مداخلات نظامی و سیاسی ایالات متحده امریکا شرایط را برای افزایش نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه فراهم کرده است.
به گزارش پایداری ملی، سایت تحلیلی نشنال اینترست اخیرا مقاله ای با عنوان «چهار حادثه ای که باعث افزایش نفوذ ایران در منطقه شد» منتشر نموده که در آن «بنیامین میلر» ادعا می کند: تقسیمات فرقه ای و مداخله قدرتهای خارجی در منطقه خاورمیانه باعث افزایش نفوذ و قدرت ایران در منطقه شده است. ترجمه متن کامل مقاله در ادامه آمده است.
قطعا ایران بزرگترین برنده آشوب سالهای اخیر در منطقه خاورمیانه است. در طی سالهای گذشته تاکنون ایران توانسته است در کشورهای خاورمیانه (لبنان، سوریه، عراق و یمن) نقوذ قابل توجهی به دست آورد. برخی از تحلیلگران و سیاستمداران دولت اوباما را به علت در پیش گرفتن خط مشی و سیاست نرم در منطقه خاورمیانه که باعث افزایش نفوذ و قدرت ایران شده مورد انتقاد قرار می دهند.
جالب اینجاست که در هر یک از این کشورها رقبای اصلی ایران از جمله عربستان، اسرائیل و امریکا به طور تصادفی باعث افزایش قدرت و نفوذ ایران شده اند. به عبارت دیگر هر گونه مداخله خارجی در این چهار کشور به طور ناخواسته گروه شیعه طرفدار ایران در این کشورها را تقویت نموده و باعث شده رویای ایران که تبدیل شدن به نیروی منطقه ای قوی و مهم است، محقق شود.
اما سوال اینجاست که چگونه رقبای اصلی ایران باعث پیروزی ایران در منطقه خاورمیانه شده اند؟
یکی از کشورهایی که ایران توانسته در آن به نفوذ و قدرت قابل توجهی دست یابد، لبنان است. در این مورد باید گفت که اسرائیل، دشمن اصلی ایران، به طور تصادفی باعث شده کشورهای عربی به تهران نزدیک شوند.
در سال ۱۹۸۲ اسرائیل به لبنان حمله نموده و جنوب آن را تا سال ۲۰۰۰ اشغال نمود. نتیجه معکوس این مداخله، افزایش نفوذ و قدرت ایران و پیدایش سازمان حزب الله با اندیشه شیعه در لبنان بود. مبارزه با رژیم صهیونیستی و اشغالگری خارجی آن توسط ایران باعث حمایت گسترده شیعیان لبنان از ایران شد. نتیجه آن در طی این سالها این است که دولت لبنان نماینده واقعی و قوی ایران در همسایگی اسرائیل بوده و این نیرو نفوذ ایران را حفظ و تقویت می کند. بنابراین دشمن اصلی اسرائیل توانست در همسایگی آن جایگاه بسیار مهمی به دست آورد.
دومین کشور عراق است. در این مورد نیز دشمن دیگر ایران یعنی ایالات متحده امریکا شرایطی ایجاد نمود که باعث افزایش قدرت و نفوذ ایران در عراق شد. پس از اشغال عراق توسط امریکا در سال ۲۰۰۳ امریکاییها سعی کردند دموکراسی را در این کشور پیاده کنند اما از آنجایی که عراق یک کشور با گروههای مذهبی گوناگون بود، طبیعی بود که در طی انتخابات بزرگترین گروه پیروز میدان باشد. از این رو شیعیان که بزرگترین گروه مذهبی در عراق بودند توانستند قدرت را در دست گیرند و از آنجاییکه بسیاری از رهبران آن متحد نزدیک حکومت ایران بودند، باعث افزایش قدرت و نفوذ ایران در عراق شد. بنابراین امریکا به طور ناخواسته باعث افزایش نفوذ و قدرت ایران در عراق شد.
سومین مورد سوریه است. در سوریه، روسیه که فعلا دشمن ایران نیست، باعث شد نفوذ ایران در آن افزایش یافته و تقویت شود. باید گفت که پیش از حملات هوایی روسیه علیه داعش در سوریه، حکومت ایران متحد نزدیک بشار اسد بود. بمباران هوایی روسیه علیه مواضع داعش و شورشیان کمک زیادی به پیروزی اسد در سوریه کرد. همانند سایر موارد حمایت ایران و متحدان شیعه آن از حکومت علوی سوریه بر اساس وابستگی مذهبی بوده زیرا علوی ها فرقه ای از مذهب شیعه هستند. وابستگی حکومت بشار اسد به حمایت شبه نظامیان شیعه و ایرانی نفوذ تهران در دمشق را تضمین می کند. بنابراین اسرائیل نگران بدهی حکومت سوریه به ایران و حزب الله که باعث حضور مدام آنها در سوریه می شود، است.
سرانجام یمن و جنگ داخلی در آن باعث افزایش نفوذ ایران در منطقه شده است. جنگ در یمن ادامه دارد و یک بحران انسانی عظیم در این کشور در حال رخ دادن است. نتیجه جنگ نامشخص است اما آنچه اکنون واضح است این واقعیت است که بمباران هوایی مداوم ائتلاف سعودی تاکنون موفق نشده قدرت حوثی های مرتبط با شیعیان یمن را کاهش دهد. علاوه بر این، کمپین نظامی سنی علیه حوثی ها باعث تقویت اتحاد حوثی ها با ایران و بخش قابل توجهی از جمعیت یمن شده است. بنابراین در پی مداخله نظامی عربستان در یمن و به طور ناخواسته یک پایگاه نفوذ بسیار مهم برای ایران در یمن ایجاد شده است. باید گفت که عربستان در حال حاضر در حالت جنگ سرد با ایران قرار داشته و این نفوذ باعث خشم رهبران سعودی شده است.
بی ثباتی و قطبیت در منطقه خاورمیانه باعث ایجاد شک و تردید در مورد آینده منطقه شده اما باید گفت که تحولات ناشی از بهار عربی و مداخلات خارجی به طور ناخواسته باعث افزایش نفوذ و قدرت ایران در منطقه شده است. مهمترین دلایلی که ایران توانست در این چهار کشور نفوذ و قدرت قابل توجهی کسب کند تقسیمات فرقه ای و مداخله قدرتهای خارجی در این کشورهاست.
این واقعیت چالش بزرگی برای اسرائیل، عربستان، متحدان سنی آن و امریکا در منطقه بوده و دلیل نزدیکی عربستان و متحدان آن به اسرائیل و امریکا نیز ناشی از این واقعیت است.