مذاکره‌بازی قمارباز!

رئیس‌جمهور امریکا یک بار دیگر برجام را مضحک خواند و گفت: «این توافق ارزش کاغذی را که روی آن نوشته شده بود نداشت»، ولی نگفت که چه تضمینی وجود دارد که رئیس‌جمهور بعدی امریکا هم توافق «معنی‌دار»‌ی را که او از آن صحبت می‌کند، بی‌معنا نخواند و آن را به داخل زباله‌دانی نریزد

هنوز جوهر توافق بی‌نتیجه امریکا با کره شمالی خشک نشده، دونالد ترامپ گفته که آماده است بدون قید و شرط با ایران هم برای دستیابی به یک توافق جدید غیر از برجام پای میز مذاکره بنشیند؛ مذاکره‌ای که رئیس‌جمهور امریکا مدعی است درخواست آن را نه از موضع قدرت مطرح کرده و نه از موضع ضعف.

دقیقاً ۵۰ روز پیش بود که دونالد ترامپ با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور پشت دوربین‌های تلویزیونی قرار گرفت و با توافق تک‌برگی با کره آن را «شروع فصلی نو» در مناسبات امریکا با کره شمالی خواند و بعد هم آن را مثل پتک، نه فقط بر سر جهان، بلکه بر سر رقبای دموکرات خود کوبید. هنوز چند روز از این توافق نگذشته، او خود در آن، تشکیک کرد و به صراحت گفت: «برای رسیدن به توافق با کره‌شمالی فاصله زیادی داریم.» حالا ترامپ نه فقط همه لفاظی‌های قبلی علیه ایران را کنار گذاشته، بلکه ۱۲ شرط مایک پمپئو، وزیر خارجه‌اش را هم به هیچ گرفته و گفته که «بدون هیچ شرطی» آماده است «در هر زمانی که آن‌ها (مقام‌های ایرانی) بخواهند» ملاقات کند.

رئیس‌جمهور امریکا که ۳۱ تیرماه، در پاسخ به هشدار روحانی برای بستن تنگه گفته بود «طوری پشیمان خواهی شد که کمتر کسی در تاریخ پشیمان شده است» روز دو شنبه در کنفراس مطبوعاتی با نخست‌وزیر ایتالیا در چرخشی ۱۸۰ درجه گفته که پیشنهاد ملاقاتش با رهبران ایران «نه از موضع قدرت خواهد بود و نه از موضع ضعف، بلکه اگر منجر به توافقی معنی‌دار شود که مانند توافق قبلی بی‌ارزش نباشد، کار مناسبی است» تا بیش از پیش مشخص شود که در هنر دیپلماسی رئیس‌جمهور امریکا نه فقط زدن «حرف مفت با حروف درشت!» بلکه «نشستن پای میز مذاکره پس از درشت‌گویی» و «درشت‌نویسی» یک رویه دایمی است. ترامپ گفته است: «هیچ شرطی وجود ندارد. آن‌ها اگر بخواهند ملاقات کنند، ما هم ملاقات می‌کنیم. این هم برای کشور خوب است، هم برای آنها، هم برای ما و هم برای جهان.» رئیس‌جمهور امریکا یک بار دیگر برجام را مضحک خواند و گفت: «این توافق ارزش کاغذی را که روی آن نوشته شده بود هم نداشت»، ولی نگفت که چه تضمینی وجود دارد که رئیس‌جمهور بعدی امریکا هم توافق «معنی‌دار»‌ی را که او از آن صحبت می‌کند، بی‌معنا نخواند و آن را به داخل زباله‌دانی نریزد؟!

عکس یادگاری در تهران؟!
هنوز چند ساعتی از اعلام موضع رئیس‌جمهور امریکا نگذشته بود که مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا از کلیت رویکرد او حمایت کرد، ولی در گفتگو با شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌بی‌سی» برای این مذاکره چندین شرط مطرح کرد! پمپئو گفت: «اگر ایرانی‌ها برای تغییرات اساسی در رفتار با مردم‌شان از خود تعهد نشان داده و رفتار مخرب‌شان را کاهش دهند می‌توانند توافقی هسته‌ای را بپذیرند که واقعاً از گسترش سلاح‌های اتمی جلوگیری می‌کند، آنگاه رئیس‌جمهور گفته که آماده است بنشیند و با آن‌ها گفتگو کند.» گرت مارکی، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا نیز گفت: تا زمانی که تهران در سیاست خود «تغییراتی ملموس و پایدار» نشان ندهد، ایالات متحده هیچ تحریمی را بر نخواهد داشت و روابط دیپلماتیک و تجاری را نیز احیا نخواهد کرد. واکنش‌ها در میان جبهه جمهوریخواهان و دموکرات‌های کنگره امریکا متفاوت بود. دیان فاین‌اشتاین، سناتور دموکرات از ایالت کالیفرنیا به گزارشگران گفته است: «من واقعاً فکر می‌کنم این ایده خوبی بود.» باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای امریکا از جبهه جمهوریخواهان این اظهارات را «خوب» توصیف کرد، اما به این شرط که رهبران ایران مایل به گفتگو در این مورد باشند که می‌خواهند «کشوری عادی در آینده باشند.»

وندی شرمن، معاون وزیر خارجه امریکا در دولت باراک اوباما در توئیتی طعنه آمیز گفته که «آقای رئیس‌جمهور، شاید ایران یک پیش‌شرط داشته باشد» پیش‌شرطی که به گفته او «بازگشت (امریکا) به جامعه بین‌المللی در حمایت از برنامه جامع اقدام مشترک» است. او گفت: «شاید (ترامپ) خواهان گرفتن یک عکس یادگاری با ارائه جزئیات کم درباره آن، این بار در تهران باشد؟ واقعاً اینطور است؟»

خلأ اعتماد، اعتماد، اعتماد
باب ممندز، نماینده دموکرات، با نگاهی بدبینانه به این پیشنهاد آن را «دستورالعملی دیگر برای نتایج بد» خواند. او گفت‌: «این هم مانند آن اتفاقی است که در مورد کره‌شمالی افتاد. بدون پیش‌شرط و آمادگی؛ و ما الان چه داریم؟ ما کیم جونگ اونی [رهبر کره‌شمالی]داریم که از یک منفور بین‌المللی تبدیل به کسی شده که به نظر دولتمردی مشروع می‌آید.»

«متئو کروئنیگ» مدیر مرکز استراتژی و امنیت «اسکوکرافت» در شورای آتلانتیک در مورد پیشنهاد ترامپ گفته که تمایل ترامپ برای دیدار با ایرانی‌ها، به کارگیری «استراتژی فشار و تعاملی است که امریکا سال‌ها در مواجهه با کشور‌های سرکش» دنبال کرده است. «باربارا اسلاوین» مدیر ابتکار عمل «آینده ایران» در شورای آتلانتیک نیز در این رابطه گفت: «در اصل، چنین دیداری فوق‌العاده خواهد بود، اما این سؤال مطرح است که آیا رئیس‌جمهور امریکا واقعاً مایل به انجام این کار است یا حتی می‌تواند این کار را انجام دهد و با حسن نیت وارد مذاکره با ایران شود، آن هم پس از آنکه یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران خارج شد و منع صدور ویزا برای ایرانی‌ها را صادر کرد». «هولی داگرس» عضو غیرمقیم در مرکز اسکوکرافت در شورای آتلانتیک و دبیر وبلاگ «ایران سورس» نیز در واکنش به این اظهارات اخیر رئیس‌جمهور امریکا تأکید کرده که با تمام اقداماتی که دونالد ترامپ طی ماه‌های گذشته درباره ایران انجام داده، مسئله حسن نیت واقعی رئیس‌جمهور امریکا در گفتگو با ایران یک سؤال جدی و بزرگ است. این کارشناس امریکایی تأکید کرده که «ایرانی‌ها به گفت: وگو بر اساس احترام متقابل اعتقاد دارند و تاکنون دولت ترامپ ثابت کرده که یک بازیگر غیرقابل اعتماد است و این مسئله با خروج واشنگتن از برجام به اثبات رسید.» وی در ادامه گفت: «رئیس‌جمهور امریکا هیچ اقدامی برای اعتمادسازی انجام نداده و دولت وی نیز تا به حال اثبات نکرده که به وعده‌هایش پایبند خواهد ماند. ترامپ مجبور خواهد بود تا پیش از آنکه ایرانی‌ها نیز اعلام کنند مایل به گفتگو هستند، شکاف وسیعی را پر کند.»

روزنامه جوان