه اندازی نخواهد کرد. نظر شما چیست؟
من فکر نمیکنم این درست باشد. من فکر میکنم که مساله موشکی به طور جداگانه با اتحادیه اروپا مورد مذاکره قرار گیرد.
همانطور که این اتحادیه به تازگی گفته است که تمایل دارد مساله هستهای جدا از مسئله موشکی بررسی شود. برعکس آنچه به نظر میآید فقط ایران و آمریکا بین این دو مساله ارتباط مستقیمی میبینند.
* «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان اعلام کرد کانال ویژه مالی ایران و اروپا (SPV) در صورت شروع به کار تنها صرف تجارتهای بشردوستانه خواهد شد. چرا این کانال محدود به این امور میشود؟
این به این دلیل است که اروپا با تصمیم آمریکا مبنی بر وضع دوباره تحریمها مخالف است. کمپانیها و بانکهای اروپایی همچنان تمایل به تجارتهایی که ممکن است باعث تخطی از تحریمها شوند ندارند. در تجارتهای بشردوستانه این گونه مشکلات پیش نمیآید و در نتجه آسانتر است که اول از این گونه تجارتها آغاز کنیم و بعد به ارتباطات اقتصادی گستردهتر و عمیقتر ادامه بدهیم- البته ممکن هم است موفق نشویم.
* «رابرت مالی» عضو تیم هستهای آمریکا و مشاور باراک اوباما اخیرا در گفتگو با یورونیوز گفته است که کشورهای اروپایی در خصوص کانال ویژه اقتصادی ایران و اروپا (SPV) اتفاق نظر ندارند چرا که برخی از کشورهای اتحادیه اروپا نسبت به تحریمهای آمریکا حساستر هستند. با توجه به این موضوع آیا این کانال در صورت ثبت کارایی لازم را خواهد داشت؟
اگر تنها محدود به تجارتهای بشردوستانه باشد، بله من فکر میکنم این کانال موثر و کارآمد باشد. شکستن مرزها در زمینه تجارتهای بشردوستانه به خودی خود مفید است و شدیدا نیاز به وجود یک سرویس مالی در این زمینه حس میشود.
شرکتها نسبت به بانکها که به علت تحریمهای آمریکا اصلا تمایل به همکاری با ایران ندارند تمایل بیشتری به فعالیت در این زمینه دارند. سوال اصلی این است که آیا این برای اینکه ایران متقاعد شود که در برجام بماند به اندازه کافی قانع کننده است یا خیر. امیدوارم اینطور باشد هرچند نگرانم که این طور نباشد.