معادن شن و ماسه همواره یکی از نقطه‌های تقابل میان صنعت و محیط زیست به شمار می‌رود؛ اما دغدغه‌های محیط زیستی همواره بر دغدغه‌های صنعتی چربیده هر چند معادن نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند، نمونه این تقابل در معادن دشت نظیر کجور است.
به گزارش پایداری ملی، لزوم حفظ محیط زیست و رعایت مسائل زیست محیطی امری اجتناب‌ناپذیر است و در بخش کجور که در محدوده البرز مرکزی واقع شده است رعایت موازین زیست محیطی به صورت جدی‌تر دنبال می‌شود و و مسئولان امر نیز در این مورد قوانین محکم‌تری را در جهت حفظ محیط زیست اجرا می‌کنند.
بخش کجور یکی از مناطق کوهستانی استان مازندران است که در شهرستان نوشهر واقع شده و از نظر وسعت دو سوم کل مساحت شهرستان را به خود اختصاص داده است.
این منطقه با طبیعت زیبای خود در محدوده البرز مرکزی واقع است و با وجود 67 روستا و دو شهر هم‌چنان از بسیاری از زیرساخت‌های توسعه بی‌بهره است؛ با وجود اقداماتی که طی سال‌های گذشته در این بخش صورت گرفته است در فصل پاییز بخشی از جمعیت آن به شهرهای اطراف مهاجرت می‌کنند.
در منطقه کجور، ایجاد صنایع مختلف دارای ضوابط و مقررات خاصی است که تاکنون نیز برای بسیاری از واحدهای تولیدی به علت شرایط خاص زیست محیطی مجوز صادر نشده و این امر برای اشتغال منطقه تاثیرگذار بوده است.
در سال 83 پس از وقوع زلزله که به بخش زیادی از منطقه وسیع کجور نیز صدمه وارد کرد، جهت سهولت در امر ساخت‌وساز برای تامین شن و ماسه، مجوز بهره‌برداری از کارخانه شن و ماسه از سوی بنیاد مسکن در منطقه دشت نظیر صادر شد و از این پس مردم منطقه با قیمت پایین‌تر و مدت زمان کوتاه‌تر می‌توانستند مصالح خود را تامین کنند.
در طول این سال‌ها مردم منطقه مصالح خود را از این کارخانه‌ها تامین می‌کردند و تعدادی از خانواده‌های این منطقه هم به صورت مستقیم یا غیرمستقیم معیشت خود را از این بخش تامین می‌کردند.
تا این‌که سال گذشته با شکایت و پیگیری محیط زیست شهرستان و استان و برخی از مسئولان، دستور تعطیلی تنها شرکت شن و ماسه دشت نظیر صادر شد و این کارخانه پلمب شد.
تعطیلی این شرکت مشکلات عدیده‌ای از جمله از بین رفتن تعداد زیادی از اشتغال افراد، به خطر افتادن معیشت مردم منطقه کجور، گران شدن مصالح ساختمانی و به تعویق افتادن بسیاری از پروژه‌های عمرانی منطقه را به دنبال داشت.
با تلاش و پیگیری‌های زیاد مسئولان منطقه و مطرح شدن آن در شورای تامین شهرستان، علی شادمان فرماندار نوشهر با جدیدت تمام پیگیر شد و بعد از تلاش بسیار با کمک دستگاه قضا، دستور بازگشایی یکی از شرکت‌ها که از نظر زیست محیطی از مشکلات کمتری برخوردار بود را صادر کرد.
بازگشایی یکی از شرکت‌های شن و ماسه دشت نظیر موجب خرسندی مردم منطقه شد و این امر تا حد زیادی قیمت شن و ماسه و در نتیجه مصالح را کاهش داد، اما طی مدت اخیر که خبر بازگشایی این شرکت رسانه‌ای شده برخی شبکه‌ها و سمن‌های محیط زیست و منابع طبیعی این امر را به نوعی تخریب طبیعت می‌دانند و با بازگشایی شرکت مخالفت کرده‌اند و آن را برخلاف قانون می‌دانند.
بازگشایی شرکت شن و ماسه دشت نظیر مشکل زیست محیطی ندارد
فرماندار نوشهر در مورد این‌که آیا به واقع بازگشایی شرکت شن و ماسه اثرات مخرب بر محیط زیست دارد یا خیر؟ اظهار کرد: بعد از آن‌که در شورای تامین مجوز بازگشایی شرکت شن و ماسه حمیدی صادر شد کمیته‌ای متشکل از معاون فرماندار، رییس محیط زیست و رییس منابع طبیعی ماموریت سرکشی مداوم بر این شرکت و روند فعالیت را یافتند تا مغایرتی با مسائل زیست محیطی نداشته باشد.
علی شادمان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به نظارت کامل این کمیته و شخص فرماندار بر فعالیت افزود: همه هدف ما حفظ محیط زیست و در کنار آن رفاه و آسایش مردم است.
وی ادامه داد: طی یک سال اخیر که شرکت شن و ماسه دشت نظیر تعطیل شده بود مردم منطقه دچار خسارت‌های زیادی شدند که مجبور بودند مصالح خود را به چند برابر قیمت تهیه کنند، اما بازگشایی این شرکت می‌تواند تعادل مناسبی را برای قیمت مصالح برقرار کند.
رئیس شورای تامین شهرستان نوشهر اظهار کرد: رئیس محیط زیست و منابع طبیعی شهرستان نظارت کاملی بر روند تولید شن و ماسه دشت نظیر دارند، و بر اساس نظارتی که صورت گرفته است آبی که از محل تولید شن و ماسه خارج می شود زلال است و از حوضچه استانداردی برای این کار برخوردار است.
شادمان با بیان این‌که آبی که از فعالیت تولید شن و ماسه این شرکت خارج و به رودخانه می‌ریزد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و مشکل خاصی ندارد، تصریح کرد: این کارخانه با رعایت استانداردها بازگشایی شده است و تاکنون نیز تاثیر بسزایی بر کاهش قیمت مصالح در منطقه داشته است.
وی به مردم دل نگران و مدافع محیط زیست اطمینان خاطر داد فعالیت شرکت مغایر مسائل زیست محیطی نیست و نظارت کافی صورت می‌گیرد.
برای شرکت شن و ماسه دشت نظیر تنها مجوز بازگشایی صادر شده است
رییس منابع طبیعی چالوس که شرکت شن و ماسه دشت نظیر در حوزه این شهرستان قرار دارد نیز با بیان این‌که در حال حاضر تنها دستور بازگشایی یکی از شرکت‌های شن و ماسه صادر شده است، به ایسنا گفت: در منطقه دشت نظیر سه معدن شن و ماسه وجود دارد که بعد از زلزله سال 83 مجوز بهره‌برداری از شن وماسه جهت تامین مصالح مردم منطقه برای شرکتی بنام "ب" در 5 هزار متر صادر شد که این شرکت به منطقه برداشت خود توسعه داد و خسارت‌های زیادی را به منابع طبیعی وارد کرد و پرونده آن در دادگاه موجود است.
مهرداد خزایی پول افزود: شرکت "ب" باید دستگاه‌های خود را جمع‌آوری و منطقه را ترک کند و نیز موظف است بر اساس قانون بابت خسارتی که وارد کرده است در همان منطقه نهال کاری انجام دهد، اما متاسفانه هم‌چنان در منطقه حضور دارد.
وی اظهار کرد: در مجاورت این شرکت، شرکت دیگری به نام "د" شروع به فعالیت می‌کند که بعدها به شخصی بنام "ج. ح" واگذار می‌کند که این شرکت محدوده‌ای برای برداشت ندارد اما ادوات و دستگاه‌های شرکت در منطقه وجود دارد.
رئیس منابع طبیعی چالوس متذکر شد: در حال حاضر فرماندار نوشهر مجوز بازگشایی معدن را صادر کرده است ولی برای بهره‌برداری هیچ مجوزی داده نشده است.
خزایی پول اضافه کرد: سومین معدن هم مربوط به سازمان همیاری شهرداری‌های استانداری مازندران است که 3.9 هکتار واگذاری دارد، اما هنوز نتوانسته است استخرهای رسوب‌گیر را راه‌اندازی کند و در حال حاضر غیر فعال است.
وی خاطرنشان کرد: تنها شرکت موجود "پ. ا" مربوط به "ج.ح" است که تنها از سوی فرمانداری دستور بازگشایی داده شده است و دستور برداشت ندارد و برای ادامه کار به مجوز بهره‌برداری از صنایع معادن و منابع طبیعی نیاز دارد.
رییس محیط زیست شهرستان نوشهر با اشاره به این‌که برای شرکت شن و ماسه دشت نظیر تنها مجوز بازگشایی صادر شده است، گفت: با پیگیری شورای تامین به ریاست فرماندار که اختیارات تام دارند این اقدام صورت گرفت.
کامبیز محسن سلطانی در گفت‌وگو با ایسنا افزود: در حال حاضر محیط زیست مجوز بهره برداری را صادر نکرده است و به علت واقع شدن در محدوده حفاظت شده محیط زیست، مخالف بهره‌برداری است.
وی تصریح کرد: فرماندار نوشهر از مدیریت شرکت شن و ماسه "ح" تعهد گرفته است که به شرط عدم آلودگی اجازه فعالیت دارند در غیر این صورت مجدد تعطیل می‌شوند.
رییس محیط زیست نوشهر با بیان این‌که دو کارخانه دیگر به علت مشکل‌دار بودن فضا و نامرغوب بودن مصالح اجازه بازگشایی ندارند، تاکید کرد: معدن "ح" که در حال حاضر بازگشایی شده است از نظر مرغوبیت مناسب است و فضا نیز برای ایجاد حوضچه تصفیه دارد و می‌تواند آب صاف شده را به رودخانه بریزد.
سلطانی در پاسخ به این پرسش این کارخانه در صورت رعایت موازین زیست محیطی آیا می‌تواند مجوز محیط زیست را برای ادامه فعالیت داشته باشد؟ گفت: به علت نداشتن مجوز اولیه استقرار از محیط زیست، در حال حاضر نمی‌توان اظهارنظر کرد و باید گفت معدن نیز از منابع طبیعی مجوز ندارد.
وی خاطرنشان کرد: شرکت شن و ماسه "ح" به صورت آزمایشی آغاز به فعالیت کرده است و مصالحی که از قبل ریخته شده بود را بهره‌برداری می‌کند و شورای تامین با قدرت خود که قانونی نیزهست مجوز بازگشایی داده است.
بازگشایی شرکت شن و ماسه دشت نظیر می‌تواند نقطه‌های امیدی را در دل مردم منطقه کجور روشن کند و در صورت رعایت موازین زیست محیطی و عدم آلودگی به فعالیت خود ادامه دهد اما تعارضات زیست محیطی و دغدغه‌ها در این زمینه نیز باید مورد توجه قرار گیرد.