طی هفته گذشته عربستان و سه کشور دیگر از توافق خود برای عدم افزایش تولید نفت خود خبر دادند اما این اقدام جز تأثیر روانی عملا تأثیری بر محدود کردن عرضه نفت در بازار جهانی نداشت.
طی چند روز گذشته، عربستان، قطر، ونزوئلا، و روسیه به عنوان چند کشور اصلی تولید کننده نفت در دوحه قطر با یکدیگر به گفتگو نشستند.
در این نشست توافق شد تا این کشورها تولید نفت را از متوسط میزان تولید شده خود در ماه ژانویه سال 2016 افزایش ندهند.
این نشست اولین توافق کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک پس از 15 سال بود.
این اقدام توانست برای مدت کوتاهی تأثیر روانی بر بازار نفت داشته و قیمت نفت را تا حدودی افزایش دهد.
اما در واقعیت این توافق حتی از ورود یک بشکه نفت به بازار جهانی نیز جلوگیری نکرد.
به نظر می رسد عربستان با سه هدف همچنان به سیاست تولید و عرضه بالای نفت خود در بازار جهانی و در نتیجه پایین نگهداشتن قیمت ادامه دهد.
این کشور از ابتدا با این اقدام قصد داشت تا با پایین کشیدن قیمت نفت، رقبای خود در حوزه تولید نفت شیل آمریکا را از میدان به در کند.
به این دلیل که هزینه تولید نفت شیل دو یا سه برابر هزینه تولید نفت متعارف است، پایین ماندن قیمت تولید این نوع نفت را از محدوده سود دهی خارج کرده و شرکت های فعال در این زمینه از مجبور به عقب نشینی خواهد کرد.
از سوی دیگر با این اقدام عربستان همچنین قصد دارد تا کشورهای ایران و روسیه را تحت تأثیر قرار دهد.
سهم قابل توجهی از بودجه ایران و روسیه از درآمدهای نفتی تأمین می شود و عربستان با ادامه عرضه بالای نفت خود قصد دارد تا دو کشور را که در برخی بحران ها نظیر بحران سوریه و یمن موضع مقابل عربستان را اتخاذ کرده اند، تحت فشار اقتصادی بیشتری قرار دهد.
از آنجا که عربستان در این زمینه توانسته است تا حدودی نتایج نسبتا مثبتی را بدست آورد، به نظر نمی رسد این کشور با دیگر کشورها نظیر ونزوئلا در کاهش میزان عرضه همکاری کند.
یکی دیگر از اهداف عربستان از اتخاذ چنین سیاستی، تضعیف دولت عراق است.
از سوی دیگر به نظر می رسد با عدم همکاری اوپک، دیگر کشورهای تولید کننده نفت نیز به عرضه بالای خود به بازار جهانی ادامه داده تا سهم خود از بازار جهانی را از دست ندهند.
بر همین اساس به نظر می رسد حداقل در آینده نزدیک قیمت نفت همچنان پایین بماند.