کشور باید به سمت ایجاد دیتاسنترهای بزرگ و خدمات ابری حرکت کند و در صورتی که بتوانیم در این حوزه فعال باشیم می توانیم با ایجاد شهرهای هوشمند مشکلات کلان شهرها را برطرف کنیم.
به گزارش پایداری ملی، سیدابوالحسن فیروزآبادی- دبیر شورای عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور - در اولین همایش ملی مراکز داده، زیرساخت و سرویس‌ها که در پژوهشگاه وزارت علوم برگزار شد، با بیان این مطلب افزود: با ورود ۵G تا سال ۲۰۲۰ براساس هدف گذاری غربی‌ها ما شاهد تحولات بزرگی در بازار و شبکه‌ها خواهیم بود و بازار داده در حال حاضر حدود ۴۰۰ میلیارد دلار بوده که ۹-۱۰ درصد آن در حوزه خدمات ابری است.
وی با اشاره به این که تولید داده در جهان در پنج سال گذشته حدود ۲۶ برابر شده است، گفت: رشد تولید داده با رشد اقتصادی آن توازن ندارد و اقتصاد این حوزه تنها دو برابر رشد داشته است که این نشان دهنده این است که رشد سریع حجمی و کیفی در مراکز داده ایجاد شده اما رشد اقتصادی متناسب با آن وجود نداشته است.
دکتر فیروزآبادی تاکید کرد: در صورتی که به این مهم توجه نشود ما در بحث قدرت مراکز داده در سطح فضای مجازی دچار عقب ماندگی خواهیم شد. در واقع در حکومت ها بحث مدیریت قدرت و انداره قدرت پیشترها در حوزه جغرافیا، جمعیت، وسعت سرزمین، موقیعت جغرافیایی و امثالهم مطرح بود اما با شکل گیری فضای مجازی بحث ژئوپلتیک سنتی، روابط قدرت مبتنی بر جغرافیا و روابط دولت و ملت تضعیف شده و نظام سرمایه داری نوآور در حوزه داده و اطلاعات در حال شکل گیری است.
وی با اشاره به مراکز داده قدرتمند جهانی همچون آمازون، گوگل، ماکروسافت و یاهو که عمدتا آمریکایی هستند، تصریح کرد: در کشورهای شرق آسیا عمده مراکز داده مربوط می شوند به اپراتورهای تلکام که این نشان دهنده یک نوع عدم توازن در نگاه به طراحی بازار در شرق و غرب است. در واقع یکی از مواردی که باید در داخل کشور به آن توجه شود ایجاد مدل اقتصادی است که این مدل باید براساس استراتژی های کلان در ایران شکل گیرد اما متاسفانه ما در این حوزه دچار تاخر در حوزه تدوین استراتژی، مقررات گذاری و تاخر در پیاده سازی مدل های مناسب مبتنی بر استراتژی های ملی بر فضای مجازی هستیم.
رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور با تاکید بر این که از نمادهای مهم شکل گیری ژئوپلتیک فضای مجازی توزیع مراکز داده ها است، اظهار کرد: پیشتر مطرح بود که ایران به دلیل موقعیت مناسب ژئوپلتیک می تواند محل مناسب ترانزیت کالا، انرژی و شبکه های ارتباطی در دنیا باشد و امروز نیز می تواند محل مناسب انباره داده ها در منطقه باشد چرا که در حال حاضر در دنیا کشورهایی دارای اهمیت ژئوپلتیکی بیشتری می شوند که مراکز داده فراملی دارند.
وی افزود: متاسفانه ما در این حوزه دارای نواقصی هستیم که باعث شده حتی بخشی از سایت های ایرانی .IR هم داده هایش به دلایل فنی و اقتصادی همچون امنیت و پایداری شبکه و قیمت در خارج از کشور نگهداری شود.
فیروزآبادی گفت: در کشور برای راه اندازی مراکز داده رقابت بسیار وجود دارد اما مراکز داده ای که شکل می گیرند معمولا غیر استاندارد در زمینه حفاظت فیزیکی، الکترونیکی، نرم افزاری، امنیتی و پایداری در سرویس هستند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی تاکید کرد: ظرفیت های بزرگ دیتایی به دلیل مصرف ۳-۴ برابری انرژی نمی تواند در جزایر پراکنده و مراکز داده کوچک باشد و در حال حاضر مصرف مراکز داده کشور آمریکا بیش از برق مصرفی شهر مدرن و صنعتی نیویورک است، بنابراین اگر در کشور این مهم رعایت نشود و مراکز داده بزرگ در بخش خصوصی شکل نگیرند باید در آینده نیروگاه های عظیم راه اندازی شود تا تامین کننده انرژی مراکز داده در کشور باشند.
وی افزود: باید سازمان هایی که در کشور نسبت به راه اندازی مراکز داده اقدام می کنند مراکز داده افزونگی شان را به بخش خصوصی واگذار کنند. ما یکی از مشکلاتمان در آدرس دهی سایت های ایرانی، مسیریابی است که تاخیر بالایی دارد و این به دلیل ضعف ما در ایجاد مراکز داده بزرگ در کشور است چون بازیگر جدی در دنیا در این حوزه نیستیم معمولا مسیریابی با تاخیر زیاد به ما اختصاص می یابد.
دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور اعلام کرد: با شکل گیری مراکز داده استاندارد باید ساختارهای نهادی متناسب برای آن نیز شکل گیرد. ما الان در کشور فاقد مدل و نظام ارزیابی، نظام رتبه بندی و نظام نظارت برای مراکز داده هستیم.
فیروزآبادی گفت: باید در حوزه قانون گذاری، نظارت و اشتراک گذاری داده ها، نظام های مربوطه شکل گیرد اما این تنها با توان مرکز ملی فضای مجازی و یا سایر مراکز به تنهایی امکانپذیر نیست بلکه نیاز به یک اراده و همکاری ملی در این حوزه است.