به گزارش شبکه خبری سی ان ان، دستکم این پیامی است که از سوی وزیر نفت ایران ارسال میشود. بیژن زنگنه وزیر نفت ایران با تایید گفتوگو بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت آمریکایی جنرال الکتریک گفت: در کل ما هیچ مشکلی با حضور شرکتهای نفتی آمریکایی در ایران نداریم.
وزیر نفت ایران افزود: این دولت آمریکا است که محدودیتهایی را برای این شرکتها ایجاد کرده است. ایران پس از پس از توافق هستهای تاریخی با قدرتهای جهانی در حال یک بازگشت اقتصادی بزرگ به بازار جهانی است. منابع عظیم طبیعی نفت و گاز ایران محور این بازگشت هستند اما سالها انزوای اقتصادی زیرساختهای انرژی این کشور را به شدت کهنه و منسوخ کرده است.
به همین دلیل ایران سعی دارد سرمایهگذاران غربی را به حضور در این کشور ترغیب کند. برای مثال شرکت فرانسوی توتال در ماه ژانویه یادداشت تفاهمی را برای خرید نفت از ایران و سرمایهگذاری احتمالی در صنعت نفت این کشور امضا کرد.
مجید رفیعزاده، کارشناس مسائل خاورمیانه در دانشگاه هاروارد میگوید: ایران مشتاق سرمایهگذاری خارجی در زیرساختهای نفت و گاز خود برای رسیدن به عربستان، کویت و قطر است اما نمیتوان روی قراردادهای بزرگ ایران با شرکتهای معظمی همچون اکسون موبیل و شورون حساب کرد.
جیسون بوردو استاد دانشگاه کلمبیا و مشاور سابق باراک اوباما در زمینه مسائل انرژی میگوید: این امر واقع بینانه نیست زیرا آمریکا هنوز تحریمهایی را علیه ایران دارد که بیشتر شرکتهای آمریکایی را از سرمایهگذاری در این کشور منع میکند.
این تحریمها با تحریمهایی که در ماه ژانویه لغو شدند و راه را برای حضور اتباع و مشاغل غیر آمریکایی در ایران بدون نگرانی از جرایم آمریکا باز کردند، متفاوت است.
پاتریک کلاوسون مدیر بخش تحقیقات در موسسه سیاست خاورنزدیک در واشنگتن میگوید: این یک فرصت برای وزیر نفت ایران است. او میتواند این پیشنهاد را با علم به اینکه این توافقات به دلیل محدودیتهای سخت از سوی دولت آمریکا انجام نخواهد شد، مطرح کند.
لغو تحریمها این امکان را ایجاد کرده که آمریکا برخی اقلام از جمله هواپیماهای تجاری به ایران بفروشد. وزیر راه ایران اخیرا به CNN گفت که ایران قصد دارد پول زیادی را صرف خرید هواپیماهای بوئینگ و ایرباس کند. اما مشخص نیست که تندروها در ایران به اندازه زنگنه درباره ایده سرمایهگذاری آمریکایی در صنعت نفت و گاز ایران مشتاق هستند یا خیر.
کلاوسون گفت: یک انتقاد گسترده نسبت به این موضوع در داخل ایران وجود دارد. حتی اگر موانع حقوقی و سیاسی برطرف شوند، سرمایهگذاری در هرگونه تجارت نفت و گاز در ایران در شرایط کنونی یک موقعیت ویژه به حساب نمیآید.
شرکتهای نفت و گاز سرمایهگذاریهای خود را به دلیل کاهش قیمت نفت ناشی از اشباع بازار به شکل قابل توجهی کاهش دادهاند. کلاوسون میگوید: تقاضای فوقالعادهای برای تولید بیشتر وجود ندارد و اکنون شرایط مناسبی برای سرمایهگذاری نیست.
اما دستکم یک شرکت بزرگ آمریکایی راههای مشارکت در بازگشت اقتصادی ایران را بررسی کرده است.
شرکت آمریکایی جنرال الکتریک در بیانیهای اعلام کرد که بررسی فرصتهای تجاری احتمالی در ایران را شروع کرده و به طور کامل به مقررات وضع شده توسط دولت آمریکا پایبند است.
جدا از گفتگوها درخصوص نفت و گاز، جنرال الکتریک همچنین در حال بررسی انعقاد قراردادهایی با صنعت هوایی ایران است. جنرال الکتریک خواستار مجوز از دولت آمریکا برای فروش موتورهای هواپیماهای تجاری، قطعات و خدمات به شرکتهای هوایی ایران است.
بازار انرژی ایران مشخصا فرصت سرمایهگذاری بزرگی به حساب میآید. ایران نه تنها 9 درصد ذخایر نفتی اثبات شده جهان را در اختیار دارد بلکه این کشور یک پنجم ذخایر گاز طبیعی جهان را دارد. اما تلاشهای ایران برای جذب سرمایهگذاری خارجی در این منطقه به نظر میرسد با موانعی مواجه است. ایران بارها برگزاری کنفرانس نفتی لندن را که قرار بود با هدف مذاکره در خصوص قراردادهای سرمایه گذاری شرکتهای نفتی خارجی در زیرساختهای ایران برگزار شود، لغو کرده است.