روند رأی‌گیری درباره توافق هسته‌ای در کنگره آمریکا چگونه است؟

تحولات مربوط به بررسی توافق هسته ای ایران در کنگره آمریکا، روز به روز سیر شتابان تری به خود می گیرد و صف موافقان و مخالفان این توافق، بیش از پیش مشخص می شود. خبرگزاری «رویترز» با انتشار گزارشی درباره این موضوع، به بررسی این امر پرداخته که رئیس جمهور آمریکا برای جلوگیری از به شکست کشیده شدن توافق توسط نمایندگان کنگره، چه راهی پیش روی دارد.

خبرگزاری «رویترز» در گزارشی درباره روند بررسی توافق هسته ای ایران در کنگره آمریکا می نویسد، باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، باید راهی روشن و در عین حال هوشمندانه در کنگره برای جلوگیری از نابود شدن توافق هسته ای با ایران در پیش بگیرد. هدف وی متقاعد کردن تعداد کافی از اعضای دموکرات کنگره به حمایت از این توافق خواهد بود تا بتواند با مخالفت تقریباً اجماعی جمهوری خواهان کنگره با این توافق مقابله کند.

در این زمینه باید اشاره کرد که جمهوری خواهان به طور کلی با توافق با ایران مخالف هستند و در هر دو مجلس سنا و نمایندگان از اکثریت کافی برای پیشبرد دیدگاه خود برخوردارند. در میان برخی اعضای دموکرات کنگره نیز درباره این توافق نگرانی هایی وجود دارد. به محض آنکه اعضای کنگره هشتم سپتامبر از تعطیلات تابستانی بازگردند، بحث ها درباره طرح رد توافق هسته ای با ایران آغاز خواهد شد. 

جمهوری خواهان برای به تصویب رساندن قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای در سنا باید در رأی گیری رویه ای (Procedural Vote) اولیه، موافقت 60 عضو سنا را به دست آورند تا این قطعنامه امکان به رأی گذاشته شدن را پیدا کند. در مرحله بعد، آن ها به 51 رأی نیاز خواهند داشت تا قطعنامه مذکور را تصویب کنند و تا 17 سپتامبر برای این کار فرصت دارند. با توجه به رویه متفاوت مجلس نمایندگان و نبود چالشی جدی در آن، پیش بینی می شود چنین طرحی به آسانی در این مجلس تصویب شود.

در صورتی که قطعنامه رد توافق هسته ای در هر دو مجلس کنگره به تصویب برسد، اوباما وعده داده برای جلوگیری از اجرایی شدن آن از حق وتو استفاده کند. اگر اوباما چنین کاری کند، مخالفان او تلاش خواهند کرد، وتوی وی را بی اثر سازند. بدین منظور، آن ها به جلب موافقت دو سوم نمایندگان در هر دو مجلس نیاز خواهند داشت. برای بی اثر کردن وتوی رئیس جمهور، با این فرض که همه اعضای جمهوری خواه به لغو وتو رأی دهند، باید 44 نماینده از 188 نماینده دموکرات مجلس نمایندگان نیز آنان را همراهی کنند. تاکنون 9 نماینده دموکرات در مجلس نمایندگان گفته اند که با توافق هسته ای مخالفت خواهند کرد.

در سنا نیز متشکل از 100 نماینده است، اوباما به 34 رأی نیاز دارد تا از بی اثر شدن شدن وتوی خود جلوگیری کند. تاکنون 14 عضو مجلس سنا اعلام کرده اند از توافق هسته ای با ایران حمایت می کنند و دست کم 16 نماینده (از مجموع هر دو حزب) نیز مخالفت قاطع خود را با این توافقنامه اعلام کرده اند.

چاک شومر نفر شماره 3 دموکرات ها در سنا، روز پنجشنبه مخالفت خود را با توافق با ایران اعلام کرد و گفت تلاش خواهد کرد همکارانش را نیز متقاعد کند با این توافق مخالفت کنند. این امر، وضعیت اوباما را در کنگره دشوارتر خواهد کرد. تا پایان روز جمعه، شومر تنها عضو دموکرات مجلس سنا بود که مخالفت قاطع خود را با توافق با ایران اعلام کرد. 

گفتنی است در بین بقیه سناتورهای آمریکایی، حدود 13 نفر به تأیید توافق با ایران گرایش دارند. 15 نفر هنوز موضعی درباره این موضوع اعلام نکرده اند و 42 نفر که عمدتاً جمهوری خواه هستند به رد توافق با ایران گرایش دارند.