در حالي که ايران از صلح و آرامش در منطقه سخن مي گويد، عربستان جنگ بي محابا در يمن و مقابله با ايران را در پيش گرفته است.
مقاله اي از وزير امور خارجه کشورمان همزمان در چهار روزنامه الشروق مصر، السفير لبنان، الراي کويت و الشرق قطر منتشر شد.
ظريف در اين مقاله نوشت: تأسيس يک مجمع گفتگوي منطقه اي در خليج فارس و در مرحله بعدي بين کشورهاي مسلمان خاورميانه به منظور تسهيل تعاملات، نيازي اساسي است که بايد بر اساس اهداف مشترک و برخي اصول عمومي پذيرفته شده بين کشورهاي منطقه صورت گيرد.
مقاله محمد جواد ظريف وزير امور خارجه کشورمان با عنوان«الجار ثم الدار : يک توصيه اخلاقي يا يک ضرورت راهبردي» که به تشريح سياست هاي جمهوري اسلامي ايران در قبال کشورهاي منطقه بويژه کشورهاي عربي حوزه خليج فارس و اولويت ايران در داشتن روابطي خوب و مستحکم با همسايگانش پرداخته است در نشريات و تارنماهاي مختلف عربي بازتاب داشت.
اين مقاله در شمارگان امروز روزنامه هاي السفير چاپ لبنان، الشرق چاپ قطر ،الراي چاپ کويت و الشروق و ديگر پايگاههاي اينترنتي با اندکي دخل و تصرف منتشر شده است.
السفير در مقدمه خود نوشت: محمد جواد ظريف وزير خارجه ايران در اقدامي جالب توجه و بجا پس از امضاي توافق هسته اي و سفرش به کويت ،قطر و عراق، در مقاله اي خواستار، ايجاد سازوکارهايي شد که به همه کشورهاي منطقه در ريشه کن کردن تنش ها و علت هاي آن، کمک کند.
السفير نوشت: ظريف در اين مقاله تأسيس يک مجمع گفتگوي منطقه اي در خليج (فارس) و در مرحله بعدي بين کشورهاي مسلمان خاورميانه را پيشنهاد کرد که مبتني بر اساس اهداف مشترک و برخي اصول عمومي پذيرفته شده بين کشورهاي منطقه از جمله احترام به حاکميت، تماميت ارضي و استقلال سياسي تمامي کشورها باشد.
روزنامه الشروق مصر نيز با اين مقدمه، متن مقاله را در پايگاه اينترنتي خود درج کرد: محمد جواد ظريف وزير خارجه ايران دو روزنامه «الشروق» مصر و «السفير» لبنان را انتخاب کرد تا از طريق اين دو، نخستين پيام مستقيم ايران را پس از تواقق هسته اي با اعضاي دائم شوراي امنيت و آلمان، به گوش جهان عرب برساند.
الشروق نوشت: اين روزنامه براي دريافت همه ايده ها و نظرات در اين مساله، آماده است.
روابط تهران و رياض بايد به روابطي طبيعي و قابل قبول برگردد
حسين اميرعبداللهيان، در گفتگو با شبکه جهاني العالم، اولويت اصلي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران را تعامل با همسايگان و منطقه دانست و تصريح کرد: پس از پشت سر گذاشتن مشکل موقت هسته اي به اولويت هاي اصلي خصوصاً توجه به کشورهاي همسايه و منطقه بايد بيش از پيش توجه شود و دولت يازدهم در همين راستا از گذشته طرح ها و اقداماتي را در منطقه دنبال کرده است و اين طرح ها و اقدامات اختصاراً شامل تعميق روابط همه جانبه بين ايران و کشورهاي منطقه از سطح مسائل زيست محيطي تا عالي ترين سطوح سياسي و امنيتي مي شود و هم اکنون يک فرصت مناسب پيش روي همه کشورهاي منطقه براي برون رفت از بحران هاي منطقه فراهم شده است.
وي افزود: جمهوري اسلامي ايران صرفاً در موضوع هسته اي با کشورهاي گروه 1 + 5 گفتگو کرد و وزارت امور خارجه ايران هيچ دستورالعملي براي مذاکره با گروه 1 + 5 درباره مسائل منطقه نداشته زيرا ايران معتقد است که مسائل منطقه به کشورهاي منطقه مربوط مي شود.
تجاوز عربستان به يمن، خطاي راهبردي بود
معاون وزير امور خارجه که مهمان برنامه من طهران شبکه العالم بود، درباره روابط فعلي ايران و عربستان تصريح کرد: ما معتقديم که توسل عربستان به زور براي حل مشکلات منطقه خصوصاً مشکل يمن يک خطاي استراتژيک است و هر چند اين روش و رويکرد عربستان را قبول نداريم ولي معتقديم که روابط تهران و رياض بايد به روابطي طبيعي و قابل قبول برگردد.
وي افزود: ايران و عربستان ظرفيت هايي دارند که مي توانند با همکاري و تعامل سازنده علاوه بر حل مشکلات في‌مابين بحران ها و مشکلات منطقه را نيز حل و فصل کنند. در همين راستا وزير خارجه ايران همزمان با آغاز به کار وزير خارجه جديد عربستان پيام تبريکي براي وي فرستاد و اين در حالي است که ايران تجاوز عربستان به يمن را محکوم کرده بود.
پاسخ عادل الجبير را صريح و شفاف دادم
اميرعبداللهيان گفت: من در حاشيه اجلاس کنفرانس همکاري اسلامي در جده با عادل الجبير وزير خارجه جديد عربستان ديدار کردم و مطالب صريح و شفافي از آقاي الجبير درباره مسائل منطقه شنيدم و جواب ها با همان صراحت و شفافيت به وي داده شد.
وي افزود: ما در اين مذاکرات تأکيد کرديم که برون رفت از سوء تفاهم ها و وضع موجود منطقه و کمک تهران و رياض براي حل مشکلات منطقه از طريق سياسي ضروري است و ايران و عربستان بايد گفتگوهاي صريح و سازنده اي و مؤثري را شروع کنند و همه نقش سازنده اي را براي مبارزه با افراط گري و تروريسم و رسيدن به منطقه اي امن، باثبات و پايدار ايفاء کنند.
اميرعبداللهيان گفت: حرف هاي مثبتي از آقاي عادل الجبير در اين باره شنيديم که اميدواريم در آينده شاهد ترجمه عملي اين حرف ها باشيم و اميدواريم که سعودي ها با فاصله گرفتن از روش هاي خشونت و توسل به زور فرصت راهکار سياسي در يمن، سوريه، لبنان و ساير کشورهاي منطقه را فراهم کنند.
رفتار عملي عربستان براي ما ملاک است
معاون وزير امور خارجه اظهار داشت: ما برخي از اشارت مثبت را از عربستان در حد پيام دريافت کرده ايم، اما رفتار عملي عربستان سعودي براي ما ملاک است، پاسخ رفتار عملي عربستان در صورتي که نقش سازنده اي ايفا کند با قدم هاي سازنده خواهيم داد، نکته مهم اين است که عربستان بايد با بصيرت عمل کند، از جنگ فاصله بگيرد، کشتار مردم در منطقه به ويژه زنان و کودکان در يمن و محاصره انساني يمن را متوقف کند و در همه پرونده هاي منطقه اي به رويکرد سياسي تمرکز يابد.
جنگ بي محاباي سعودي ها در يمن
پايگاه اينترنتي نشنال اينترست در گزارشي به قلم مت پرپل تحت عنوان « جنگ بي محاباي سعودي ها در يمن» نوشت:عربستان سعودي کشوري است که با بلندپروازي هاي درباري خود بذر هرج و مرج را در خاورميانه مي پراکند. دامنه دخالت هاي آن تا جنگ داخلي در يک کشور ديگر تعميم يافته و گروه هاي نيابتي مرتبط با تروريست ها را در منطقه فعال کرده است. بمب هاي آن بيرحمانه غيرنظاميان را در کشور همسايه هدف گرفته است و آنچنان فاجعه بزرگ بشري را رقم زده است که جامعه جهاني تلاش مي کند آن را به نحوي مهار سازد.
اين بحران در حالي به وجود آمده است که نئومحافظه کاران معمولا تلاش مي کنند درباره اقدامات ايران در جهان هياهو به راه بيندازند ولي در اين خصوص ديگر دست تهران و بشار اسد دخيل نيست . بلکه کشور مداخله کننده و مهاجم ، دوست و متحد خوب غرب يعني عربستان سعودي است و جنگ داخلي مورد نظر نيز کشور کوچک يمن را در نور ديده است.
درست مانند سوريه ، انگيزه عربستان در يمن مقابله با ايران است که تصور مي رود براي حوثي ها سلاح تهيه مي کند و آنها را آموزش مي دهد. سطح مناسبات دوستانه تهران با شيعيان حوثي در يمن در هاله اي از ابهام قرار دارد ولي آنچه روشن است اين است که سطح بيزاري و نفرت از ايران به قدري در روح و روان مقامات سعودي رخنه کرده که به مرز توهم رسيده است.
اسناد داخلي که سايت افشاگر ويکيليکس آنها را فاش کرده نشان مي دهد دربار سعودي مي کوشد تا کوچکترين نشانه از گسترش حضور ايران را در اين کشور نابود کند و اين تلاش تا جايي پيش رفته که واردات فرش هاي ايراني را براي مساجد در مکه و مدينه ممنوع کرده اند . ابعاد اين بازي ژئوپوليتيکي به سرعت به مسائل فرقه اي نيز کشيده شده است . يکي از پيشنهادات اخير سعودي ها اين بوده است که برنامه اي را به منظور ممانعت از گسترش اسلام شيعه در چين به مورد اجرا درآورند.
در اين ميان سعودي ها يمن را به مثابه تازه ترين ميدان نبرد در جنگ سرد شيعه و سني با ايران قلمداد مي کنند. آمريکا نيز به علت بيم از کابوس احياي امپراطوري ايران به اين ديدگاه دامن مي زند .
راهبرد سعودي ها ؛ عليه ايران
سفير سابق آمريکا در عربستان سعودي گفت:راهبرد سعودي ها هميشه اين است که عليه ايران باشند.
رابرت جوردن در گفتگو با شبکه تلويزيوني سي ان ان گفت:سعودي ها از دادن اعتبار نامه به افراد وزارت خارجه به عنوان سفير درعربستان سعودي خودداري مي کنند.آنها کساني را مي خواهند که دوست رئيس جمهور (آمريکا) باشند که بتواند خارج از اين کاغذ بازي اداري کاري انجام دهندو بتوانند به جاي رئيس جمهور با پادشاه صحبت کنند. وايس فاولر سفير قبل از من در اوايل بهار سال دوهزار ويک استعفا داد.مارگارت اسکوبي معاون وي به عنوان کفيل سفير فقط تا دهم سپتامبر کار کرد.
رابرت جوردن گفت: سعودي ها راهبرد آشکار ندارند.به نظر مي رسد که راهبرد آنها اين است که هميشه عليه ايران باشند.آنها عقيده دارندايران در هر فعاليت منفي به خصوص در استان شرقي در بحرين و اکنون در يمن دخالت دارد.ما نمي دانيم اهداف سياسي عربستان سعودي در ماجرا جويي در يمن چيست.
عربستان با ايران مقابله مي کند
نشريه فرانسه زبان الاهرام ابدو در مطلبي تحت عنوان «رياض با ايران مقابله مي کند»، نوشت: به وجود آمدن دولتي در ايران که خواستار آشتي با غرب است، عربستان سعودي را که اين هفته خالد مشعل، رئيس دفتر سياسي جنبش حماس را پذيرفته، نگران کرده است. رياض تلاش مي کند راهبرد منطقه اي خود را از نو محاسبه و متحدان جديدي پيدا کند. اگر چه رياض تلاش مي کند آن را کم اهميت نشان دهد، اما در محاسبات راهبردي عربستان سعودي نقطه عطفي به شمار مي رود. ملک سلمان که در آغاز امسال به قدرت رسيد، اخيرا با رهبر جنبش فلسطيني حماس که وابسته به اخوان المسلمين است و ملک عبدالله شاه سابق عربستان و برادر ملک سلمان آن را سازماني تروريستي طبقه بندي کرده بود، ديدار کرد. در مارس 2014 در حالي که مخالفت با اخوان المسلمين به حد اکثر خود رسيده بود، ملک عبدالله اين تصميم را گرفت.
نگراني عربستان در برابر توافقنامه غرب با ايران به نظر مي رسد اين کشور را به تشکيل جبهه اي سني سوق داده است که با افزايش قدرت بزرگ ترين کشور شيعه مقابله کند. بنابراين در چنين فضايي چرا بايد سياست درهاي باز عربستان در برابر اخوان المسلمين را رد کرد؟
پس لرزه توافق هسته اي ايران
حسين ايبش در نيويورک تايمز نوشت اگر توافق هسته اي با ايران زلزله اي بود که چشم انداز راهبردي خاورميانه را تغيير داد، ورود غافلگيرکننده هيات بلندپايه حماس به عربستان سعودي از چشمگيرترين پس لرزه هاي آن بود.
ايبش افزود سفر هيات حماس جديدترين نشانه عقب گرد در سياست عربستان در قبال جنبش اخوان المسلمين در منطقه است.
مجموعه اي از شرايط مي تواند عامل تغيير ديدگاه سعودي ها در مورد اخوان المسلمين باشد. ملک سلمان بيش از سلف خود با محافظه کاران مذهبي همدلي مي کند. اخوان المسلمين تضعيف شده اکنون در مقايسه با افراط گراهاي دولت اسلامي (گروه تکفيري صهيونيستي داعش) تهديد ضعيف تري محسوب مي شود. از همه مهم تر در پي توافق هسته اي، رويکرد جديد سعودي ها بر پايه رويارويي منطقه اي با تهران شکل گرفته است.
ترس از ايران
در پشت حملات عربستان به يمن ترس از ايران قرار دارد.
سفير سابق آمريکا در عربستان گفت به نظر مي رسد استراتژي عربستان قرار گرفتن در موضع مخالف ايران و تصور اين مسئله است که ايران در پشت هر اقدام منفي در منطقه قرار دارد.
به گزارش سي ان ان، رابرت جردن سفير سابق آمريکا در عربستان که پس از حوادث يازده سپتامبر توسط جرج بوش رييس جمهور سابق آمريکا به عنوان سفير آمريکا در عربستان معرفي شد در گفتگو با فريد زکريا مجري اين شبکه در پاسخ به اين سئوال سي ان ان که اقدامات نظامي عربستان سعودي در بحرين و يمن آيا نتيجه يک سياست مشخص است يا تنها ناشي از ترس از ايران گفت عربستان سعودي يک استراتژي اعلام شده ندارد به نظر مي رسد که استراتژي آنها مخالفت با ايران و فرض اين مسئله است که دست ايران پشت هر اقدام منفي به ويژه در استان شرقي، بحرين و اکنون در يمن قرار دارد و ما هنوز هدف سياسي عربستان را مشاهده نکرده ايم و اين احتمال زياد است که اين حمله ناشي از ترس آنها است.