گروهی از پژوهشگران بیوتکنولوژی کشور در نشستی با خبرنگاران در محل خانه کشاورز در تهران با اشاره به پیشرفت‌های جهانی و ملی به دست آمده در تولید و تحقیقات محصولات اصلاح شده ژنتیک تراریخته، به اجرانشدن مفاد قانون ایمنی زیستی در کشور در تولید محصولات تراریخته اعتراض کردند.
به گزارش پایداری ملی، این پژوهشگران معتقدند گره خوردن مسائل علمی، تحقیقاتی و منافع ملی و اقتصادی کشور به منافع سیاسی و اقتصادی واردکنندگانی که سودشان در واردات محصولات تراریخته به کشورهایی نظیر ایران است و از تولید این محصولات بهینه و ارزانقیمت در کشور متضرر می‌شوند، بخشی از توان دانشمندان و محققانی ایرانی که با سرمایه این کشور تحصیل و تحقیق کرده‌اند را معطل نگه داشته و باعث شده سالانه چیزی حدود 10 درصد از واردات کل کشور به محصولات کشاورزی تراریخته اختصاص یابد؛ در حالی که توان تولید بسیاری از این محصولات در داخل کشور وجود دارد و قوانین مربوط به آن نیز هشت سال پیش تصویب شده است. این محصولات که در حال حاضر به کشور وارد می‌شوند عمدتا عبارتند از: سویا، ذرت، پنبه و کلزا.
در این نشست دکتر محمدعلی ملبوبی، نایب‌رئیس انجمن بیوتکنولوژی ایران با بیان این که از سال 1388 قانون ایمنی زیستی ابلاغ شده ولی ما همچنان در عمل به این قانون با مشکلاتی مواجه هستیم، افزود: در سال 1391 از سوی سازمان بین‌المللی یونیجف اعتبار 749 هزار دلاری برای کشور ما در حوزه بیوتکنولوژی اختصاص یافت و تا سال 1394 باید اقدامات زیادی در خصوص تحقیقات و فعالیت‌های مرتبط با توسعه کشت محصولات تراریخته در کشور انجام می‌شد، اما با وجود پرسنل و محققان زیادی که در کشور داریم، هیچ بودجه‌ای در این زمینه صرف نشده است.
نایب‌رئیس انجمن بیوتکنولوژی یادآور شد: در سال 1388 قانون ایمنی زیستی ابلاغ شده است، ولی ما همچنان در زمینه محصولات تراریخته با چالش‌هایی مواجه هستیم.
وی علت این موضوع را نبود اراده کافی برای اجرای قانون ایمنی زیستی دانست و تصریح کرد: در سال گذشته 39 مجوز برای واردات 4.5 میلیون تن خوراک دام و طیور و 700 هزار تن برای صادرات خوراک انسان صادر شده است.
در ادامه دکتر بابک ناخدا، عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به این که ما محصولات تراریخته‌ای نظیر سویا و ذرت را در حالی با قیمت عادی به کشور وارد و عرضه می‌کنیم که آنها با قیمت متوسط 20 درصد ارزان‌تر نسبت به محصولات کشاورزی عادی در بازار جهانی به واردکنندگان ما فروخته می‌شوند، تصریح کرد: امروزه پس از 40 سال از تولید نخستین محصولات تراریخته در جهان شاهدیم توجه به اصول مهندسی ژنتیک موجب شده تا محصولاتی مقاوم به علف‌کش‌ها و آفات کشاورزی در حجم بالاتری در جهان تولید شود. از آنجا که این محصولات نیاز کمتری به استفاده از سموم کشاورزی دارند، نسبت به محصولات عادی سالم‌تر بوده و از طرفی درآمد کشاورزانی که به کاشت این نوع محصولات روی می‌آورند نیز افزایش یافته است. نتیجه هم آن شده که کشت و توسعه هر چه بیشتر این محصولات به نفع کشاورزان و اقتصاد کشاورزی کشورهای تولیدکننده تمام شده است، اما ما در کشور هنوز درگیر اجرای قانون ایمنی زیستی هستیم.
به گفته این پژوهشگر حوزه بیوتکنولوژی در کشور، در حال حاضر محصولات تراریخته پنبه، سیب‌زمینی، برنج و چغندر قند در کشور قابلیت تولید دارد و برخی از ارقام آنها در مرحله کاشت گلخانه‌ای است.
گیاهان تراریخته، ازجمله محصولات کشاورزی هستند که ساختار ژنتیک آن از طریق مهندسی ژنتیک اصلاح شده است. این اصلاحات در جهت بهبود مقاومت گیاه به برخی آفات یا بیماری‌های گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره‌وری بالاتر در کشاورزی صورت می‌گیرد. سازمان جهانی بهداشت سال‌هاست فرآیند کشت و تولید این محصولات را به دقت پایش می‌کند و برخلاف نگرانی‌های گروهی از فناوری‌هراسان در جهان، هیچ گزارشی از بروز اختلال یا بیماری خاصی در اثر مصرف این گونه محصولات گزارش نشده است. در حال حاضر آمریکا، برزیل، آرژانتین، کانادا و هندوستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات تراریخته در جهان هستند و حجم بالایی از این محصولات در خود این کشورها به مصرف عموم می‌رسد.