رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر بیماری های ویروسی را بزرگترین تهدید سلامت دنیا در حال حاضر اعلام کرد و گفت: جهان در ده های اخیر با 40 نوع بیماری نوپدید مواجه بوده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پایداری ملی،دکتر محمد مهدی گویا با بیان این مطب در «کارگاه قوانین و مقررات بهداشتی بین المللی» که با حضور کارکنان معاونت بهداشت در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، افزود: بیماری های نوپدید امروزه از وبا، طاعون و تب زرد که در دهه های 60 و 70 میلادی موجب مرگ و میر افراد در جهان می شد دامنۀ بسیار گسترده و پیچیده تری پیدا کرده است و هم اکنون به بیش از 40 بیماری نوپدید همچون ابولا، مرس، کرونا، تب کریمه کنگو و مواردی نظیر اینها رسیده است.
وی افزود: به عنوان مثال اپیدمی ابولا در آفریقا تاکنون بالغ بر 10 هزار کشته برجای گذاشته و نفوذ ویروس کرونا به کره جنوبی توسط یک خانم 65 ساله که برای تجارت به کشورهای حاشیه خلیج فارس رفته بوده است و از آنجا به چین، تاکنون بالغ بر 150 کشته داشته و موجب قرنطینه چند بیمارستان مهم کره جنوبی به دلیل ابتلای 180 پرستار به این ویروس شده است.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر گفت: بیماری های واگیر در جهان از تب زرد، وبا و طاعون به 40 نوع بیماری نوپدید و ویروسی ارتقا یافته است. مقررات بین المللی بهداشتی گزارش مشاهده حتی یک نوع از این بیماری ها در هر کشوری را ظرف حداکثر 48 ساعت الزام آور اعلام می کند.
مرگ و میر 40 درصدی اپیدمی کرونا
وی با اشاره به اینکه اپیدمی کرونا ویروس تا 40 درصد مرگ به دنبال دارد، بیان داشت: مقررات و قوانین بهداشتی بین المللی همه کشورها را موظف کرده است که در صورت مشاهده نمونه هایی از اینگونه بیماری ها آنها را به موقع شناسایی، علت یابی و پاسخ دهی دقیق کرده و وجود بیماری را نهایتاً تا 48 ساعت به سازمان بهداشت جهانی و کشورهای همسایه گزارش کنند.
وی اجرای این مقررات را برای همه کشورها الزام آور دانست و عدم اجرای آن را موجب ایجاد تبعات سنگین اقتصادی، تجاری و سلامتی برای هر کشوری اعلام کرد و اظهار داشت: ممکن است یک اتفاقی که ساده به نظر می رسد موجب ایجاد یک همه گیری بزرگ بین المللی شود.
رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر افزود: سازمان بهداشت جهانی همه کشورها را موظف کرده است برای مقابله با این بیماری های نوپدید هرچه سریعتر خود را تجهیز کنند و در صورتی که توانایی این کار را ندارند مراتب را به این سازمان گزارش کنند تا مجامع بین المللی به کمک آن کشورها بیایند.
دکتر گویا بیان داشت: اگر یک بیماری کرونا دیر گزارش شود مسافرت ها و تجارت با آن کشور تحت الشعاع بین المللی قرار خواهد گرفت زیرا این بیماری ها درجه سرایت بسیار بالایی دارند و اقدامات خنثی سازی آنها باید به سرعت انجام شود.
به گفته دکتر گویا دیگر تجهیزات اتمی، جنگ افزارها و زرادخانه های هسته ای تهدید بزرگ دنیا نیستند زیرا جهان برای مقابله با آنها مقررات و تدابیر زیادی اندیشیده است. بزرگترین تهدید سلامت افراد در حال حاضر بیماری های نوپدید ویروسی هستند که دنیا هنوز به سطح قابل قبولی برای مواجهه با آنها نرسیده است.
مراحل تدوین و تکمیل مقررات بهداشتی بین المللی
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر افزود: این مقررات مصوب سال 1969 هستند که از این سال تا دهه 90 میلادی بالغ بر 40 بیماری نوپدید و بازپدید که هر کدام می توانند موجب بحران بهداشتی در جهان شوند، شناسایی شده اند.
وی بیان داشت: علاوه بر بیماری های واگیر برخی حوادث شیمیایی همچون حادثه نیروگاه اتمی چرنوبیل اوکراین، بوپال هند و SARS در دهه اخیر در فهرست مخاطرات بهداشتی جهان قرار گرفته اند. حادثه چرنوبیل صادرات مواد غذایی در اروپا را تحت الشعاع خود قرار داد و بسیاری از اروپایی ها براثر مصرف آن مواد غذایی دچار سرطان شدند.
وی ادامه داد: نشست بازنگری این قوانین در سال 2005 برگزار شد و در سال 2007 مواد بازنگری قوانین بهداشتی بین المللی تصویب شد. در این مصوبه مقرر شد تمام کشورها نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات لازم برای مقابله با بیماری ها را در کشور خود ایجاد کنند.
وی ایران را تنها کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا اعلام کرد که توانست در سال 2012 موراد اجرایی این قوانین را عملی کند و گفت: این مهلت یکبار تا سال 2014 و هم اکنون تا سال 2016 تمدید شده است و هر کشوری که به آن مرحله از آمادگی نرسد دچار جریمه های سنگین بین المللی خواهد شد.
وی هدف از تصویب مقررات بین المللی بهداشتی را جلوگیری از انتشار هر رویداد یا بیماری خطرناک بین المللی برای تضمین امنیت بهداشتی جامعه جهانی اعلام کرد و گفت: 8 ماده از این مقررات که به اختصار IHR خوانده می شوند اجباری و 5 ماده نیز اختیاری است.
بیماری های واگیر ویروسی بزرگترین تهدید بین المللی کشورها
دکتر گویا با بیان اینکه جهان هم اکنون برای مقابله با همه گیری بیماری های واگیر و ویروسی از سطح پاسخگویی خوبی برخوردار نیست، افزود: هم اکنون بزرگترین تهدید بین المللی کشورها بمب اتم و زرادخانه های هسته ای نیستند زیرا جهان برای کنترل این جنگ افزارها تدابیر زیادی اندیشیده است ولی بیماری های ویروسی واگیر به دلیل عدم برخورداری کشورها از نیروی انسانی و امکانات مقابله با آن ها بزرگترین تهدید بین المللی کشورها شناخته شده اند.
وی با بیان این که در بین این بیماری ها آنفلوآنزا از اهمیت دوچندانی برخوردار است، گفت: اگر بیماری و مشکلی از پرندگان به انسان ها سرایت کند تا 60 درصد مرگ و میر در پی خواهد داشت.
وی از تدوین سامانه هشدار سریع در مرکز مدییت بیماری های واگیر وزارت بهداشت خبر داد و ابراز داشت: بسیاری از این همه گیری ها ثبت می شوند که باید با تدوین این سامانه برنامه ریزی و پاسخ دهی مناسبی برای آنها داشته باشیم.
به گفته دکتر گویا شیوع ابولا در آفریقا تاکنون جان 10 هزار انسان را گرفته است. اگر این بیماری از راه هوا و تنفس به دیگران سرایت می کرد قادر بود در عرض 263 روز جان 34 میلیون نفر را بگیرد
وی همه گیری ابولا در آفریقا را مدل هشدار دهنده ای برای ایجاد سامانه های الکترونیک دانست و گفت: خوشبختانه این بیماری از راه تنفسی منتقل نمی شود وگرنه در مدت 263 روز جان 34 میلیون نفر را در جهان می گرفت.
وی تجهیز مناسب بیمارستان ها به اتاق ایزوله و تجهیزات لازم، تقویت شبکه مدیریت مراقبت های اولیه بهداشتی کشور، در اختیار داشتن نیروهای واکنش سریع و آزمایشگاه های مجهز و به هم متصل را امکانات مورد نیاز کشور برای مقابله با این ویروس های نوپدید اعلام کرد.
گفتنی است در ادامه این کارگاه دکتر محمود سروش رییس اداره مراقبت های مرکز مدیریت بیماری های واگیر در خصوص نقش واحدهای درون وبرون سازمانی در اجرایی شدن مقررات بهداشتی بین المللی سخنرانی کرد. این کارگاه به مدت 3 روز در ستاد وزارت بهداشت می شود.