پادزهر پیامدهای تورمی جهش ارز چیست؟

به گزارش پایداری ملی، میثم موسایی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، با بیان اینکه تغییرات نرخ ارز در چند ماه گذشته باعث اثرگذاری بر تعادل میان طبقات مختلف شد، اظهار کرد: این تحولات باعث شد تا ثروتمندان ثروتمندتر و طبقات متوسط و ضعیف، ضعیف‌تر شوند. کسانی که ماشین‌های خارجی و املاک کلان داشتند در این چند ماهه توانستند ارزش پول خود را حفظ کنند و حتی از بابت آن سودهایی هم به جیب بزنند اما طبقات متوسط و آن دانشجویی که در خارج درس می‌خواند از این نوسانات دچار آسیب می‌شود.

وی با بیان اینکه هزینه‌های تولید در کارخانه‌های داخلی به خاطر مواد اولیه و کالاهای واسطه‌ای وارداتی افزایش پیدا کرده است، گفت که این افزایش در هزینه‌های تولید باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات تولید شده در داخل کشور هم شده که همین باعث شده تا به خاطر بالا رفتن قیمت‌ها، قدرت خرید مردم کاهش پیدا کند.

موسایی با معادل دانستن پدیده تورم با کاهش ارزش پول ملی تاکید کرد که شرایط تورمی باعث می شود تا توزیع درآمد در جامعه به هم بخورد و همین هم یکی از علل شکست دولت رفاه در جوامع مختلف هم همین بحث تورم و کاهش قدرت خرید بوده است.

او با بیان اینکه ما در در جامعه به سمت دو قطبی‌سازی پیش می‌رویم، ادامه داد: واقعیت این است که ما به این سمت می‌رویم که در جامعه دو طبقه ثروتمند و ضعیف داشته باشیم؛ چرا که با ادامه این وضعیت طبقات متوسط روز به روز ضعیف‌تر شده و به طبقات پایین جامعه می‌پیوندند. هر چند ممکن است به لحاظ فرهنگی ماهیت طبقه متوسطی خود را حفظ کنند اما به لحاظ اقتصادی جزو اقشار ضعیف جامعه هستند.

موسایی همچین با بیان اینکه ضعیف شدن طبقات متوسط می‌تواند موجب ایجاد بحران‌های اجتماعی در آینده شود، اظهار کرد: اگر طبقات متوسط ضعیف شوند مفاهیم مربوط به دموکراسی در جامعه شکل نمی‌گیرند یا ضعیف می‌شوند ضمن اینکه ضعیف شدن طبقه متوسط باعث می‌شود تا جامعه پویایی خودش را هم از دست بدهد.

این استاد دانشگاه در ادامه به راهکارهایی برای حل وضعیت موجود هم اشاره کرد و گفت: نظام مالیاتی ما باید اصلاح شود و کسانی که متخصص این حوزه هستند در صدر تصمیم‌گیری‌های این سازمان قرار بگیرند. واقعیت این است که بسیاری از مدیران و روسای این سازمان‌ هیچ تخصصی در اقتصاد ندارند و به همین خاطر هم نمی‌توانند از سازمان امور مالیاتی به عنوان ابزاری برای ایجاد عدالت استفاده کنند.

وی با انتقاد از رونق گرفتن آموزش غیرانتفاعی در کشور اظهار کرد: نباید به سمتی برویم که تفاوت‌ها بین فقیر و غنی از همان ابتدا و از بستر آموزش شروع شود و باعث ایجاد شکاف‌های آموزشی و در نهایت ایجاد نابرابری‌های اقتصادی شود. در وهله اول باید مدارس دولتی استانداردهای لازم و اساسی را کسب کنند و آنگاه اگر موسسه‌ای هم خواست تا آموزش خصوصی ارائه دهد آن را انجام دهد.

او همچنین با انتقاد از سیستم آموزش عالی کشور اظهار کرد: همان طور که می‌بینیم سیستم آموزش عالی ما باعث تولید میلیون‌ها تحصیلکرده غیرمتخصص شده است که هیچ نقشی در اقتصاد کشور ندارند و بعد از چند سال به عرصه بیکارانی می‌پیوندند که از وضعیت موجود هم رضایت ندارند.

موسایی همچنین با بیان اینکه پرداخت یارانه و هدفمندی آن به سمت طبقات ضعیف‌تر باید در یک طرح منسجم گنجانده شود گفت: هدف همه سیاستگذاری‌های اقتصادی باید این باشد تا افرادی که در طبقات ضعیف قرار دارند به طبقات متوسط بیایند؛ در حالی که در اتفاقاتی که در جریان تک نرخی کردن ارز اتفاق افتاد عکس این قضیه اتفاق افتاد و بسیاری از افراد طبقه متوسط به طبقات ضعیف‌تر سقوط کردند.

 همزمان با بروز قضایای ارزی که باعث شد تا قیمت ارزهای خارجی رشدی جهشی داشته باشد و بسیاری از اقلام مصرفی شهروندان از جمله مسکن به شدت بالا برود به طوری که مطابق آمار مرکز آمار ایران .

قیمت هر متر مربع زیربنای ساختمانی در تهران حدود ۳۷ درصد رشد داشته است؛ از آنجایی که مسکن در شهرهای بزرگ یکی از اساسی‌ترین اقلام مصرفی شهروندان است به نظر می‌رسد که دولت برای تقویت قدرت خرید شهروندان طبقات متوسط و ضعیف باید کار خود را از مسکن آغاز کند و در اولین اقدام طرح مالیات بر خانه‌های خالی را که کن‌لم‌یکن باقی مانده است به اجرا درآورد تا قیمت‌ها کاهش پیدا کنند و از سوی دیگر هم با دادن بسته‌های امنیت غذایی یا یارانه‌های هدفمند نقدی به قدرت خرید طبقات ضعیف و متوسط کمک کند.