سلامت خون ایران سرآمد منطقه

به گزارش پایداری ملی،‌ اسمیت زیبینگا، مشاور سازمان جهانی بهداشت به منظور ارائه مشاوره و بررسی پیشرفت کار درخصوص تهیه گزارش سلامت و کفایت خون در منطقه مدیترانه شرقی به ایران سفر کرد. تنظیم این گزارش از جمله فعالیت‌های سازمان انتقال خون در قالب مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت در امر آموزش و تحقیق در سلامت خون است.

همچنین این گزارش در دو مرحله به طور همزمان اجرا می شود که قسمت اول گزارش 2017 که بررسی وضعیت کفایت و سلامت خون براساس پرسشنامه های جمع آوری شده توسط سازمان جهانی بهداشت در سال 2014-2015 است.

براساس این گزارش، قسمت دوم روند کلی سلامت و کفایت خون در کشورهای منطقه در 15 سال از آغاز قرن حاضر است. در حال حاضر نیز، تیمی متشکل از اعضای هیات علمی و کارشناسان موسسه و سازمان انتقال خون جهت تهیه پیش نویس اولیه گزارش و تحلیل داده های موجود تشکیل شده است.

پیش از این، اولین گزارش از وضعیت کفایت و سلامت خون در منطقه مدیترانه شرقی (گزارش 2016) با همکاری اعضای هیات علمی و کارشناسان موسسه و سازمان انتقال خون ایران توسط سازمان جهانی بهداشت به چاپ رسید که به بررسی وضعیت کشورها با استفاده از پرسشنامه های جمع آوری شده توسط سازمان جهانی بهداشت در سال 2013 می پرداخت. همچنین از زمان جمع آوری تا پردازش این گزارش ها معمولا دو سال به طول می انجامد.

بنابر این گزارش، در ادامه پروفسور زبینگا درخصوص دلیل انتخاب ایران جهت اجرای طرح پایش منطقه ای مراکز انتقال خون، گفت: سازمان انتقال خون از سال های پیش به عنوان مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت در امر آموزش و پژوهش انتقال خون انتخاب شده است.

مشاور سازمان جهانی بهداشت، همچنین درخصوص ارزیابی فعالیت های ایران در این زمینه، اظهار داشت: همکاری ما با سازمان انتقال خون بسیار مفید و در فضای بسیار صمیمانه ای انجام می شود. سازمان انتقال خون قرار است در دو بخش از تحلیل اطلاعات به ما کمک کند. بخش اول، تحلیل اطلاعات و بررسی وضعیت سلامت خون براساس پرسشنامه های جمع آوری شده توسط سازمان جهانی بهداشت در سال 2014-2015 است و بخش دوم به تهیه یک گزارش 15 ساله از روند کلی سلامت و کفایت خون در 21 کشور منطقه اختصاص دارد. حمایت و راهنمایی سازمان انتقال خون و موسسه عالی آموزش و پژوهش طب انتقال خون در تحلیل این اطلاعات بر عهده من است.

وی همچنین در مورد وضعیت انتقال خون ایران از نظر سلامت خون تاکید کرد: ایران در این زمینه بسیار خوب عمل می کند، خصوصا در میان کشورهای منطقه، ایران در حقیقت یکی از کشورهای سرآمد در زمینه سلامت خون است به طوری که نرخ پایینی در انتقال عفونت های قابل انتقال از طریق خون را دارد.

مشاور سازمان جهانی بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود درخصوص اینکه بهترین انتقال خون از نظر استانداردهای سازمان جهانی بهداشت چه کشورهایی هستند، گفت: اولین کشور درخصوص رعایت استانداردهای سازمان جهانی بهداشت در منطقه ایران بوده و به همین دلیل است که این کشور به عنوان مرکز همکار سازمان جهانی بهداشت برگزیده شده است تا بقیه کشورها بتوانند از تجربیات آن استفاده کنند.

نماینده سازمان بهداشت جهانی گفت: به غیر از ایران، تونس یکی از کشورهای پیشرفته در امر انتقال خون در منطقه است و امارات متحده عربی و اردن در رده های بعدی قرار دارند. البته این کشورها پول و اعتبارات بسیاری را برای توسعه و بهبود انتقال خون اختصاص می دهند. در این راستا فرهنگ اهدای خون، امر مهمی محسوب می شود. متاسفانه در منطقه برخی کشورها در وضعیت وخیمی قرار دارند و عمده این کشورها از جمله عراق، سومالی، سوریه ، لیبی و یمن در جنگ و منازعه به سر می برند. 

وی به ارزیابی جایگاه علمی سازمان انتقال خون ایران در میان کشورهای منطقه مدیترانه شرقی( امرو)  پرداخت و گفت: از لحاظ موقعیت علمی، سازمان انتقال خون ایران و موسسه عالی آموزشی پژوهشی طب انتقال خون یک نمونه برتر در منطقه هستند. سال گذشته بررسی هایی را در سطح منطقه درخصوص تعداد مقالات و انتشارات معتبر علمی انجام دادیم که در آن ایران به طور قطع در جایگاه برتر قرار داشت. تقریبا 30 درصد از تمام مقالات منتشر شده در زمینه انتقال خون در سطح منطقه متعلق به ایران هستند. البته تعدادی از مقالات نیز مربوط به مطالعات بالینی در بیمارستان های ایران و جدا از سازمان انتقال خون ایران بوده است.

زیبینگا درخصوص اینکه این پایش های آماری چه چشم انداز تحولی در منطقه ترسیم می کند و ایران در این زمینه چه نقشی خواهد داشت، اظهار داشت: این پروژه های تحقیقاتی خصوصا پروژه بررسی روند 15 ساله وضعیت انتقال خون در منطقه می تواند به عنوان یک سند پایه جهت برنامه ریزی های بعدی و اجرای استراتژی های سلامت خون منطقه امرو که در سال 2016 با کمک کشورهایی از جمله ایران تدوین شد، به کار آید.

وی در پایان گفت: برای اجرای تصمیمات اتخاذ شده ما نیاز به پیشینه و اطلاعات پایه ای قوی داریم که این پروژه آن را برای ما فراهم می کند. براساس اطلاعات این پروژه ما می توانیم اولویت های هر کشور در زمینه انتقال خون را تعیین کرده و براساس آن، برنامه ریزی کنیم.