شماره سیزدهم خبرنامه دیده‌بان
۱۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۳:۲۰
پدر علم ژنتیک ایران؛
سخنان و پافشاری عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور مبنی بر این که وی هیچ مخالفتی با محصولات تراریخته (محصولات دستکاری شده ژنتیکی) ندارد، موجی از نگرانی‌ها را در جامعه علمی، پزشکی و محققان بیوتکنولوژی پزشکی به راه انداخته است. سخنانی که بیان می‌کند چون تاکنون نتایجی مبنی بر مضرات کاشت و مصرف این نوع محصولات بر سلامت انسان کشف و شناسایی نشده، پس می‌توان به راحتی از آن‌ها در سبد غذایی مردم استفاده کرد.
به گزارش پایداری ملی، سخنان و پافشاری عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور مبنی بر این که وی هیچ مخالفتی با محصولات تراریخته (محصولات دستکاری شده ژنتیکی) ندارد، موجی از نگرانی‌ها را در جامعه علمی، پزشکی و محققان بیوتکنولوژی پزشکی به راه انداخته است.
سخنانی که بیان می‌کند چون تاکنون نتایجی مبنی بر مضرات کاشت و مصرف این نوع محصولات بر سلامت انسان کشف و شناسایی نشده، پس می‌توان به راحتی از آن‌ها در سبد غذایی مردم استفاده کرد. برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه با پدر علم ژنتیک ایران، دکتر داریوش فرهود به گفت‌وگو نشستیم. آنچه در زیر می‌خوانید چکیده‌ای است از یک ساعت گفت‌وگوی مبسوط و دلسوزانه این استاد ژنتیک پزشکی با ما.
میزان ضرر تراریخته‌ها، هنوز اثبات نشده است
دکتر فرهود در ابتدای صحبت، با ابراز تأسف از این که تراریخته تنها شامل مواد غذایی نیست، می‌گوید: بسیاری از غذاهای ما تراریخته هستند. بسیاری از داروها حتی جانوارانی که از آن‌ها تغذیه می‌کنیم، تراریخته هستند.
به این معنی که عوامل زیان‌آور بسیاری در آن‌ها برای ما انسان‌ها و نیز محیط زیست وجود دارد. البته عوامل دیگری مانند سمومو کشاورزی هم هستند که گاهی سبب می‌شوند زیان‌های محصولات تراریخته از بسیاری محصولات طبیعی که تراریخته نیستند، ولی دستکاری‌های خاص می‌شوند؛ کمتر باشد. هنوز کاملاً مشخص نیست که استفاده از سموم، آفت‌کش‌ها یا کودهای شیمیایی بر میوه‌ها، خاک و آب چطور است.
سمومی که در صورت باریدن باران به سفره‌های آب زیرزمینی هم نفود کرده آن‌ها را نیز آلوده می‌کنند. کارها و اقداماتی که آثار آن سال‌ها بعد روشن خواهد شد. استفاده از این کودها، سموم و دستکاری‌های ژنتیک که به دلیل افزایش کیفیت بر روی میوه‌ها و سبزیجات انجام می‌شود مضر است و می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان را افرایش دهد.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی ایران تأکید می‌کند: این که مواد تراریخته چقدر می‌تواند به بدن آسیب بزند، هنوز اثبات نشده است. اما می‌دانیم که در بسیاری از کشورهای اروپایی، استفاده از این محصولات به دلیل دستکاری ژنتیکی بر روی آن‌ها ممنوع است. جالب است بدانیم که در سایر کشورها محصولات ارگانیک، بدون استفاده از کود و سمپاشی با وجود نداشتن شکل و ظاهری زیبا، با قیمت بیشتری نسبت به محصولات تراریخته به فروش می‌رسد که متأسفانه به دلیل ناآگاهی جامعه، این موضوع در کشور ما برعکس است.
فرهود در ادامه می‌گوید: اگر بخواهیم بدن سالمی داشته باشیم، تنها تراریخته‌ها مشکل‌زا نیستند. آلودگی هوا، استرس و تنش، امواج موبایل، انواع پارازیت‌ها، انواع داروهایی که وارد کشور می‌شود، آبیاری میوه‌ها و گیاهانی که با سموم و کودها پرورش داده شده‌اند؛ هر چند که شاید هنوز اثبات نشده باشد همه از عوامل بزرگ در بروز سرطان در کشور ماست.
۹۰درصد آنچه می‌خوریم سالم نیست
این دکترای علوم طبیعی در ژنتیک انسانی می‌گوید: نقش مواد غذایی از تمام عوامل دیگر اثرگذارتر و مهم‌تر است. چندی قبل، در جلسه‌ای رسمی و گزارشی رسمی از یک مقام سازمانی بیان شد که ۹۰درصد آن چیزی که می‌خوریم، مواد مضر دارد. آبلیموهایی که در کارخانه‌ها تولید می‌شود، یا چای‌های موجود در بازار بخاطر وجود رنگ و عطر، انواع رنگ‌های غذای موجود در بازار، مواد نگهدارنده و بسیاری از مواد غذایی درصد ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. پس توصیه می‌شود تا جایی که ممکن است مردم از مصرف محصولات تراریخته و دستکاری شده خودداری کنند.
وی تصریح می‌کند: مدیران و مسئولان دست اندرکار تنها طرح مسئله می‌کنند، در صورتی که باید حل مسئله کنند چرا که تنها هشدار دادن کافی نیست، بلکه باید این موارد از سوی دولتمردان کنترل شوند. مردم مالیات می‌دهند و از سازمان‌هایی مانند اداره استاندارد، وزارت بهداشت، وزارت صنایع، سازمان محیط زیست انتظار می‌رود مراقب سلامت تک‌تک افراد جامعه باشند. اما متأسفانه به طور مثال شنیده می‌شود در کشور بیش از ۳۰۰ نوع کود شیمیایی وارد می‌شود که کمتر از یک سوم آن استاندارد است. مابقی با قیمت‌هایی ارزان از کشورهای دیگر، بصورت غیراستاندارد وارد شده و در چرخه زندگی و سلامت مردم قرار می‌گیرند.
مافیاها اجازه انجام کار سالم را نمی‌دهند
کارشناس سازمان جهانی بهداشت در ادامه تأکید می‌کند: هنوز خطرزا و آسیب‌زا بودن محصولات تراریخته اثبات نشده است. اما وقتی میزان بالای سرطان کبد در کشور و رابطه آن با روغن‌های وارد شده در کشور را می‌بینیم، نگران می‌شویم. هنوز متوجه نشده‌ایم برنج‌هایی که داخل کشور تولید می‌شود یا برنج‌هایی وارداتی آلوده هستند یا نه. هر چند وقت یک بار توسط مافیاهایی که در این راه وجود دارند، موج‌هایی مبنی بر سلامتی یا ناسالم بودن این مواد غذایی راه می‌افتد و مردم را سر دو راهی استفاده از آن‌ها قرار می‌دهند تا به اهداف اقتصادی خود برسند.
بنیان‌گذار، استاد و مدیر گروه ژنتیک انسانی دانشکده بهداشتِ دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به مصوبه مجلس مبنی بر ممنوعیت تولید و واردات تراریخته بدون مجوز قانونی و قبل از آزمایش سلامت، می‌گوید: بزرگترین نقض کننده قوانین، تبصره‌ها هستند.
قانون توپ را در زمین آزمایشگاه‌ها انداخته است. حتی ممکن است آزمایشگاه و دستگاه‌هایی برای تعیین سلامت محصولات وارداتی وجود داشته باشد، اما آیا به نظر کارشناسان هم اطمینانی وجود دارد؟ وقتی فساد شروع شد، نمی‌توان جلوی آن را گرفت. همانطور که مؤسسه استاندارد در کشور وجود دارد، اما اقدامی در زمینه استانداردسازی مواد غذایی در جامعه دیده نمی‌شود. هنوز نمی‌توان در مورد پالم‌های موجود در ماست، خلوص روغن زیتون و... اظهار نظری کرد.
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!
شماره دوازدهم خبرنامه دیده‌بان
۲۰ شهريور ۱۴۰۳ - ۲۲:۴۹
شماره یازدهم خبرنامه دیده‌بان
۱۷ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۲:۲۳
شماره دهم خبرنامه دیده‌بان
۰۱ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۳:۵۶
شماره نهم خبرنامه دیده بان
۱۸ تير ۱۴۰۳ - ۱۸:۳۱
شماره هشتم خبرنامه دیده بان
۲۶ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۳:۵۷
شماره هفتم خبرنامه دیده بان
۱۳ خرداد ۱۴۰۳ - ۱۰:۱۳
شماره ششم خبرنامه دیده‌بان
۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۶:۰۶
شماره پنجم خبرنامه دیده‌بان
۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۳۷
شماره چهارم خبرنامه دیده‌بان
۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۲:۳۳
شماره سوم خبرنامه دیده بان
۰۶ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۰۵
شماره دوم خبرنامه دیده بان
۰۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۲۳:۳۵
شماره اول خبرنامه دیده بان
۲۱ فروردين ۱۴۰۳ - ۲۳:۴۲