فناوری بلاکچین میتواند به اینترنت هویت داده و با استفاده از روشهای رمزنگاری جدیدی که ارائه میدهد، از دستکاری داده ها جلوگیری کند.
هکرها همیشه یکقدم جلوتر از شرکتهای امنیتی حرکت میکنند. با این وجود که شرکتهای امنیتی هر روز روشهای جدیدی برای محافظت از کاربران ایجاد میکنند، هنوز هم هکرها روشی برای نفوذ پیدا میکنند؛ اما نوعی فناوری به نام بلاکچین (BlockChain)، به اینترنت یک هویت قطعی میدهد.
بلاکچین یک فناوری جدید و پروتکلی اینترنتی است که در تراکنشهای مالی آنلاین به کار گرفته میشود؛ اما میتوان موارد استفادهی دیگری نیز برای آن پیدا کرد.
ریچارد مولدز (Richard Moulds)، مدیر ارشد شرکت امنیت الکترونیکی ثیلز (Thales e-Security)، گفت: «بلاکچین میتواند اعتماد مردم به اینترنت را افزایش دهد؛ بهعنوان مثال میتواند علاوه بر متصل کردن اشیا به یکدیگر و اینترنت، رابطی برای تراکنشهای مالی بین مردم و اشیا مختلف نیز باشد.» در حالی که عدهی زیادی فکر میکنند، تنها کاربرد بلاکچین، استفاده در بیتکوین است.
این فناوری در سال گذشته با مبلغ 1 میلیارد دلار، بیشترین سرمایهگذاری روی یک فناوری نوظهور را به خود اختصاص داده است.
بلاکچین چیست؟
آجای ویج (Ajay Vij)، معاون مدیر و رییس بخش خدمات مالی شرکت اینفوسیس (Infosys)، گفت: «بلاکچین طراحی شد تا جلوی کلاهبرداری در معاملات گرفته شود. این فناوری یک پایگاه دادهی توزیع شده است که هر کسی میتواند در آن اعتبار معاملات را بررسی کند.»
فناوری بلاکچین تقریباً مانند امضای دیجیتال عمل میکند. گرت استیفنز (Gareth Stephens)، رییس بخش توسعه طرحها در شرکت انگلیسی جمعآوری اطلاعات جی. بی. جی (GBG)، گفت: «بلاکچین یک پلتفرم توزیعشده است که امکان انتقال اطلاعات از یک مکان به مکان دیگر را با امینت بالا فراهم میکند.»
بلاکچین یک فناوری متنباز است و کسی صاحب آن نیست، این فناوری یک مجری مرکزی برای تأیید تراکنشهای انجام شده ندارد و بهصورت خودکار شبکه را تنظیم میکند.
استیفنز میگوید: «در حقیقت نکتهی اصلی فناوری بلاکچین، قدرت بسیار بالای تنظیم خودکار آن است.»
پایگاه داده، پروتکل یا یک نرمافزار؟
مایکاح وینکلسپکت (Micah Winkelspecht)، مؤسس و مدیر شرکت آمریکایی جم (Gem)، ارائهدهندهی بلاکچین، گفت: «بلاکچین میتواند یک پایگاه داده، پروتکل یا نرمافزار باشد. زمانی که اطلاعات ذخیره میشود، دیگر امکان بازنویسی و تغییر آن وجود ندارد. این طراحی باعث میشود تا بلاکچین، یک سوابق تاریخی دائمی ایجاد کند.» جذابیتهای چنین فناوریهایی در زمینههای مختلف تجاری، تراکنش مالی و انتقالات اطلاعات- که روی یک شبکهی ناامن انجام میشود- کاملاً مشخص است.
بلاکچین چگونه کار میکند؟
هر تراکنش یک کد هش (Hash) 64 کاراکتری تولید میکند. این کد با کد هش قبلی ترکیب میشود تا یک بلاک جدید ایجاد کند.
ویج میگوید: «هر بلاک با استفاده از بلاکهای جدید، یک ترتیب خطی، زمانی و رشته کاراکترهای یکبار مصرف تولید میشود. به همین دلیل دستکاری و ایجاد اطلاعات نادرست و غیرقابل ردیابی، تقریباً غیرممکن است.»
در حال حاضر سامانههای اداری و بانکها در معرض جرائم سایبری قرار دارند؛ اما بلاکچین میتواند جلوی همهی آنها را بگیرد. بلاکچین میتواند با استفاده از جایگزین کردن پردازشهای موجود پیچیده، تمام تراکنشهای انجام شده را ضبط و نگهداری کند.
دیو ریسیزین (Dave Hryciszyn)، مدیر بخش فناوری و راهبردهای شرکت انگلیسی هدلاندن (HeadLondon)، گفت: «بلاکچین پایگاه دادهای است که محیط امن یکپارچهای را در محیطهای ناامن ایجاد میکند. به این معنا که تمام اطلاعات معاملات انجام شده در هر صنعتی را ذخیره میکند. میتوان از این فناوری در زمینههای مالی، حسابرسی، پزشکی و صنعتی نیز استفاده کرد.»
موارد استفادهی بلاکچین
بیشتر شهرت بلاکچین تا این لحظه، استفاده از آن بهعنوان سامانهای برای رمزنگاری معاملات پول اینترنتی یا همان بیتکوین (Bitcoin) است. از بیتکوین برای تبادلات بینالمللی استفاده میشود که هزینهی کمتری نسبت به فرایندهای تبدیل ارز به یکدیگر دارد. روزانه، میلیاردها دلار در قالب بیتکوین جابهجا میشود.
وینکلسپکت میگوید: «از فناوری بلاکچین میتوان در زیرساختهای مالی موجود مانند سهام، اوراق قرضه و زمینههای بسیار دیگری استفاده کرد.»
استفاده از این فناوری و جایگزینی آن با فناوریهای امروزی، میتواند روی سرعت دسترسی به اینترنت نیز تأثیر بگذارد.
چرا بلاکچین برای بانکها جذاب است؟
مؤسسات مالی، شرکتهایی هستند که بلاکچین را وسیلهای برای افزایش موفقیتهای خود میدانند. وینکلسپکت گفت: «آنها میتوانند در حالی که سامانههایشان با پلتفرمهای شرکتهای دیگر سازگار است، دادههای مربوط به موجودی و داراییهای خود را بهصورت رمزنگاری شده و با امنیت بالا، تولید، مدیریت و ذخیره کنند. این شرکتها میتوانند خدماتی یا دیگر مؤسسات مالی باشند.»
البته مؤسسات مالی و بانکهایی که از بلاکچین استفاده میکنند، باید خطر کاهش قدرت در بازار تبادلات ارزی را بپذیرند.
استیفنز گفت: «بانکها، بهعنوان مجریان اصلی بازار تبادلات ارزی شناخته میشوند؛ اما این فناوری و بیت کوین، خلأ بزرگی در این بخش ایجاد میکنند؛ اما در هزینهی ایجاد زیرساختها صرفهجویی خواهد شد.»
مقامات بانک انگلیسی سانتاندر (Santander) پیشبینی میکنند، بلاکچین میتواند در سال 2022 بهصورت سالانه 20 میلیارد دلار ذخیرهی مالی برای بانکها فراهم کند.
دیگر کاربردهای بلاکچین
از بلاکچین میتوان در زمینههای صنعتی، پزشکی و زمینههای بسیار دیگری استفاده کرد. بهعنوان مثال میتوان آن را در بخش پزشکی -که سوابق بیماران دستکاری میشود- به کار گرفت. این فناوری به پزشکان اجازه میدهد تا پروندهای از سوابق بیماران را با امنیت بالا ذخیره کرده و آنها را در صورت لزوم در اختیار دیگر بیمارستانها و مراکز درمانی قرار دهند. این کار علاوه برافزایش امنیت ذخیرهسازی و انتقال دادهها، باعث کاهش خطرها و هزینههای مدیریت دادهها میشود.
بلاکچین برای دولتمردان کشورهای مختلف نیز جذابیتهای خاص خود را دارد. در حال حاضر دولتمردان انگلیس در حال تحقیق برای بهبود روشهای ذخیرهسازی اطلاعات توسط بلاکچین هستند.
از این فناوری میتوان برای مقابله با دریافت محصولات چندرسانهای بهصورت غیرقانونی نیز استفاده کرد.
همچنین ویج معتقد است از فناوری بلاکچین میتوان برای اعتبارسنجی و جلوگیری از انجام تقلب در انتخابات الکترونیک نیز استفاده کرد.
آیندهی بلاکچین
فناوری بلاکچین نمیتواند به سرعت، اینترنت را تغییر دهد. وینکلسپکت گفت: «موارد زیادی است که این فناوری را به چالش میکشد. مردم ممکن است متوجه شوند این فناوری، یک تحول ایجاد خواهد کرد؛ اما نمیدانند این فناوری چگونه به بهبود کسبوکار آنها کمک میکند.»
بلاکچین یک فناوری نوظهور است که نیاز دارد تا برنامههایی سازگار با آن تولید شود. همچنین برای استفاده از این فناوری باید مجموعهای مقررات تنظیم شود. همچنین این فناوری باید بتواند کارآمدی خود را اثبات کند تا بتواند به صورت گسترده به کار گرفته شود.