شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT Development Index یا به اختصار IDI) که همه ساله بر مبنای معیارهای مورد توافق بین‌المللی کشورها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی اتحادیه بین‌المللی مخابرات سازمان ملل متحد ارزیابی می شود، ابزاری برای محک زدن مهمترین معیارهای اندازه گیری جامعه اطلاعاتی به شمار می رود.
IDI استانداردی است که دولتها، متصدیان ICT، آژانس های توسعه، محققان و دیگر بازیگران این حوزه می توانند برای اندازه گیری شکاف دیجیتالی و مقایسه عملکرد ICT در کشورهای مختلف به کار برند. شاخص توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر مبنای ۱۱ معیار ICT بناشده و در ۳ شاخه دسترسی (access)، مصرف (use) و مهارت ها (skill) گروه بندی شده است.
برای مثال در زیر شاخص «دسترسی»، سطح آمادگی زیرساختی ICT هر کشوری مورد اندازه گیری قرار می گیرد و شامل ۵ معیار و زیرساخت دسترسی از جمله تلفن ثابت، تلفن همراه، پهنای باند بین‌المللی، خانوارهای دارای رایانه و خانوارهای دارای اینترنت می شود.
درهمین حال در زیرشاخص «مصرف»، میزان به‌کار گیری ICT در هر کشور اندازه گیری می شود و شامل سه معیار مصرف کاربران اینترنت، پهن باند ثابت (از طریق کابل) و پهن باند موبایل است. در زیرشاخص «مهارتها» ، میزان توانمندی ها و شاخص های ورودی پیش نیاز و ضروری کشورها در زمینه میزان بزرگسالان باسواد، میزان ثبت نام در مقطع دوم تحصیلی (مثلا مقطع راهنمایی تحصیلی یا دبیرستان) و میزان ثبت نام در مقطع سوم تحصیلی (مثلا مقطع دبیرستان یا دانشگاه) مورد ارزیابی قرار می گیرد.
رتبه ۸۱ ایران در توسعه جهانی فناوری اطلاعات
آخرین بررسی شاخص توسعه فناوری اطلاعات کشورها که توسط اتحادیه جهانی مخابرات ارزیابی و از سوی دفتر پایش توسعه ICT سازمان فناوری اطلاعات ایران منتشر شده است، نشان می دهد که تا پایان سال ۲۰۱۷ ایران در میان ۱۶۷ کشور دنیا جایگاه ۸۱ را به خود اختصاص داده و امتیاز ۵.۵۸ را از ۱۰ دریافت کرده است. در این زمینه امتیاز کشورمان در زمینه مهارت فناوری اطلاعات و ارتباطات ۷.۳۲ بوده، در زمینه دسترسی به فناوری اطلاعات ۶.۷۴ و در زیرشاخص استفاده از ICT ، امتیاز ۳.۵۴ را دریافت کرده است.
بررسی ها نشان می دهد که در این رده بندی کشور اول جهان ایسلند است که با امتیاز ۸.۹۸ جایگاه نخست جهان را از نظر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات به خود اختصاص داده است. در این رده بندی بحرین کشور اول منطقه چشم اندازی با امتیاز ۷.۶۰ است و میانگین جهانی شاخص IDI نیز امتیاز ۴.۹۵ را نشان می دهد.
براین اساس ایران در زمینه زیرشاخص «استفاده و کاربری» از فناوری اطلاعات و ارتباطات از متوسط جهانی پایین تر است اما در دو زیرشاخص «مهارت» و «دسترسی»، وضعیت قابل قبول تری را دارد.
ایران شصتمین کشور جهان در آمادگی امنیت سایبری
به گزارش مهر، در همین حال اتحادیه جهانی مخابرات، آخرین وضعیت کشورها در شاخص جهانی آمادگی امنیت سایبری (GCI) را نیز تا پایان سال ۲۰۱۷ اعلام کرد. برمبنای این شاخص که توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران منتشر شده است، کشورمان رتبه ۶۰ را در میان ۱۶۵ کشور جهان در اختیار دارد.
این شاخص برمبنای توسعه کشورها در زمینه امنیت سایبری ارزیابی می شود و شامل زیرشاخص های حقوقی، فنی، سازمانی، ظرفیت سازی فنی و همکاری در حوزه امنیت سایبری می شود.
در این شاخص عمان کشور اول منطقه خاورمیانه است و امتیاز ۰.۸ از یک را به خود اختصاص داده است. این درحالی است که امتیاز ایران در این رده بندی عدد ۰.۴۹۴ از یک است.
در این رده بندی کشور اول جهان سنگاپور است که امتیاز ۰.۹۶۵ را از یک از آن خود کرده است. میانگین جهانی آمادگی امنیت سایبری در این ارزیابی ها ۰.۳۷۰ از یک اعلام شده و ایران از متوسط جهانی بالاتر است.
منبع: مهر