راهپیمایی روز قدس امسال در حالی برگزار می شود که خاورمیانه و جهان اسلام در شرایط ویژه ای قرار دارد. در مصر، تونس، لیبی و ... تحولات اساسی انجام شده و بیداری اسلامی در منطقه همچنان در جریان است.
باید تأکید داشت که «روز قدس و اهمیت راهبردی بزرگداشت هر چه باشکوه تر آن»، که برای نخستین بار توسط رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) با این رویکرد که وحدت عامل «قدرت» و توسعه یافتگی و تفرقه عامل «سستی دیانت» و عقب ماندگی است طرح و تبیین گردید، در طول بیش از سه دهه گذشته همواره به عنوان یکی از شاخص ها، محورها، ملاک ها و در حقیقت یکی از زمینه ها و پیش شرط های اصلی ایجاد وحدت در جهان اسلام شناخته شده است که مسلمانان و امت بزرگ اسلام می بایست برای مقابله با پدیده شوم صهیونیسم جهانی و دفع و نابودی آثار و پیامدهای آن به عنوان عمده ترین مانع در پیش روی وحدت جهان اسلام، اهتمام ویژه نسبت به گرامیداشت این روز و محقق سازی اهداف و مقاصد بزرگ آن که از طریق برخورداری از رویکرد استراتژیکی نسبت به وحدت جهان اسلام و نگاه «مقابله گرایانه» و نه «سازش طلبانه» به صهیونیسم جهانی قابل تحقق خواهد بود، داشته باشند.
قدس شریف و جایگاه ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی آن
«قدس شریف» در نگاه وحیانی و اسلامی به دلیل وجود مسجدالاقصی از ارزش والا و اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار است. اهمیت قدس شریف به دلیل آن است که این سرزمین مقدس، محل زندگی و بعثت انبیای الهی، نخستین قبله مسلمانان و محل معراج آسمانی پیامبر اعظم (ص) بوده است، کما اینکه بیت المقدس برای یهودیان و مسیحیان نیز به لحاظ دینی و مذهبی دارای اهمیت خاصی می باشد.
«قدس شریف» شهر مقدسی است که «عمرو بن عاص بن وائل» در صدر اسلام آن را فتح نمود و «صلاح الدین ایوبی» آن را در 1187 میلادی از چنگ صلیبی ها آزاد ساخت و «سلیمان قانونی» در قرن 16 دیوارهای آن را بنا نمود. این شهر جایگاه خاصی در میان مسلمانان دارد. «قبه الصخره» و «مسجدالاقصی» دو مکان مقدسی هستند که در این شهر قرار دارند و همچنانکه ذکر شد نخستین قبله و سومین حرم شریف جهان اسلام و محل عروج پیامبر عظیم الشأن (ص) به شمار می آیند.
قدس شریف از زمان اشغال صهیونیست ها در سال 1967، پایتخت ابدی اسرائیل اعلام شد. تمام نگاه ها به قدس دوخته شده و قلوب مسلمین و مسیحیان متوجه آن است، به همین دلیل یهودیان تلاش می کنند برای خود تاریخی بسازند و تمام تلاش خود را بر یهودی کردن و «یهودی سازی» آن متمرکز کرده و ادعا می کنند «دیوار ندبه» از آن ایشان است. قدس را با توجه به اهمیت جایگاهی که از آن برخوردار است، باید از شهرهای بسیار مهم و حساس جهان تلقی نمود، به گونه‌ای که در حال حاضر تبدیل به اساس منازعه میان رژیم غاصب اسرائیل از یک طرف و مسلمانان، بالاخص ساکنین و مالکین اصلی قدس و سرزمین های اشغالی از طرف دیگر شده است. اهمیت اصلی این شهر از آن حیث است که مرکز سه دین آسمانی اسلام، مسیحیت و یهودیت می باشد؛ نقطه مشترکی که بیانگر و مجسم کننده مقوله اسلامی می باشد و با آیین ها و ادیان دیگر متفاوت است. خداوند مسجدالاقصی را در این شهر قرار داد و آن را مبارک گردانید و این شهر را برگزید تا نقطه تماس و ارتباط سه دین آسمانی باشد. اما سیاست یهودی سازی و احداث شهرک های مسکونی یهودی و خود احتکارسازی و از بین بردن آثار و نمادهای اسلامی و وحیانی در کنار سایر سیاست های توسعه طلبانه و نژادپرستانه این رژیم که در حال حاضر در قدس در حال وقوع است، شدیداً با هویت، ماهیت و مفهوم واقعی این شهر مقدس، در تضاد و تعارض است.
یهودی سازی، بزرگترین تهدید برای قدس شریف
بیش از شش دهه از اشغال قدس شریف و کشور فلسطین می گذرد. دولت های عربی پس از مقاومت ها و اقدامات اولیه و به دنبال شکست اعراب در جنگ شش روزه با رژیم غاصب اسرائیل که به اشغال نقاطی از کشورهایی چون مصر، سوریه و لبنان به دست رژیم صهیونیستی انجامید، برخی از رژیم های مرتجع و سازش طلب عربی به سازش و در مواردی خیانت به آرمان فلسطین روی آوردند. در طول سال های بی تفاوتی سران مرتجع عرب نسبت به قدس شریف و آرمان های ملت فلسطین، عرصه بر فلسطینی ها تنگ تر شده و صهیونیست ها نیز با طرح و نقشه های جدید، خواب های پریشانی برای تغییر جغرافیای مسجد الاقصی می دیدند. یهودی سازی قدس شریف مهمترین این طرح ها برای استمرار اشغال قدس بوده است. در واقع ایجاد کانال در زیر ساختمان مسجد الاقصی تا شهرک سازی های بی رویه در مناطق فلسطینی نشین و ... در راستای دو هدف بزرگ اخراج فلسطینی ها و محو کامل آثار اسلامی به دست صهیونیست ها، اجرا و عملی گردیده است تا این رژیم غاصب بتواند این شهر مقدس را که در اساس متعلق به فلسطینیان و مسلمانان می باشد، تحت سیزره خویش داشته باشد.
واقعیت این است که قدس شریف در نگاه صهیونیست ها از جایگاه ژئواستراتژیکی بسزایی برخوردار می باشد بگونه ای که می توان اذعان نمود، سران صهیونیسم و استراتژیست های صهیونیستی حیات و دوام و بقاء رژیم جعلی خویش را به این شهر مقدس گره زده اند. فلذا در این راستا است که در طول دهه های گذشته بویژه طی دو دهه اخیر رهبران صهیونیست بخش عمده و قابل توجهی از اولویت برنامه های نرم و همچنین حجم سنگینی از توانشان را به ایجاد سامانه های مسکونی و یهودی سازی شدید مناطق اشغالی با محوریت قرار دادن قدس شریف اختصاص داده اند که در حال حاضر با صرف هزینه های میلیاردی دنبال می شود. در واقع تمرکز شدید بر گسترش شهرک های مسکونی و یهودی سازی مناطق اشغالی بویژه مناطق اطراف بیت المقدس، سرلوحه اصلی طرح های صهیونیستی برای نابودسازی قدس و تأسیس دولت صهیونیستی در اراضی اشغالی می باشد.
«آریل شارون» ژنرال پیر صهیونیستی را که در خط مقدم تمام جنگ های رژیم اسرائیل علیه اعراب و فلسطینی ها حضور داشته و نام او به طرزی خاص با ترور و قتل عام فلسطینیان عجین شده است، می توان معمار سیاست شهرک سازی در سرزمین های اشغالی و شهر قدس نامید. واقعیت این است که ایجاد سامانه های مسکونی و یهودی سازی قدس و الحاق آن به اسرائیل که مغایر با موازین و مقررات بین المللی و ناقض قطعنامه های صادره در مورد فلسطین می باشد از مدت ها پیش شروع شده و هم اینک نیز با سرعت رو به رشدی دنبال می شود، همچنانکه ذکر شد اولویت اصلی طرح های صهیونیستی برای یهودی سازی این مکان مقدس را تشکیل داده است. چرا که شهر قدس علاوه بر تقدس و شأنیت مذهبی و اسلامی که برای مسلمانان دارد، از ابعاد گوناگون وجودی برای صهیونیست ها حائز اهمیت فراوان می باشد، بگونه ای که رهبران صهیونیستی و بالاخص گروه های افراطی یهودی تأسیس و بقاء دولت عبری اسرائیل را در نابودی هویت و ماهیت اسلامی قدس و یهودی سازی آن می بیننند.
صهیونیست ها در وهله نخست از دید مذهبی به اهمیت این شهر می نگرند. زمانی که تأسیس رژیم غاصب اسرائیل در کشورهای دیگر مانند اوگاندا، سیبری و یا اتریش برای یهودیان جهان مطرح گردید آن را رد کردند، چون سازمان جهانی صهیونیسم ملاحظه نمود، تنها راه گرد آوردن یهود در یک کشور عامل مذهبی است. به همین دلیل بر فلسطین اصرار ورزیدند، نه از آن جهت که سرزمین فلسطین را دوست دارند، فقط از این جهت که بر قدس استیلا یابند، چون قدس نیرو، انگیزه و محرکی مذهبی برای یهودیان است. با اینکه رهبران جنبش صهیونیسم و اصلاً خود جنبش، جنبشی لامذهب و لائیک بوده است، اما آن ها دریافتند تنها راه جمع آوری و گردآوری یهود، قدس است، به همین دلیل مقرر ساختند، دولت یهود در این کشور ایجاد شود. این در حالی است که منافع استراتژیک از جمله منافع استراتژیک بریتانیا نیز در کنار این گرایش مذهبی قرار گرفت، بنابراین توأم شدن منافع مذهبی و استراتژیک باعث شد تا فلسطین قربانی طرح نژادپرستانه صهیونیسم شود.
از این روی اهمیت قدس برای صهیونیست ها را در این جمله معروف بن گورین اولین نخست وزیر رژیم صهیونیستی بهتر می توان مشاهده کرد که «اسرائیل بدون قدس و قدس بدون هیکل (معبد سلیمان) وجود ندارد و این سه بدون یکدیگر بی معنا هستند». بنابراین ملاحظه می شود که قدس شریف تا چه حد برای صهیونیست ها دارای اهمیت راهبردی است و صهیونیست ها نیز برای یهودی سازی آن که پیش درآمد اصلی حفظ حیات و تداوم بقاء رژیم غاصب اسرائیل چگونه با صرف میلیاردها دلار خود را به آب و آتش می زنند. بطوریکه در آمریکا نیز تبلیغات بسیاری با صرف هزینه های میلیاردی برای غصب اراضی و یهودی سازی شهر قدس و نواحی اطراف آن صورت می گیرد.
روز قدس و دفاع همه جانبه از آرمان ملت فلسطین
قدس در حال حاضر در مقابل دو موضوع اساسی قرار دارد، موضوع مذهبی و موضوع حقوقی. در ارتباط با بعد حقوقی، قدس شهری اشغال شده است و قطعنامه های سازمان ملل متحد همه خواهان عقب نشینی و خروج نیروهای غاصب اسرائیلی از اراضی اشغالی از جمله قدس هستند. اما در بعد مذهبی، قدس شهری سمبلیک برای مسلمانان و در عین حال مسیحیان است و نمی توان آن را بصورت مطلق متعلق به یهودیان دانست؛ آنهم یهودیان طمع ورزی که دیدگاه های شوم صهیونیستی و توسعه طلبانه دارند.
قدس سمبل و نماد فلسطین و محور وحدت جهان اسلام است که صهیونیست ها با دست اندازی به این شهر، بقاء دولت جعلی شان را منوط به ادامه اشغال و یهودی سازی آن نموده اند. صهیونیست ها بارها در سخنانشان اعلام می کنند که «اسرائیل بدون قدس و قدس بدون اسرائیل» بی معناست. اما حقیقت این است که قدس شریف در وهله نخست متعلق به جهان اسلام بوده و برای مسلمانان حائز اهمیت مذهبی و استراتژیکی است. چرا که جهان اسلام پیرامون قدس و مفهوم مذهبی آن گرد هم می آیند، بنابراین مسلمانان نیز نمی توانند و نباید از اصول و مبادی اعتقادی و دینی خویش پیرامون قدس صرف نظر کنند و آن را دست بسته به صهیونیست ها بسپارند تا هر آنچه می خواهند انجام دهند، چون اگر اختیار به دست صهیونیست ها بیفتد، آن ها خود را محدود به قدس یا فلسطین نمی کنند و نخواهند کرد. چرا که طرح صهیونیسم فقط محدود به قدس و فلسطین نیست، بلکه شامل تمام منطقه خاورمیانه می شود.
درست به خاطر درک این مسئله و همچنین اهمیت و جایگاه راهبردی قدس برای مسلمانان، بوده است که امام (ره) و دولت انتخابی وی، از همان آغازین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی، دفاع از مستضعفان به خصوص مردم مظلوم فلسطین و قدس شریف را به عنوان یکی از اصول مهم و برگشت ناپذیر نظام جمهوری اسلامی ایران نهادینه کردند. فلذا در همین راستا بود که جمعه آخر ماه مبارک رمضان، به نام «روز جهانی قدس» و دفاع از آرمان فلسطین نام گذاری شد.
ابتکار بی نظیر امام خمینی (ره) در نام گذاری آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به «روز جهانی قدس» دشمنان اسلام و قدس شریف را غافلگیر کرد. امام(ره) با این اقدام راهبردی، به رژیم صهیونیستی و حامیان آمریکایی و غربی آن فهماند که از این پس نه قدس و فلسطین، که هیچ مظلوم و محرومی در جغرافیای زمین، تنها نیست.
اهمیت روز قدس
روز قدس از زوایای گوناگونی دارای اهمیت است. از جمله اینکه نشانگر مخالفت همگانی جهان اسلام با موجودیت نامشروع رژیم غاصب اسرائیل است. همچنین روز قدس به منزله اهرم فشار علیه رژیم صهیونیستی است.
خارج کردن مسئله فلسطین از بعد ملی و تبدیل آن به بعد جهانی و اسلامی یکی دیگر از مسائلی است که نشانگر اهمیت روز جهانی قدس در میان مسلمانان و امت اسلام می باشد. در این باره لازم به توضیح است که دشمن صهیونیستی ابتدا سعی داشت که این نبرد میان رژیم اسرائیل و فلسطینیان را به یک منازعه قومی و نژادی بین اعراب و اسرائیل تبدیل کند، اما با اعلام مواضع امام به عنوان یک مرجع بزرگ دینی در جهان اسلام، روحی تازه به بعد اسلامی فراموش شده و نیمه جان مبارزه با رژیم اسرائیل دمیده شد و باعث گردید مبارزان فلسطین به جای انتخاب گزینه های چپ گرایی، ملی گرایی و ناسیونالیستی و حتی گرایش به غرب و سازش، تنها به گزینه «مقاومت اسلامی» بیندیشند که شکل گیری گروه های جهاد اسلامی و نیر جنبش مقاومت اسلامی (حماس) و رویگردانی مردم فلسطین از جنبش فتح و دیگر مجموعه های سازش کار مؤید این نظر است.
خنثی کردن توطئه غرب و رژیم صهیونیستی و تأثیر معنوی بر مسلمانان و ایجاد نوعی مشارکت عمومی از دیگر موضوعاتی است که اهمیت بیش از پیش روز قدس را نمایان می سازد. و در نهایت، زیر سؤال رفتن دولت های مرتجع و غرب گرای جهان اسلام را هم باید یکی دیگر از کواردی برشمرد که اهمیت این روز را بیشتر از گذشته نمایان می سازد. در واقع همان طور که امام فرمودند: «این روز، روز امتیاز و جدایی بین حق و باطل است و دنیای اسلام و امت اسلامی شاهد برخی ممانعت ها از سوی برخی دولت های منطقه برای برگزاری تظاهرات بوده است که داشتن رابطه و علقه سیاسی بین آن دولت ها و اسرائیل را نشان می دهد و از سویی نشانه حقانیت کشورهایی است که سعی در باشکوه برگزار کردن این روز دارند؛ زیرا که این روز به نوعی رویارویی مستقیم اسلام و صهیونیسم جهانی است». این پدیده را می توان با مواضع برخی دولتها و گروهها در جنگ 33 روزه لبنان و اسرائیل و 22 روزه و 8 روزه رژیم صهیونیستی با مردم مسلمان غزه هم مشاهده کرد که برخی دولت ها و گروه ها منجمله القاعده با اتخاذ مواضعی که نارضایتی آن ها را از این جنگ نشان می داد، ماهیت ضد اسلامی خود را افشا کردند و از سویی دیگر باعث حقانیت حزب الله لبنان و ملت مظلوم فلسطین و حامیان آن ها در سرتاسر دنیا از غرب عالم تا اندونزی و مالزی در شرق گردید.
ارزیابی نهایی
راهپیمایی روز قدس امسال در حالی برگزار می شود که خاورمیانه و جهان اسلام در شرایط ویژه ای قرار دارد. در مصر، تونس، لیبی و ... تحولات اساسی انجام شده و بیداری اسلامی در منطقه همچنان در جریان است و وابستگان به نظام سلطه و صهیونیسم جهانی در حال حذف شدن از معادلات سیاسی و اجرایی بسیاری از کشورها هستند؛ ملت بحرین همچنان در مصاف با آل خلیفه مصمم بوده و در عربستان نیز بخشی از مردم به دنبال حقوق خود هستند و این موضوعات شرایطی است که در فلسطین نیز گفتمان سازش با رژیم صهیونیستی محکوم به شکست بوده و گفتمان مقاومت مورد پذیرش افکار عمومی قرار گرفته است. در چنین فضایی آرمان آزادسازی قدس طرفداران زیادی به خود جذب کرده است.
در این سوی نیز رژیم صهیونیستی هم اکنون در وضعیت سخت و دشواری از لحاظ بین المللی، منطقه ای و در داخل مرزهای فلسطین اشغالی به سر می برد. ناهماهنگی و اختلاف شدید بین احزاب صهیونیستی، مطالبات متعدد ساکنان مناطق اشغالی مبنی بر مهاجرت معکوس، امواج توفنده خشم و خروش ملت ها علیه رژیم صهیونیستی و ناتوانی حامیان بین المللی رژیم جعلی اسرائیل در حمایت از آن رژیم بخشی از مشکلات و چالشهای موجود علیه رژیم صهیونیستی است که همه این موارد از آثار و نتایج روز قدس و بیداری اسلامی است.
فلذا به عنوان ارزیابی نهایی باید تأکید داشت که به صورت کلی، امسال فضای جهان اسلام جهت تأکید دوباره بر آزادسازی قدس در قالب راهپیمایی روز قدس آماده است. این آمادگی در نقطه ای مطلوب قرار دارد و می رود تا اصلی ترین دغدغه امام در آخرین روزهای پایانی عمرش که همانا آزادسازی قدس بوده است تحقق یابد.