تنگه هرمز مهم‌ترین شاه‌راه نفتی جهان

به گزارش پایداری ملی،رویترز طی گزارشی در مورد تنگه هرمز نوشت، این هفته ایران تهدید کرده است، در پاسخ به درخواست آمریکا برای توقف ممنوعیت صادرات نفت ایران، جلوی عبور نفتکش‌ها از تنگه هرمز را می‌گیرد.

* تنگه هرمز چیست؟

این تنگه، آبراهی است که سواحل ایران و عمان را از هم جدا و خلیج فارس را به خلیج عمان و دریای عرب متصل می‌سازد. باریک‌ترین نقطه عبوری از این آبراه ۲۱ مایل عرض دارد، اما عرض مسیر کشتیرانی در هر جهت تنها ۲ مایل است.

* چرا این تنگه مهم است؟

بر اساس برآورد اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در سال ۲۰۱۶، روزانه ۱۸.۵ میلیون بشکه نفت از این تنگه عبور کرده است که نسبت به سال ۲۰۱۵ افزایش ۹ درصدی را نشان می‌دهد و رکوردی محسوب می‌شود؛ این رقم ۳۰ درصد تمامی ترانزیت نفت در جهان از طریق دریا را شامل می‌شود.

بر اساس بررسی موسسه تحلیل آمار‌های نفتی ورتکسا، محموله‌های نفت خام و میعانات گازی ترانزیت شده از طریق تنگه هرمز در سال ۲۰۱۷ به روزانه ۱۷.۲ میلیون بشکه و این رقم تنها در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ به روزانه ۱۷.۴ میلیون بشکه رسیده است.

بیشتر نفت صادراتی عربستان، ایران، امارات، کویت و عراق از طریق این تنگه به بازار‌های جهانی فرستاده می‌شود. همچنین این آبراه، مسیر عبور تمامی ال ان جی (گاز طبیعی مایع) صادراتی قطر است.



در جریان ایران و عراق، دو طرف سعی می‌کردند در صادرات نفت طرف مقابل اختلال ایجاد کنند که از آن با عنوان جنگ نفتکش‌ها یاد می‌کنند.

ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا که در بحرین مستقر است، برای خود وظیفه محافظت از کشتی‌های تجاری عبوری از این منطقه مقرر کرده است.

موسسه پترومتریکس که ناو‌های هواپیمابر آمریکا در منطقه را رهیابی می‌کند، گفته است که در حال حاضر، هیچ ناو آمریکایی در خلیج فارس وجود ندارد. این ناو‌ها در مقاطع کوتاهی از شرق مدیترانه به خلیج فارس می‌آمدند و به دریای آتلانتیک باز می‌گشتند.

«در زمان ریاست جمهوری جورج بوش، همواره یک یا دو ناو در خلیج فارس حضور داشت، اما در دولت اوباما، در مقاطع کوتاهی هیچ ناوی در خلیج فارس حضور نداشت، البته این ژست آمریکا در زمان مذاکره با ایران بود.»

عربستان و امارات تلاش کرده‌اند تا با احداث خط لوله‌های جایگزین این تنکه را دور بزنند، اما آمار‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد که این اقدامات موفق نبوده است.



* حوادث اتفاق افتاده در تنگه هرمز

* در جولای ۱۹۸۸، ناو جنگی وینسنس، یک هواپیمای مسافربری ایرانی را مورد هدف قرار داد و تمامی ۲۹۰ سرنشین و خدمه آن به شهادت رسیدند. واشنگتن مدعی شد خدمه ناو جنگی این هواپیما را با یک جنگنده اشتباه گرفته، اما تهران آن را حمله عامدانه می‌داند. این اقدام در حالی صورت گرفت که آمریکا‌ها مدعی بودند که وینسنس برای حفاظت از کشتی‌های بی طرف در مقابل حملات ایران در این منطقه حضور داشته است.

* اوایل سال ۲۰۰۸، آمریکا مدعی شد قایق‌های ایرانی پس از نزدیک شدن به ۳ کشتی جنگی این کشور در تنگه هرمز، آن‌ها تهدید کرده‌اند.

* در ژوئن ۲۰۰۸، سرلشگر محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران گفت: در صورتی که ایران مورد حمله قرار بگیرد، بر حرکت کشتی‌ها در این تنگه، کنترل‌هایی اعمال خواهد کرد.

* در جولای ۲۰۱۰، یک نفتکش ژاپنی با نام ام استار در این تنگه هدف حمله قرار گرفت. یک گروه شبه نظامی به نام گردان‌های عبدالله عظام که با القاعده ارتباط دارد، مسئولیت این حمله را به عهده گرفت.

* در ژانویه ۲۰۱۲، ایران تهدید کرد که به تلافی تحریم‌های آمریکا و اروپا که درآمد‌های نفتی این کشور را هدف گرفته بودند، تنگه هرمز را خواهد بست.

* در می ۲۰۱۵، کشتی‌های ایران با تیراندازی به یک نفتکش سنگاپوری که گفته می‌شود به تاسیسات نفتی ایران خسارت زده بود، آن را وادار به فرار ساختند و یک کشتی کانتینری را در این تنگه توقیف کردند.

* در سوم جولای ۲۰۱۸، حسن روحانی، ریاست جمهوری ایران تلویحا تهدید کرد که در واکنش به اقدام آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، جریان انتقال نفت از منطقه می‌تواند با اختلال روبرو شود.

* روز بعد، فرمانده سپاه قدس ایران تصریح کرد اگر صادرات نفت این کشور متوقف شود، ایران جلوی تمامی صادرات نفت از طریق تنگه هرمز را می‌گیرد.