معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به اينکه استفاده از پدافند غيرعامل منجر به کاهش نقاط آسيب‌پذير دروني در کشور مي‌شود، اظهار داشت: پدافند غيرعامل عنصري پويا و متحرک است که مي‌تواند در اولويت تلاش‌هاي علمي و پژوهشي قرار گيرد.
چهارمین همایش پدافند غیر عامل در نظام سلامت صبح امروز 5 آبان‌ماه، با حضور جمعی از مسئولان کشوری و لشکری در دانشگاه علوم پزشکی کشور برگزار شد.
در ابتدای این همایش امین صابری‌نیا، مدیرکل بحران و پدافند غیرعامل وزارت بهداشت با بیان اینکه در سال‌های گذشته این همایش برای بحث مدیریت حوادث غیر مترقبه در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به دلیل اهمیت اقدامات درمانی و بهداشتی برگزار شده است، اظهار کرد: نمی‌توان بهداشت و درمان را دو موضوع جدا در هر حادثه‌ای تلقی کرد لذا بحث پدافند غیرعامل در این دو موضوع بسیار مهم است. حوادث متفاوتی در کشور اتفاق افتاده است مانند شیوع وبا در اصفهان که اهمیت اقدامات درمانی و بهداشتی را دو چندان کرد.
وی ادامه داد: ممکن است یک حادثه شیمیایی در نقاط مختلف کشور به وجود آید این امر مستلزم آن است که نگاه فکری به این امر و هر حادثه پیش رو داشته باشیم. در بحث پدافند غیر عامل چرخه‌ای به نام پیشگیری و پیشگویی را باید آماده کنیم تا درباره برخورد با این حوادث نوعی بازبینی داشته باشیم.
رئیس اورژانس کشور اظهار کرد: پدافند بیشتر یک نگاه پیشگیری کننده فکر متمرکز و شناسایی نقاط قوت و ضعف را می‌بیند اگر بتوانیم پیش‌بینی و پیشگیری کنیم مطمئناً میزان تهدیدها و هزینه‌ها کاهش می‌یابد.
وی تأکید کرد: در بحث آمادگی نگاه پدافند این است که برای هر نوع خطری که متصور هستیم باید از قبل آمادگی داشته باشیم.
صابری‌نیا با بیان اینکه در مورد حوادث غیر مترقبه تا حدودی مردم با آن آشنا بوده و می‌توان به آنها آموزش‌های لازم را ارائه داد ولی این موضوع در رابطه با بیماریهای شیمیایی و حوادث بیو تروریسم آماده نیست و نگرانی ایجاد می‌کند.
رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی کشور با اشاره به پایش دو نوع بیماری وبا و کرونا ویروس عنوان کرد: ذهنیت پرسنل بهداشت و درمان و همین طور مردم برخورد با بیماری وبا عادی بود اما زمانی که برنامه و بیماری کرونا ویروس مطرح شد این آمادگی وجود نداشت چرا که ذهنیت پرسنل بهداشت و درمان برای برخورد با حوادث غیر مترقبه آماده نیست نتیجه این می‌شود وقتی می‌خواهیم این حادثه را پیگیری کنیم کمرنگ جلوه می‌دهد.
صابری‌نیا تصریح کرد: سطح آمادگی مردم ایران نسبت به ادبیات مدیریت بحران 8 تا 9 و نیم درصد است این یعنی که 90 درصد مردم برخورد حوادث غیر مترقبه را می‌دانند اینکه مردم نسبت به حوادث غیر مترقبه چقدر آشنا شوند مانند این است که اگر یک حادثه شیمیایی و بیولوژیک اتفاق افتد که پیش می‌آید در بحث بیمارستانی امسال یک برنامه‌ای آغاز شده که سطح آمادگی بیمارستانها سنجیده شود. این برنامه برای سال آینده می‌تواند اجرایی شود.
وی یاد آور شد: در یک کشور اگر بیمارستانها آسیب ببینند کل کشور آسیب پذیر می‌شود. رونمایی برنامه عملیاتی سلامت بسیار خوب بود اگر همبستگی ابعاد مختلف دانشگا‌ها نیز مورد نظر قرار گیرد. سال آینده برنامه (ای او بی) را خواهیم داشت که مربوط به مدیریت پدافند غیر عامل می‌باشد.
در ادامه محمد آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نیز ضمن تشریح اقدامات وزارت بهداشت در حوزه پدافند غیر عامل پرداخت و اظهار کرد: تجارب و شواهد نشان می‌دهد که پدافند غیر عامل نقش بسیاری را در کاهش مخاطرات طبیعی و غیر طبیعی دارد.
وی افزود: هم در حوزه حوادث طبیعی و غیر طبیعی شاهد تغییر الگوها هستیم خصوصاً در جنگ‌های نوین چهره پدافند نیز تغییر پیدا کرده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به یادآوری نیست که بحرانهای طبیعی و غیر طبیعی تفاوتهای اساسی با هم دارند. چرا صدمات متفاوت است به این برمی‌گردد که چگونه می‌توانیم تهدیدها را با تدابیر خاص کاهش دهیم.
وی تاکید کرد: پدافند غیرعامل کم هزینه‌ترین نوع پدافند هیچ وقت ما را در مضن اتهام تهدید قرار نمی‌دهد هزینه‌های آن در مقابل دستاوردها بسیار معقول است.
معاون وزیر بهداشت عنوان کرد: استفاده از پدافند غیر عامل باعث کاهش نقاط آسیب پذیر درونی می‌شود شاید تصور شود پدافند امری است نظامی در حالی که اینگونه نیست با توجه به گسترش بلاهای جدید بیولوژیک و شیمیایی تهیدات نوین لزوم برنامه ریز‌های جدید و مستمر را در مقابل تهدیدات ضروری می‌نمایاند. ضرورت توجه به پدافند غیر عامل را این امر قویتر می‌کند.
آقاجانی بیان کرد: مدیریت نظام سلامت باید دائما برای مقابله با تهدیدات نوین هوشیار باشد، وزارت بهداشت به عنوان متولی نظام سلامت وظیفه تدوین سیاستها، راهکارها و دستورالعملهای برای پیشگیری از بحرانهای مختلف را دارد.
وی با اشاره به تشکیل کمیته پدافند غیر عامل در سال 85 در وزارت بهداشت اظهار کرد: در این کمیته وظایفی بر عهده وزارت بهداشت گذاشته شد که نخستین آن تدوین برنامه‌های آموزشی و کاربردی بود سپس به برنامه ریزی 5 ساله پرداخته شد. در کمیته پدافند غیر عامل نیز تعامل گسترده‌ای با سازمان انرژی اتمی تهران برقرار شد.
راه اندازی آزمایشگاههای ایمنی سطح 3
آقاجانی با بیان اینکه توجه به تهدیدات زیستی نیازمند شناسایی ابعاد مختلف تهدید است، اعلام کرد: در این راستا دو آزمایشگاه با سطح ایمنی درجه سه را راه اندازی می‌کنیم منابع آن پیش بینی شده و قرار است در تهران و سیستان و بلوچستان تاسیس شود. وقتی موضوعی کشور را تهدید می‌کند لزوم وجود آنها کاملا محسوس است. بیماریهای مانند کرونا ویروس این ضرورت را برجسته کرد.
نقش دانشگاهها در پدافند غیر عامل در حوزه سلامت
وی در ادامه به نقش دانشگاهها در پدافند غیر عامل در حوزه سلامت پرداخت و اظهار کرد: ضرورت فعال شدن کمیته‌های پدافند غیر عامل در دانشگاهها، برگزاری همایش‌های تخصصی، کسب آمادگی‌های لازم برای مقابله با تهدیدات نظامی، شیمیایی و بیولوژیکی، سلاح‌های هسته‌ای در تمامی استانها آمادگی سیستم بهداشتی درمانی و توسعه هدفمند نظام درمان، دستیابی به سطح مناسب درمان سرپایی و بستری از جمله اقدامات دانشگاهها در فعال کردن پدافند غیر عامل است.
وی تاکید کرد: توسعه نظام هشدار رصد و شناسایی مراکز بهداشتی و درمانی گرد آوری و تبادل اطلاعات مورد نیاز و انتقال آنها به وزارت بهداشت، تامین تجهیزات امکانات لازم و هماهنگی در هر دانشکده‌ای دیگر اقدامات کمیته‌های پدافند غیر عامل در دانشگاهها را شکل می‌دهد.
وی یادآور شد: لزوم وجود سندی برای پدافند غیر عامل در هر دانشگاه و هر منطقه احساس می‌شود توسعه استانداردهای پویا حوزه پدافند، ارزیابی ریسک در هر استان مهمترین کمکی است که به تصمیم گیری صحیح در پدافند غیر عامل در حوزه نظام سلامت وجود دارد.