ظهور و بروز اقتصاد مقاومتی با تولید برق خانگی/ ایران چگونه می‌تواند قطب تولید برق خورشیدی شود؟

به گزارش پایداری ملی، افزایش جمعیت، افزایش نیاز صنعتی و کشاورزی، توجه به مدیریت هزینه‌های دولت‌ها، جلوگیری از آلودگی منابع طبیعی چون آب‌های جاری و زیرزمینی، توجه به‌سلامتی افراد جامعه و بسیار موارد دیگر ازجمله دلایلی است که برنامه‌ریزی کشورها را به سمت استفاده از انرژی‌های نو و تجدید پذیر چون استفاده از انرژی‌های بادی، آبی، خورشیدی و ... سوق می‌دهد.

طبق آخرین آمار اعلامی سهم انواع نیروگاه‌ها در ظرفیت نصب‌شده نیروگاه‌های کشور به ترتیب چرخه ترکیبی ۳۰%، گازی ۳۱% ، بخاری ۲۰%، برق‌آبی ۱۵%، انرژی‌های نو و تولید پراکنده و دیزلی ۳%، اتمی ۱ درصد عنوان‌شده است و این در حالی است که کشوری مانند آلمان با سرمایه‌گذاری در این حوزه، بیش از۴۰ درصد از برق خود را از انرژی‌های تجدید پذیر تولید می‌کند و پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده این کشور تمام برق موردنیاز خود را از این راه تأمین کند.

گفته‌های مسئولین وزارت نیرو نشان از کمبود ۵۰۰۰ مگاواتی تولید برق نسبت به مصرف در کشور دارد و مطمئناً افزایش نیاز صنعتی و مصرف بی‌رویه در امور خانگی این مسئله را در سال‌های آینده پیچیده‌تر خواهد کرد.

همین قضیه مسئولین را به فکر واداشته تا بتوانند کمبود برق موجود را از راه‌های مختلف تأمین کنند و بر اساس مصوبات دولت یکی از این راه‌ها، استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در ادارات دولتی و تأمین ۲۰ درصد از برق موردنیاز این ادارات و همچنین اجرای طرح‌های تشویقی مانند خرید تضمینی بیست‌ساله برق تولیدی توسط محل‌های غیردولتی از دیگر سیاست‌های دولت‌ها برای مدیریت این مشکل است.

از طرفی آلودگی بیش‌ازحد برخی از شهرها و نیاز مبرم دولت بر مدیریت هزینه‌ها در شرایط فعلی اقتصادی،  شرایطی است که دولت را مجبور به حمایت از انرژی‌های تجدید پذیر در بخش‌های دولتی و غیردولتی می‌کند.

بر همین اساس طبق ماده ۵۰ برنامه ششم توسعه دولت مکلف است سهم نیروگاه‌های تجدید پذیر و پاک با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل پنج‌در صد(۵%) ظرفیت برق کشور برساند.

تمامی دلایل ذکرشده منجر به فعال شدن وزارت نیرو در این حوزه طی سالیان گذشته است که فعالیت‌های پژوهشی و عملی را در این حوزه آغاز کرده‌اند. شرکت دانش‌بنیان سانا یکی از همین بخش‌های فعال در این حوزه است.

مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان سانا:

بهره‌برداری از ۶۰۰مگاوات انرژی تجدید پذیر در کشور

تقی پور مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان سانا ضمن بیان اینکه توجه به انرژی‌های تجدید پذیر در کشور تقریباً از ده سال گذشته آغاز شد  گفت: در استان مرکزی در این حوزه زیر ۵ مگاوات به بهره‌برداری رسیده است و این در صورتی است که در کل کشور بالای ۶۰۰ مگاوات انرژی تجدید پذیر را به بهره‌برداری رسانده‌ایم.

تقی پور با اشاره به اینکه وزارت نیرو برای پیشبرد این کار معاونتی مستقل از توانیر به اسم ساتبا ( سازمان انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری انرژی برق کشور) با وظیفه توسعه و ترویج انرژی‌های تجدید پذیر در سراسر کشور و حمایت از مجموعه‌های دولتی و غیردولتی ایجاد کرده است، عنوان کرد: به همین دلیل درزمینهٔ های انرژی‌های تجدید پذیر یک سری قوانین تدوین کرده‌اند تا بتوانند برای مجموعه‌های دولتی و غیردولتی انرژی‌های خورشیدی و بادی را استفاده کنند.

خرید تضمینی ۲۰ ساله

وی به مصوبه هیئت دولت در رابطه با به‌کارگیری نیروگاه‌های خورشیدی در مجموعه‌های غیردولتی اشاره کرد و افزود: با توجه به منابع انرژی که در کشور وجود دارد مبلغی را برای این موضوع اختصاص دادند و وزارت نیرو به‌عنوان بدهکارترین وزارت خانه به دولت برای حل این مشکل، ۶۰ تومان از قبوض مشترکین را به این موضوع اختصاص دادند تا این مبلغ در یک صندوقی جمع شود و از آن صندوق مبلغ خرید تضمینی ۲۰ ساله مجموعه‌های غیردولتی پرداخت شود.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سانا مبلغ شرکت‌های غیردولتی که از برق استفاده می‌کنند را غالباً به ازای هر کیلووات ساعت، ۸۰ تومان عنوان کرد و افزود: این در صورتی است که مبلغ خرید تضمینی برای هر کیلووات برق تولیدی از نیروگاه‌های خورشیدی  ۸۰۰ تومان است یعنی دولت برق را ده برابر قیمت فروش برق از تولیدکنندگان به‌صورت تضمینی خریداری می‌کند.

ادارات دولتی مکلف به تولید ۲۰ درصد برق مصرفی خود هستند

وی با تأکید بر اینکه بر اساس قانون، ارگان‌های دولتی باید ۲۰ درصد برق مصرفی خودشان را از منابع تجدید پذیر مثل خورشیدی و بادی تأمین کنند تصریح کرد: اگر این تبعیت انجام نشود توسط هیئت دولت بند تنبیهی قرار داده‌شده است که میانگین قیمت خرید این شرکت‌ها بر اساس میانگین نرخ خرید تضمینی انرژی تجدید پذیر محسوب شود، که مبلغ ۴۹۰ تومان است.

احداث نیروگاه خورشیدی فقط در خراسان می‌تواند برق بخش عظیمی از دنیا را تأمین کند!

عضو هیئت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان سانا تشریح کرد: به لحاظ انرژی خورشیدی منابعی را در اختیارداریم که اگر بخواهیم نسبت به احداث نیروگاه خورشیدی فقط در استان خراسان اقدام کنیم به‌صورت انحصاری می‌توانیم برق اروپا، چین و هند را تأمین کنیم و این در صورتی است که در حال حاضر در تأمین برق موردنیاز خودمان هم دچار مشکل هستیم به‌طوری‌که وزیر فرمودند برای سال آینده تقریباً ۵۰۰۰مگاوات کسری برق‌داریم.

وی با اشاره به اینکه هر درجه گرما نیم درصد راندمان پنل را کاهش می‌دهد عنوان کرد: جالب اینکه بدترین نقطه کشور ما که استان گیلان هست از بهترین نقطه آلمان به لحاظ تولید منابع خورشیدی بالاتر است درصورتی‌که آلمان بالای ۴۰ درصد برقش را از انرژی تجدید پذیر و بالأخص خورشیدی تأمین می‌کند و ما متأسفانه هنوز هم به یک در صد هم نرسیدیم و این تلاش همه مسئولین اداری در ارگان‌های مختلف را می‌طلبد.

کاهش تلفات دستاورد انرژی تجدید پذیر

تقی پور، کاهش تلفات کل شبکه و ایجاد پدافند غیرعامل برای ارگان‌های مختلف را از اهمیت‌های اجرای این پروژه عنوان کرد و افزود: این شرکت دانش‌بنیان بر اساس اهمیت موضوع با دفتر ریاست جمهوری، بسیج و حوزه علمیه کل کشور تفاهم‌نامه‌هایی را امضا کرده است که برای دو ارگان بزرگ بسیج و حوزه بتواند اقداماتی را انجام دهد.

بسیج، حوزه و کمیته امداد طلایه دار استفاده از انرژی تجدید پذیر

وی ادامه داد: بسیج تقبل کرده است که ۳۰۰۰ نیروگاه ۵ کیلوواتی را در سراسر کشور احداث کند و همچنین  حوزه علمیه نیز پذیرفته است برای تمام مدارس و مساجد، که بالای ۵۰۰۰ هزار مسجد و مدرسه در سطح کشور داریم، نیروگاه‌های کیلوواتی تأسیس کند.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان سانا بابیان اینکه در زمان دلار ۴۲۰۰ تومان، هزینه احداث یک نیروگاه ۵ کیلوواتی بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان بود که بر اساس همین بالای هزار نیروگاه توسط کمیته امداد امام خمینی(ره) برای اقشار کم‌درآمد که منبع درآمدی شود ایجاد شد.

تقی پور ادامه داد: بازگشت سرمایه در این طرح طی کم‌تر از چهار سال برمی‌گردد درصورتی‌که عمر پنل خورشیدی ۳۵ سال است که دولت بیست سال از آن را تضمینی می‌خرد، بنابراین سرمایه‌گذاری‌ای می‌کنید که ۳۵ سال به شما برق می‌دهد و این در حالی است که هزینه سوخت صورت نمی‌گیرد.

وی با اشاره به اینکه اجرای این پروژه‌ها عزم مدیریتی و آگاهی نیاز دارد اظهار کرد: ما با مجموعه بسیج مهندسین صحبت‌هایی داشتیم و پذیرفتند با همکاری اساتیدی از کانادا و آلمان، کارخانه خط تولید پنل را از صفرتا صد در کشور احداث کنیم که یک‌بخشی از آن‌هم در استان مرکزی خواهد بود.

فرهنگ‌سازی لازمه استفاده از انرژی تجدید پذیر

تقی پور ضمن بیان اینکه قبل از هر چیز باید فرهنگ‌سازی کنیم و برای فرهنگ‌سازی دولت باید پیشگام شود گفت: واقعیت امر این است که ۲۰ درصدی که دولت، ارگان‌های دولتی را موظف به انجام آن کرده است بالای ۴۰ درصد برای دولت منفعت دارد؛ چون از تلفات در خطوط توزیع، خطوط انتقال فشارقوی، هزینه بهره‌برداری و نگه‌داری از نیروگاه، خطوط انتقال و موارد دیگر با توجه به اینکه بسیار هزینه‌بر است جلوگیری می‌کند درصورتی‌که دولت می‌تواند با این نیروگاه‌ها هم ازلحاظ اشتغال و هم ازنظر حفظ شبکه و غیره بهره‌مند شود.

وی به پیشرفت ترکیه در این حوزه اشاره و خاطرنشان کرد: زمانی که در منجیل نیروگاه ۱ مگاواتی احداث کردیم ترکیه هیچ‌چیزی نداشت اما در حال حاضر ترکیه بالای چند هزار مگاوات نیروگاه احداث کرده و این یعنی چند هزار برابر ما پیشرفت کرده است و ما هنوز درگیر مسائل ابتدایی هستیم.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی:

استفاده از انرژی خورشید بر اقتصاد کشور تاثیرگذار است

محمد اله‌داد، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی با بیان اینکه سوزاندن گاز توسط نیروگاه‌های فسیلی سبب ایجاد آلودگی و همچنین از دست رفتن منابع ملی می شود، گفت: برای کاهش میزان آلودگی بایستی برق بدون کربن مصرف کنیم.

وی با تاکید بر ضرورت جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی گفت: باتوجه به افزایش مصرف سوخت فسیلی و محدود بودن منابع این نوع از سوخت در سال های آتی با مشکل مواجه خواهیم شد. اگر در مناطق مختلف در بخش خانگی و صنعتی نیروگاه های کوچک نصب و راه اندازی شود، در کاهش خاموشی‌ها در زمان پیک مصرف اثرگذار خواهد بود.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان با تاکید بر اینکه نفت و گاز باید به ارزش افزوده تبدیل افزود: اگر بخواهیم برق را از نفت یا گاز و به طور کلی "سوخت" تولید کنیم، عملا منابع سوخت کشور را هدر داده‌ایم. مصرف بی‌رویه برق از نیروگاه‌های فسیلی به اقتصاد کشور ضرر می رساند.

وی تصریح کرد: بایستی به سمت جایگزینی و مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر برویم و از سوختهای فسیلی برای ایجاد ارزش افزوده استفاده کنیم. خوشبختانه در استان مرکزی نیز ظرفیت خوبی در این زمینه وجود دارد.

اله‌داد با بیان اینکه بخشی از برق مصرفی در استان مرکزی توسط دو نیروگاه میکرو توربین برق تامین می شود، گفت: توان مصرفی برق در تمام مشترکین شرکت توزیع برق منطقه استان حدود ۱۲۵۰ مگاوات است.

وی ادامه داد: بیش از ۶۰ درصد مصرف برق استان در حوزه صنعت است، در حقیقت تبدیل به ارزش افزوده شده و در بخش مولد جامعه به مصرف می رسد. استفاده از انرژی خورشید می تواند اثر مضاعفی بر اقتصاد کشور داشته باشد.

مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی با عنوان اینکه در استان مرکزی در آغاز راه استفاده از انرژی های سبز هستیم، گفت: راه اندازی نیروگاه های خورشیدی در ابتدا، میزان برق چندان زیادی تولید نمی کند، زیرا نسبت به بسیاری از کشورهای پیشرفته دیر شروع کردیم. اما امیدواریم بعد از یک دوره ۴-۵ ساله بتوانیم این میزان را به حدود ۴۰ درصد کل برق مصرفی کشور برسانیم.

نقش بسیج در مردمی کردن اقتصاد

باتوجه به اهمیت تولید برق خانگی و تاثیر آن بر رشد اقتصادی کشور تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) بین سازمان بسیج مهندسین صنعتی کشور و مرکز بسیج وزارت نیرو منعقد شد. که بر اساس این تفاهم‌نامه وزارت نیرو و سازمان بسیج مهندسین طرح تولید برق خورشیدی خانگی را اجرایی خواهند کرد.

در بحث مصرف بایستی فرهنگ درست مصرف کردن در جامعه ترویج پیدا کند تا شاهد رشد اقتصادی مطلوب در کشور باشیم. در ایران نیز باید به مانند بسیاری از کشورهای دنیا، کارها به مردم واگذار شود.

انتخاب عناوین سال از سوی مقام معظم رهبری با مضمون اقتصادی که مهم ترین و برجسته‌ترین آن اقتصاد مقاومتی است، بی‌دلیل نیست و این بدان معناست که ما اقتصادی را انتخاب کنیم که ضمن درون زایی بر اساس همگرایی نسبت به بیرون بتواند سهم قابل قبولی را در سطح بین الملل به دست بیاورد. لذا در کنار ساختار دولتی، بخش خصوصی از همه مهم‌تر مردم هستند که باید در سیاست های اقتصاد مقاومتی محوریت داشته باشند.

ضروری است مردم را در همه عرصه به ویژه حوزه اقتصاد سهیم شوند، در همین راستا می‌توان از ظرفیت های مردمی سازمان بسیج در مردمی کردن اقتصاد استفاده کرد.

در همین راستا نیز در عرصه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر بسیج نیز پای کار آمده است تا مردم را نیز در این حوزه سهیم کند.

مسئول سازمان بسیج مهندسین سپاه روح‌الله استان مرکزی:

تولید انرژی برق خانگی یکی از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی

مهدی لطیفی، مسئول سازمان بسیج مهندسین سپاه روح‌الله استان مرکزی در گفتگو با خبرنگار دیار آفتاب؛ درخصوص اجرای این طرح گفت: تفاهم‌نامه‌ای در سال ۱۳۹۶ توسط بسیج مهندسی صنعتی کشور با مرکز بسیج وزارت نیرو به منظور اجرای طرح استفاده از انرژی‌های سیستم برق خورشیدی خانگی منعقد شد که براساس آن امسال مقرر شد تا بسیج مهندسی مسئول اجرای طرح شود.

لطیفی اظهار کرد: با توجه به اینکه یکی از اهداف طرح بحث اشتغال‌زایی و کارآفرینی است، این طرح در مناطق محروم و کم برخوردار اجرایی خواهد شد، تا فرصتی برای اشتغال‌زایی مددجویان و محرومان باشد. در حال نیازسنجی و نظرسنجی در شهرهای استان هستیم و طی جلسه‌ای، ۵ نقطه شناسایی خواهد شد. همچنین خرید تضمینی برقِ تولیدی منبع درآمدی برای این افراد خواهد بود.

وی افزود: در قالب این طرح در نظر داریم تا پایان سال ۳۰ نیروگاه ۵ کیلووات ساعت خورشیدی را که یک انرژی تجدیدپذیر است در سطح استان مرکزی نصب و راه‌اندازی کنیم.

مسئول بسیج مهندسین صنعت استان مرکزی تصریح کرد: اجرای این طرح امسال در استان مرکزی به عنوان استان پایلوت در کشور در حال اجرا است و در صورت موفقیت، سال آینده در دستور کار بسیج مهندسین صنعت قرار خواهد گرفت.

وی افزود: بسیج مهندسین صنعت ضمن انجام مباحث فنی این طرح کار شناسایی، نیازسنجی و معرفی افرادی که برای این منظور اعلام آمادگی کرده‌اند را نیز برعهده دارد.

لطیفی با بیان اینکه تولید انرژی برق خانگی یکی از مصادیق بارز اقتصاد مقاومتی است، گفت: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همانند انرژی خورشیدی یکی از ضروریات جامعه بشری است.

لطیفی خاطرنشان کرد: اعتبارات اجرای این طرح از سوی بانک‌های عامل مهر اقتصاد ایران و انصار و همچنین بسیج سازندگی، کمیته امداد و سازمان بهزیستی تامین می‌شود.