برای اولین بار تعمیرات اساسی یک سکوی نفتی در کشور انجام شد

 اعمال تحریم های ظالمانه علیه انقلاب اسلامی کشورمان که توسط آمریکا و هم پیمانان آنها در سایر کشورها از جمله اروپایی ها باعث شد تا متخصصان کشورمان برای عبور از سد تحریم ها، به دانش و توان داخلی متکی شوند تا با صرف درست شعار «ما می توانیم» یک بار دیگر خط بطلانی بر اندیشه طرفداران اتکا به متخصصان خارجی بکشند.

متخصصان داخلی کشورمان این بار در صنعت نفت به حوزه ای وارد شدند که تا پیش از آن سابقه فعالیتی در کشور نبود و برای تعمیرات این وسیله بخش صنعت نفت کشورمان می بایست به متخصصان خارجی متکی می شدیم که این هم تبعات خاص خودش را در پی داشت.

لذا جسارت و شجاعت مهندسان ایرانی بار دیگر هم چون دوران دفاع مقدس در کنار تعهد و دانش بکار گرفته شد و در نهایت باعث شد تا ایران به دستاورد ارزشمندی دست یابد. این دستاورد مهم که همان تعمیرات اساسی سکوی حفاری نفتی شماره یک «سینا»، توسط مهندسان شرکت مهندسی اندیشه و عمران دانشگاه امام حسین(ع) است، ما را بر آن داشت تا برای آگاهی از جزییات فعالیت این مهندسان کشورمان گفت و گویی را با مهندس سلیمی جانشین مدیر پروژه سکوی حفاری نفتی شماره یک «سینا»، انجام دهیم. لذا آنچه در ادامه آمده نتیجه گفت و گوی خبرنگار دفاع پرس با مهندس سلیمی است.

سکوی حفاری جک آپ، وسایلی هستند که به صورت موبایل(سیار) جا به جا شده و بر سر چاه های نفت منتقل می شوند و با شروع حفاری وقتی به نفت یا گاز می رسند، محل حفاری را بسته و «جک آپ» را به محل دیگری منتقل می کنند تا سکوی بهره بردار، فعالیت خود را در محل پروژه آغاز کند.

البته با این توضیح که «جک آپ» های حفاری، مختص آب های کم عمق هستند؛ به همین خاطر چون عمق آب در خلیج فارس در عمیق ترین محل به 93 متر می رسد، این وسایل حفاری در خلیج فارس مورد استفاده قرار می گیرند.

تعمیرات اساسی «جک آپ» های حفاری تا به آلان مطلقا در ایران انجام نمی شد؛ بر این اساس هرگاه نیاز به تعمیرات بود، این وسایل حفاری به خارج از ایران و عموما هم به دبی منتقل می شد به همین خاطر برای اولین بار در ایران، برای تعمیرات جک آپ در کشورمان، پیش قدم شدیم.

سپردن مسئولیت تعمیر این سکوی حفاری به شرکت مهندسی اندیشه و عمران دانشگاه امام حسین(ع) به دلیل ارتباطی بود که با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) داشتیم؛ به عبارت دیگر چون محل حفاری این سکو در محدوده پروژه فازهای 15 و 16 پارس جنوبی که قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) عهده دار آن بود، قرار داشت، با ارایه پیشنهادی از سوی ما، مسئولیت تعمیرات سکوی مورد اشاره به شرکت مهندسی اندیشه و عمران اعطا شد.  

مطلبی که در اینجا باید به آن اشاره کرد این است که شرکت مهندسی اندیشه و عمران دانشگاه امام حسین(ع) هم برای اولین بار بود که وارد حوزه تعمیرات «جک آپ» می شد اما با این وجود، هم کارفرما و هم شرکت اندیشه و عمران به عنوان مجری، این ریسک را پذیرا شدند تا بدین شکل موضوع تعمیرات جک آپ در کشورمان بومی شود.

بومی شدن این صنعت برای ما که اگر شرایط تحریمی هم واقعا رفع شود، فوایدی بسیار دارد؛ زیرا چنانچه این صنعت بومی شود، بُردی برای کشورمان خواهد بود بدین صورت که می توانیم هم در ساخت «جک آپ» وارد شویم و هم اینکه اشتغال زایی ایجاد کنیم علاوه بر این صرفه جویی بسیاری نیز در منابع ارزی کشور صورت می گیرد.

در حالی که وقتی تعمیرات «جک آپ» در خارج از کشور صورت می گیرد باید بین 25 میلیون دلار الی 35 میلیون دلار ارز از کشور خارج شود که با این کار علاوه بر خروج ارز، نه اشتغالی ایجاد شده و نه تکنولوژی وارد شده است اما ما برای تعمیرات این وسیله حفاری با رقمی حدود یک سوم رقم خارجی ها، قرار داد بستیم و کار را هم به سرانجام رساندیم.

مزیت دیگر انجام چنین کاری در داخل کشور این است که طرف های قرار داد، داخلی هستند یعنی علی رغم اینکه تعمیرات را در تاریخ 4 دی 94 به اتمام رساندیم و کارفرما هم بدهی زیادی به ما دارد، با این وجود سکوی مورد اشاره را به محل حفاری فرستادیم تا به چرخه تولید در کشور کمک کرده باشیم. ولی سکوی مشابهی که دو سال قبل برای تعمیرات به دبی ارسال شده، به دلیل وجود بدهی مالی به طرف خارجی، همچنان در خارج باقی مانده است.

با این حساب ورود ما به این عرصه موجب شد تابویی را بشکنیم؛ موضوعی که وقتی کار را شروع کردیم به دلیل پیچیدگی کار و این که تاکنون سابقه نداشته چنین کاری در کشور انجام شود، به ما می گفتند این «جک آپ» هم شرکت شما و هم دانشگاه امام حسین(ع) را با هم به زیر آب می برد ولی با تمام این صحبت ها ما با حداقل هزینه ها بالاترین بهره برداری را به نتیجه رساندیم و این هم جز با اعتماد به مهندسان کشورمان میسر نشد.

«جک آپ» های حفاری باید هر پنج سال یک بار، برای تعمیرات اساسی به کنار ساحل بیایند و چون همان گونه که عنوان شد تاکنون چنین سابقه ای در کشور وجود نداشت، زمانی که برای انجام این کار صرف کردیم، حدود 15 ماه بود. پس به خاطر فقدان متخصصان داخلی برای کمک در تعمیرات این «جک آپ»،  به ناچار از مشاوران خارجی کمک گرفتیم.

علت ورود ما به این پروژه در راستای کمک به تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص اقتصاد مقاومتی بود؛ البته این تجربه ای شد تا در صورت قبول تعمیرات «جک آپ» های بعدی، قبل از آغاز تعمیرات یک تیم شناسایی، ایرادات موجود را احصاء کند تا هزینه و مدت زمان تعمیرات مشخص شود زیرا فعالیت این نوع وسایل حفاری روزانه 150 هزار دلار هزینه برای مالک آن ها دارد که اگر مدت زمان تعمیرات مشخص نشود و از سوی دیگر این زمان هم طولانی شود، هزینه های بسیاری را برای مالک «جک آپ» در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر تونل بادی که در دانشگاه درست کرده بودیم و نیز سایر فعالیت هایی که به عنوان شرکت مادر تخصصی داشتیم، مهندسان ما را ترغیب کرد تا با وجود ریسک بالا در این حوزه هم ورود پیدا کنیم. این در حالی است که حتی برای پوشش بیمه ای کار تعمیرات این «جک آپ»، با شرکت های بیمه گر داخلی مشکلاتی را به دلیل نبود چنین فعالیتی در کشور، داشتیم که پس از برگزاری جلسات متعدد با شرکت های بیمه گر داخلی، به یک تفاهم مشترکی رسیدیم و بر مبنای آن فعالیت خود را تحت پوشش بیمه انجام دادیم.     

تمام شناورهای دریایی دارای استانداردهای بین المللی هستند یعنی چنانچه فاقد استانداردهای لازم بین المللی باشد، اجازه حضور در آب های آزاد را نخواهد داشت به همین خاطر برای ارسال این سکو به آب های آزاد خلیج فارس، گواهینامه بین المللی را از «پاناما» و دو موسسه داخلی کسب کردیم.

زیرا برای انتقال تعمیراتی «جک آپ» به کشورهایی مثل سنگاپور و کره جنوبی باید سه فروند یدک کش آن را با خود همراه کنند که گذشته از بعد مسافت و هزینه های بسیاری که این امر دارد، تلاطم آب های آزاد خارج از خلیج فارس موجب آسیب رساندن به سکو می شود به همین دلیل کشورهای صاحب تکنولوژی تعمیرات این نوع وسایل دریایی، فعالیت خود را برای کشورها منطقه خلیج فارس در دبی انجام می دهند.