به گزارش پایداری ملی، با وجود اتهامزنیهای مداوم دولت آمریکا علیه ایران و طرح ادعای تلاش ایران برای بیثباتسازی افغانستان، وزارت دفاع آمریکا این ماه در گزارشی به کنگره اذعان کرده است که ایران خواهان وجود حکومتی باثبات در افغانستان است.
گزارش «ارتقاء امنیت و ثبات در افغانستان» که در ماه جاری میلادی به کنگره آمریکا ارسال شده، بر دستور بند ۱۲۲۵ لایحه بودجه سال ۲۰۱۵ وزارت دفاع آمریکا نوشته شده است. این بند پنتاگون را موظف میکند هر ۶ ماه یکبار گزارشی در مورد وضعیت امنیت و ثبات افغانستان به کنگره ارائه کند.
در بخشی از این گزارش که به نقش کشورهای خارجی در افغانستان اختصاص یافته، در مورد جمهوری اسلامی ایران عنوان شده است: «ایران خواهان یک حکومت باثبات در افغانستان است که به اهداف ایران پاسخ دهد، [اهدافی مانند] از بین بردن داعش افغانستان، پایان دادن به حضور ایالات متحده و ناتو (پیمان آتلانتیک شمالی) و حفاظت از دغدغههای ایران از جمله حقوق آبی و امنیت مرزی.»
پنتاگون البته بار دیگر ادعای ارتباط ایران با طالبان را مطرح کرده، اما نوشته است که هدف از این ارتباط حفظ نفوذ در این گروه به نحوی است که اطمینان حاصل شود که طالبان به تهدیدی برای دولت مرکزی افغانستان بدل نمیشود. حفظ امکان وساطت میان دولت مرکزی و طالبان و کمک به مبارزه با داعش از دیگر اهداف مطرحشده از این ارتباط ادعایی است.
این گزارش، برقراری این ارتباط را در کنار «گسترش روابط با حکومت افغانستان و توسعه سرمایهگذاریهای تجاری و اقتصادی» بخشی از «راهبرد چندجانبه» ایران برای دستیابی به اهداف فوقالذکر میداند.
گزارش وزارت دفاع آمریکا میافزاید: «ایران بیش از همه در غرب، مرکز و شمال افغانستان، یعنی مناطقی که در آنها افغانستانیها تاریخ، فرهنگ، مذهب و زبان مشترکی با ایران، نقشآفرینی میکند.»
در بخش دیگری از این گزارش ضمن تکرار ادعای ضدایرانی و تلاش جمهوری اسلامی برای نفوذ میان جریانات سیاسی افغانستان، آمده است: «ایران از سال ۲۰۱۶ با پیش افتادن از پاکستان، به بزرگترین شریک تجاری افغانستان تبدیل شده است. توسعه مشترک بندر چابهار با هند هم ایران در موقعیتی قرار داده که بتواند با دور زدن مسیرهای سنتی تجارت که از پاکستان میگذرد، فعالیتهای اقتصادی خود با افغانستان را افزایش دهد.»
بندر شهید بهشتی چابهار که در جنوب شرق ایران قرار گرفته است، پروژه مشترکی است که با مشارکت هند در دست اجرا است. یکی از اهداف این پروژه، تسهیل انتقال محمولههای تجاری و انساندوستانه از طریق هند به ایران و سپس به افغانستان است.
پنتاگون در بخش دیگری از گزارش، به آثار کاهش ارزش واحد پول ملی ایران بر اقتصاد افغانستان اشاره کرده و نوشته است که این امر موجب شده تا بخش بزرگی از مهاجرین افغانستانی به کشور خود بازگردند. همین امر «فشار اقتصادی و اجتماعی» سنگینی برای حکومت افغانستان ایجاد میکند.
بنا بر ارزیابی بانک جهانی، بازگشت مهاجرین افغانستانی از ایران و حذف درآمد حاصل از این منبع، میتواند میزان تولید ناخالص داخلی افغانستان را ۳% یا بیشتر کاهش دهد.
گزارش وزارت دفاع آمریکا از روسیه، چین، هند و عربستان سعودی به عنوان دیگر کشورهایی یاد کرده که در افغانستان ذینفوذ هستند.
افزایش تلفات غیرنظامیان در خشونتهای افغانستان
در بخش دیگری از این گزارش آماری از تعداد کشتهشدگان در جریان حملات تروریستی و همچنین حملات آمریکا در افغانستان پرداخته شده است.
بر اساس این آمار که توسط «تیم کاهش قربانیان غیرنظامی» تهیه شده، از ابتدای ژوئن سال جاری (۱۱ خرداد) تا ۲۶ نوامبر (۱۰ آبان) دستکم ۵۰۶۱ غیرنظامی قربانی خشونتها در افغانستان شدهاند.
از این آمار، حدود یک سوم کشته و دو سوم دیگر زخمی شدهاند. به ادعای آمریکا بخش اعظم این قربانیان در بمبگذاریهای صورتگرفته در افغانستان دچار آسیب شدهاند.
بر اساس این گزارش، تعداد قربانیان غیرنظامی خشونتهای افغانستان در مقایسه با مدت مشابه پارسال حدود ۱۲% افزایش یافته است.
این افزایش در حالی رخ میدهد که آمریکا بیش از ۱۷ سال است که به بهانه مبارزه با تروریسم در افغانستان حضور نظامی دارد. در حال حاضر بیش از ۱۴۰۰۰ نیروی نظامی آمریکایی در قالب مأموریت ناتو در افغانستان هستند، هرچند که شایعاتی در مورد احتمال صدور دستور کاهش ۵۰ درصدی این آمار در ماههای آینده، وجود دارد.
در ماههای گذشته آمریکا رسما با طالبان که از سوی واشنگتن یک گروه تروریستی شناخته میشود، وارد مذاکره شده است. «زلمای خلیلزاد» نماینده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور افغانستان هم گفته واشنگتن در تلاش است تا طالبان را وارد روند مذاکرات سیاسی با دولت افغانستان کند.
در سال ۲۰۰۱ و پس از حملات یازده سپتامبر به مرکز تجارت جهانی نیویورک، آمریکا به بهانه شکست دادن طالبان، به افغانستان حمله کرد.