احداث سد بر روی رودخانه های استان هرمزگان

به گزارش پایداری ملی، هوشنگ ملایی در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران با بیان اینکه مسئله آب در همه جهان به مسئله‌ای استراتژیک تبدیل شده و گستردگی و وضعیت بارش در کشور ما نیز نشان‌دهنده این است که آب مسئله‌ای حیاتی است، بیان داشت: سال گذشته میانگین بارش حدود ۶۲ میلی متر بوده که ۸۰ درصد کاهش بارندگی نسبت به دوره آماری ۵۰ سال گذشته را نشان می دهد.

وی عنوان کرد: طبق پیش‌بینی هواشناسی  پاییز امسال نیز بارندگی زیادی در هرمزگان نداریم. باید مردم همچون تابستان که به خوبی رعایت کردند و در مصرف آب صرفه جویی کردند این روند را تا ورود کامل فازهای آب شیرین کن ادامه دهند.

ملایی اظهارداشت: از اوایل مهرماه امسال هیچ آبی از میناب برای تأمین آب شرب بندرعباس انتقال نیافته است. وضعیت سد میناب خوب نیست و حتی سه میلیون مترمکعب هم از حجم مرده آن استفاده شده است.

وی با تاکید بر اینکه یکی از پروژه‌ها برنامه سازگاری با کم‌آبی‌ها بوده است، تصریح کرد: کارگروه تخصصی با این عنوان در ستاد کشور به ریاست وزیر نیرو تشکیل شد تا در استان‌ها اجرایی شود، این مصوبه در اوایل مهرماه تصویب شد و محوریتش این بود که در هرمزگان برای تأمین آب شرب و صنعت از منابع زیرزمینی به سمت شیرین سازی آب دریا برویم.

ملایی با تأکید بر لزوم اصلاح الگوی کشت در استان هرمزگان خاطرنشان کرد: پروژه‌ها شامل تأمین و انتقال آب و حفاظت از آب است، در بخش حفاظت کار آماربرداری و جمع‌آوری منابع آب در حال انجام است، کارهای عملیات صحرایی انجام شده و تجزیه‌وتحلیل آمار دارد صورت می‌گیرد، طرح تهیه نقشه جامع منابع آب استان در حال انجام است، یکی از بحث‌های حفاظت، حفاظت رودخانه‌ها و سواحل دریا است و مطالعات آن نیز در حال انجام است، نقشه اطلس رودخانه‌های استان را تهیه کردیم، مطالعات حریم خورهای بین‌المللی استان آغاز شده است، ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی در مطالعات خور شور شیرین انجام شده و خور خوران نیز در دست اقدام است.

وی ادامه داد: مطالعات ساخت ۱۰ سد شامل رودخانه سدیج، شریفی، مرک، زرانی، جاماش، ده شیخ، برآفتاب، کمش، مهران و کل در محدوده استان در حال انجام است که پس از تکمیل مطالعات بحث عملیات آن اجرایی می شود؛ اجرای تأمین آب از سدهای کوچک نیز در دست اقدام است.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان اضافه کرد: از پروژه‌های در حال انجام سد سرنی است که ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته، از پروژه‌های دیگر مسئله فرونشست دشت‌های شهرستان میناب بوده که چندین طرح در این خصوص داشته‌ایم، طرح بهسازی حدود ۱۱ هزار هکتار از اراضی دشت میناب را داشته‌ایم که دو هزار هکتار آن تقریباً تمام شده و در مرحله نصب تجهیزات هستیم و فاز دوم با مساحت دو هزار و ۵۰۰ هکتار در باغات میناب در دست اقدام است، تلاش می‌کنیم در سال‌های آینده مسئله بهسازی کانال‌های آب را داشته باشیم و راندمان انتقال را بالا ببریم و با جهاد کشاورزی هماهنگی شده که شبکه‌های آبیاری تحت‌فشار در این اراضی انجام شود.

ملایی با اشاره به اینکه بیش از ۴ هزار چاه غیرمجاز در استان هرمزگان وجود دارد بیان کرد: ۶۰ حلقه چاه در دشت‌های میناب داشتیم تا از خشکی اراضی آن جلوگیری کنیم، طرح حدود ۵۰۰ هکتاری پایین‌دست سد شمیل را نیز با هدف توسعه گلخانه‌ای اجرا کردیم که واگذاری آن توسط جهاد کشاورزی در حال انجام است.

وی با اشاره به اینکه در حال ساماندهی رودخانه گز در شهرستان سیریک که در زمان بارندگی روستاهای این شهرستان را دچار سیل می‌کند هستیم، افزود: همچنین در شهرستان پارسیان نیز ساماندهی در حال انجام است که حدود ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و در محدوده بندرخمیر ساماندهی شهر رویدر و احداث دیواره را داشتیم که پیشرفت فیزیکی خوبی داشته است.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان با بیان اینکه در بندرعباس همکاری‌های خوبی با شهرداری داشتیم و مطالعات خورهای شهر شروع شده است، اظهار کرد: مطالعه خور داماهی بالادست خور نایبند و بهسازی خور مجموعه منازل نیروی دریایی هدیش در حال انجام است.

ملایی اضافه کرد: برای مدیریت چالش تأمین آب شرب شهر بندرعباس مجبور شدیم در حاشیه سدهای شمیل و نیان حفر چاه‌های زیرزمینی داشته باشیم، این پروژه را نیز با توجه به‌ضرورت از اول فروردین امسال شروع کردیم و به مرحله اجرا رساندیم، ساماندهی چشمه سبز پوشان در حاجی‌آباد را نیز داشتیم که کیفیت آب بسیار عالی دارد.

وی با اشاره به اینکه سدی در محدوده حاجی‌آباد داریم که ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است، تصریح کرد: طرح‌های کوچک بسیاری برای تأمین و انتقال آب در سراسر استان داریم.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان با بیان اینکه طرح تصفیه فاضلاب شهرک هدیش در حال انجام است، عنوان کرد: هرمزگان نسبت به متوسط کشور حدود ۷۰ میلی‌متر بارندگی کمتری دارد و ترسالی اصلاً برای این استان معنی ندارد، رویکرد سازگاری با کم‌آبی تجربه شده و پروژه‌هایی که اجرا می‌کنیم با همین هدف است.

ملایی با اشاره به اینکه اگر سد نیان نبود وضعیت خوبی نداشتیم، خاطرنشان کرد: بهترین نوع آب برای کشاورزی آب‌های سطحی بعد آب‌های زیرزمینی و بعد با فاصله زیادی شیرین سازی آب است، رویکرد هم همین است که شیرین سازی برای تأمین آب مرود نیاز صنعت و شرب و تأمین بخش کشاورزی از طریق همان آب‌های سطحی و زیرزمینی باشد.

وی با بیان اینکه پدافند ایجاب می‌کند که سیستم‌های تأمین آب مختلفی را به‌طور هم‌زمان داشته باشیم چراکه سیستم آب‌شیرین‌کن هم قابل آسیب هستند و آب‌شیرین‌کن‌های آر او با یک کشند قرمز از بین می‌روند، افزود: حفاری‌ها و سدسازی‌هایی که صورت می‌گیرد نیز به همین دلیل بوده و کارهای بزرگی در این زمینه صورت گرفته است.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان با بیان اینکه با همه مشکلات ما امسال یک چاه در میناب برای تأمین آب شرب ایجاد نکرده‌ایم، ابراز کرد: تأمین آب شرب مردم از خطوط قرمز است و اگر روزی مجبور شویم این کار را نیز خواهیم کرد اما هنوز این اتفاق نیفتاده است.

ملایی با اشاره به اینکه سد نیان کاملاً خشک شده و سد شمیل و جگین و استقلال نیز به حجم مرده خود رسیده‌اند، اظهار کرد: مصرف زیاد آب، ماهیت بخش کشاورزی بوده اما رویکرد کشت در کشور در حال تغییر است، مصرف آب در بخش گلخانه‌ای حدود ۸ – ۹ برابر کاهش میابد و بازدهی آن ۱۰ برابر افزایش داده می شود.

وی با بیان اینکه هرمزگان یکی از بهترین مناطق برای ایجاد گلخانه است، افزود: تغییر الگوی کشت در کل کشور در حال انجام است برای مثال کشت برنج به‌جز در چند استان در جایی انجام نمی‌شود و یا کشت هندوانه کاهش می‌یابد، در هرمزگان نیز کشت هندوانه و ذرت را کاهش می‌دهیم و از کشت‌های جایگزین استفاده می‌کنیم و برای توسعه کشت گلخانه‌ای در تلاش هستیم.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به اینکه پیش‌بینی می‌کنیم در سال ۹۸ بخشی از تأمین آب شهرستان بشاگرد از سد جگین صورت بگیرد، تصریح کرد: حدود ۵۰ میلیارد تومان از دفتر مقام معظم رهبری و از محل اعتبارات استانی برای طرح آب‌رسانی به شهرستان بشاگرد اختصاص داده شده است.

ملایی با بیان اینکه از ابتدای سال بیش از ۵۷ هکتار رفع تصرف حریم رودخانه‌ها را داشته‌ایم، عنوان کرد: در هرمزگان ۴ هزار و ۳۰۱ چاه فرم ۵ غیرمجاز داریم، برای سه هزار و ۲۰۳ چاه رأی صادر شده و ۹۵۶ چاه تعیین تکلیف شده‌اند، همچنین پرونده هزار و ۳۱۱ چاه به کمیسیون آب‌های زیرزمینی رفته است و ۹۵۷ رأی در این خصوص صادر شده، ۵۶۵ رأی به ضرر کشاورزان و ۳۹۲ رأی نیز به نفع آنان صادر شده است.

وی افزود: بر اساس رأی قاضی در خصوص چاه‌های فرم یک، حدود دو هزار و ۵۰۰ چاه مربوط به قبل از سال ۸۵ بوده‌اند، که تخصیص آب تمامی این چاه‌ها داده شده است، تاکنون ۵۶۶ مجوز نصب منصوبات آبیاری تحت‌فشار نیز صادر کرده‌ایم.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به اینکه به آب‌شیرین‌کن‌های سواحل که به سفره‌های زیرزمینی آسیب نزنند برای بخش کشاورزی مجوز خواهیم داد، ابراز کرد: بخشی از صنایع غرب بندرعباس نیازهای آبی‌شان از طریق آب‌شیرین‌کن تأمین می شود، ۲۰ هزار مترمکعب از آب شرب بندرعباس نیز از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها تأمین می شود.

وی خاطرنشان کرد: بهره‌برداری، لایروبی و نگهداری خورهای بندرعباس ساماندهی شده را به شهرداری بندرعباس واگذار کرده‌ایم.