مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا میگوید توافق هستهای حاصل تصمیم سیاستمداران برای انتخاب بازی برد-برد به جای برد-باخت بود.
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امشب در مراسم افتتاحیه کنفرانس امنیتی مونیخ، همراه با «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان بر روی سِن ظاهر شد و در خصوص توافق هستهای سخن گفت.
خانم موگرینی ابتدا به شریک شدن ساعات بسیاری از جلسات با محمدجواد ظریف اشاره کرد و گفت که این بار هم، سکوی سخنرانی در اجلاس مونیخ را با وزیر خارجه ایرانیان شریک خواهد بود.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به سابقه مذاکرات هستهای پرداخت و ضمن احترام به یکی از حاضران جلسه یعنی «خاویر سولانا» یادآور شد که وی از سال 2003، مذاکرات با ایران را آغاز کرد؛ موگرینی از خانم «کاترین اشتون» هم تشکر کرد.
موگرینی توافق هستهای را حاصل «عزم سیاستمداران برای انتخاب بازی برد-برد و دست کشیدن از بازی برد-باخت» دانست و گفت: «در انتهای ماجرا، هیچ کدام از طریفن از خطوط قرمز خود عقبنشینی نکردند و همه به دستاورد مورد نظر خود رسید؛ این یعنی برد-برد.»
موگرینی در ادامه به سفر اخیر خود به تهران اشاره و با تأکید بر لزوم از سرگیری روابط تجاری اتحادیه و ایران گفت: «بهار، هیئت بزرگی را به ایران خواهم برد.آماده سرمایهگذاری همهجانبه در روابط دوجانبه هستیم.»
وی ادامه داد: «مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نشست امنیتی مونیخ گفت: آماده همکاریهای اقتصادی، تجاری، بازرگانی، انرژی و همچنین فرهنگی با ایران هستیم و در جریان سفر هفته آینده ظریف به بروکسل، در این رابطه صحبت خواهیم کرد.»
وی افزود: «تمام کشورهای اتحادیه اروپا رویکردی واحد دارند و آماده سرمایهگذاری همهجانبه در روابط دوجانبه با ایران هستند.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: «توافق هستهای، چشماندازی جدید برای معماری منطقه باز کرده است.»
در ادامه «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران به روی سِن رف و سخن گفت.
ظریف گفت که میخواهد همان سخنان موگرینی را تکرار کند «ولی از زاویهای متفاوت»
وی گفت: «زمانی که مذاکرات را آغاز کردیم، تصمیم گرفتیم که نگاه بازی حاصل جمع صفر را که 10 سال بر مذاکرات حاکم بود، با قرار دادن اهداف تغییر دهیم.»
ظریف گفت: «در ابتدا آمریکا و برخی کشورهای غرب اروپا، به کلی با فعال بودن برنامه هستهای ایران مخالف بودند اما ما هدف مشترک جدیدی تعریف کردیم و آن عبارت بود از وجود برنامه هستهای صلحآمیز برای ایران.»
ظریف به مضرات اتخاذ رویکرد قدیمی برای طرفین هم پرداخت. ظریف در خصوص ضررهای غرب گفت که در ابتدای مذاکرات، تعداد سانتریفیوژهای ایران 2 هزار عدد بود حال آنکه این اواخر به 19 هزار عدد رسیده بود.
وزیر خارجه ایران، تبدیل نرخ رشد اقتصادی مثبت به نرخی منفی را هم ضرر ایرانیان از این روند دانست.
وزیر خارجه ایران گفت: «زمانی که مذاکرات هستهای را آغاز کردیم، تصمیم گرفتیم که بازی حاصل جمع صفر را تغییر دهیم... در نهایت به نتیجه رسیدیم، در حالی که مشکل ثابت مانده بود، رویکرد تغییر کرد و مسئله حل شد.»
ظریف گفت: «حالا ما برنامه هستهای خود را داریم، آنها اعتمادشان را به دست آوردهاند و تحریمها نیز برداشته شدهاند.»
وی ادامه داد: «به هیچ وجه نمیتوان به قیمت ناامن کردن اوضاع برای دیگران، به امنیت رسید.»
محمدجوا ظریف با تکیه بر این ماجرا، به داستان این روزهای خاورمیانه پرداخت و گفت که چرا چنین رویکردی را برای حل مشکلات منطقه در پیش نگیریم؟
ظریف گفت: «هیچ مانعی وجود ندارد که ما و برادران سعودیمان را از کار برای رسیدن به آیندهای روشنتر در منطقه وجود ندارد.»
وی افزود: «ما و برادران سعودیمان، با تهدید و چالشهایی مشترک در منطقه مواجه هستیم. این تهدیدی است که برادرانمان در ترکیه نیز با آن مواجه هستند. تهدیدی که حتی کشورهای غربی با آن مواجه هستند.»
وزیر خارجه ایران به عدم تعصبورزی اشاره کرد و گفت: «نباید زندانی رخدادهای گذشته بود.» ظریف البته انتقادهایی هم از اقدامات ریاض داشت و گفت: «عربستان رویکرد حذف ایران را در پیش گرفت.»
وزیر امور خارجه ادامه داد: «ما و عربستان با موقعیت، چالش و تهدیداتی مشترک مواجه هستیم.»
وی افزود: «باید به دنبال بازتعریف روابط باشیم و گذشته را کنار بگذاریم. نباید زندانی گذشته بود، چراکه هر طرف روایت خود را از رخدادهای گذشته دارد. ما روایت خودمان را داریم و اطمینان دارم که برادران سعودی ما هم روایت خود را دارند.»
ظریف گفت: «باید نگاه حاصل جمع صفر کنار گذاشته شود و این واقعیت را درک کنیم که یا همه با هم میبریم یا همه با هم شکست میخوریم. زمانی که به این نقطه برسیم، میتوانیم با یکدیگر کار کنیم.»
وی گفت: «باید روندی مشابهی مانند آنچه در اروپا رخ داد، یعنی روند هلسینکی، در منطقه آغاز شود.»
در اینجای مراسم، بنا شد حضار سوال بپرسند. به ناگاه «ترکی الفیصل» رئیس اسبق سازمان اطلاعات عربستان از میان جمعیت برخاست و پرسید که ایران برای تغیر نگاه عراق و عربستان نسبت به خود چه میکند؟
محمدجواد ظریف ابتدا به وی گوشزد کرد که عراقیها موضع خود و رویکردی متفاوت از ریاض را اتخاذ کردهاند.
ظریف که کمی عصبانی بنظر میرسید، ادامه داد: «مشکل اینجا بود که عربستان رویکرد حذف ایران را در پیش گرفت و حتی تلاش کرد که تهران را از مذاکرات سوریه کنار بگذارد.»
وی گفت: «خبر خوب این بود که دوست من عادل الجبیر حاضر شد با حضور ایران به نشست وین بیاید. البته این نباید خبر مهمی باشد، بلکه این یک امر طبیعی است، اینکه ایران و عربستان برای حل بحران با یکدیگر گفتوگو کنند.»
وزیر خارجه ایران در مقام مقایسه سیاست خارجی ایران و عربستان در قبال همسایگان بزرگ خود گفت: «نزدیک به 500 زائر ما در مراسم حج کشته شدند، اما ما روابط خود را قطع نکردیم، حتی روابط خود با عربستان را کاهش هم ندادیم.»
عربستان پس از حمله معترضین به اعدام شیخ «نمر باقر النمر» به سفارت خود در تهران، روابط دیپلماتیک با ایران را قطع کرد؛ در این حادثه به هیچیک از نمایندگان دیپلماتیک عربستان آسیبی نرسیده بود.
سوال بعدی در خصوص نحوه نزدیک شدن مجدد ایران به اروپا و آمریکا بود.
ظریف گفت: «توافق هستهای زمینه فائق آمدن بر بی اعتمادیها میان ایران و غرب را فراهم کرد؛ همان بیاعتمادی که در این سالها میان ایران و آمریکا فاصله انداخته است.»
وی افزود: «اروپا در نتیجه توافق هستهای، دستاوردهایی خواهد داشت ولی آمریکا به خاطر پابرجا نگاه داشتن تحریمهای اولیه علیه ایران، نمیتواند از این طریق، دستاوردی داشته باشد.»
فدریکا موگرینی در پاسخ به این سوال گفت: «ما (اتحادیه اروپا) از قدیم با ایران در ارتباط بودهایم و بسیاری از کشورهای اروپایی، حتی در سالهای اخیر هم روابط با ایران را حفظ کردند. ما به دنبال بازگشت و سرمایهگذاری در ایران هستیم اما سوال مهمی که برای سرمایهگذار وجود خواهد داشت، این است که ایران و منطقه در 10 سال آینده، چگونه خواهد بود.»
موگرینی در توجیه علت علاقه اروپا به بازار ایران گفت: «ایران جمعیت جوانی دارد که خیلی خوب تحصیل کردهاند.»
وی ادامه داد: «مهم است که کشورهای منطقه یاد بگیرند روش مدیریت نگرانیهای خود را پیدا کنند و به دیگر کشورهای منطقه اجازه بدهند که حاکمیت ملی خود را احساس کنند.»