راه‌اندازی قرارگاه پدافند غیرعامل سایبری توسط سردار جلالی کاری بسیار با ارزش است

- سردار! با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر استراتژی "تهدید در برابر تهدید"، آیا کشورمان در عرصه سایبری در برابر حملات دشمنان از این استراتژی بهره برده است؟

معنای تهدید در مقابل تهدید، حمله نیست. یعنی نباید این موضوع این‌گونه تعبیر شود که ما باید عین روش‌های دشمن را پیاده کنیم؛ چون دشمن از یک موضع استکباری به مقوله سایبر و محیط مجازی نگاه می‌کند. آمریکایی‌ها چند هفته پیش سندی در حوزه امنیتی سایبری ارائه کردند که چند اصل داشت؛ اما اولین اصل این بود که ما (آمریکایی‌ها) باید حاکم مطلق عرصه سایبر باشیم.

با این نگاه استکباری، به‌صورت طبیعی فرایندهایی طراحی می‌کنند که از جنس حمله و تخریب است. ولی ما چون از یک موضع منطقی و متکی بر آرمان‌های عقلانیت‌محور در حوزه فضای مجازی حضور داریم، نگاه‌مان ـ حداقل در این بخشی که من در آن مسئولیت دارم ـ این‌گونه نیست.

من حدود دو سال پیش این مسئولیت را به عهده گرفته‌ام. از آن زمان در رصدی که در محیط داشتیم، متوجه شدیم یکی از تک‌های اصلی دشمن علیه ارزش‌های جمهوری اسلامی، در فضای سایبری است. ما برای تقابل به این نتیجه رسیدیم که بیشتر باید در حوزه مباحث ایجابی وارد عمل شویم. یعنی چون انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی است، به جای اینکه به فکر تخریب، به معنای جنگ سخت‌افزارانه باشیم، مبنای کار خود را این گذاشته‌ایم که در حوزه ایجابی در بعد فرهنگی، تبیینی و پارامترهای توصیفی و ارزشی حرکت کنیم.

حال اگر دشمن، فعالیت فرهنگی ما را مغایر منافع حیاتی خود می‌داند و آن‌را تهدید و حمله اطلاق می‌کند، به همان خوی استکباری و مبانی غلطی که در حوزه سایبر گذاشته است، برمی‌گردد.

با توجه به اینکه انقلاب اسلامی تا کنون در هر حوزه‌ای وارد شده، تعبیر تازه‌ای ارائه کرده و در جنگ سخت نیز آن‌چه عامل پیروزی ما به‌شمار می‌رفت، تغییر مبانی نگاه به دفاع بود، ما در تلاشیم که با محوریت نیروهای مسلح و سامانه‌های مرتبط به آن مانند بسیج، تعبیر تازه‌ای را ارائه دهیم. ما به دنبال این هستیم که با یک نگاه حق‌طلبانه، آرمانی و عقل‌مدارانه مباحث را برای مخاطب تحلیل کنیم، و اجازه دهیم او خودش این را درک کند.

واقعیت این است که ما به لحاظ ارزیابی قدرت به معنای غربی در محیط مجازی، چندان قابل مقایسه با دشمن نیستیم، ولی به لحاظ قدرت معنایی، خود را صاحب حرف می‌دانیم، و روی این نقطه قوت خودمان که همان درک بالای مستضعفین، آشنایی مردم ایران با مفهوم جنگ نرم، و تهاجم فرهنگی است، تمرکز کرده‌ایم.

آمریکایی‌ها قرارگاه تشکیل نداده‌اند. آن‌ها در حوزه امنیت خود در حوزه سایبری دو مدل را پیش می‌برند؛ اول تشکیل وزارت‌خانه‌های امنیتی، و دوم سپردن ماموریت حفاظت از محیط سایبر به این وزارتخانه‌ها. آن‌ها در این حوزه سه وزارتخانه تشکیل داده‌اند. این خیلی مهم است. چون آمریکایی‌ها همیشه به این موضوع افتخار می‌کنند که ما "دولت کوچک" هستیم. پس نشان می‌دهند که امنیت در این حوزه برای آن‌ها چقدر با اهمیت است. ضمن اینکه آن‌ها در نیروهای مسلح خود "فرماندهی سایبری" تشکیل داده‌اند.

وقتی شما از قرارگاه حرف می‌زنید یعنی آن ساختار موجود خود را حفظ کرده، اما مدل چینش‌ها را عوض می‌کنید و یگان‌ها و رده‌های مختلف را تحت امر این قرارگاه قرار می‌دهید؛ اما آمریکایی‌ها فرماندهی سایبری را به معنای تشکیل یک نیروی مستقل که خود می‌تواند تصمیم‌سازی و عملیات کند، را تشکیل داده‌اند. این نیز به خوی استکباری که در ذات آنهاست برمی‌گردد. مدل‌های امنیتی آنان نیز مبتنی بر تهدید و تخریب است.

در نقطه مقابل آن‌ها ما دقیقا مبتنی بر تعامل و بسیج توان ملی عمل می‌کنیم؛ پس می‌توانیم قرارگاهی عمل کنیم، و قرار نیست رفتاری غیر از رفتار عمومی ملت و امت داشته باشیم، و لذا همان را بسیج می‌کنیم. ما مدل قرارگاهی را انتخاب کردیم که این تفاوت ما با آمریکا‌یی‌ها در عرصه فضای مجازی است.

شاید یکی از کارهایی با ورود افرادی مثل من و برادر عزیزمان سردار جلالی در حوزه ستاد کل به ‌وجود آمده، تغییر ادبیات حاکم قبلی بود. پیش از این محیط سایبر و یا رسانه‌های نوین را به دو بخش سخت‌افزار و نرم‌افزار تقسیم می‌کردند؛ لذا هم تحلیل رفتار دشمن مبتنی بر تحلیل رفتار سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بود، و هم برنامه‌های خود را بر این اساس طراحی می‌کردند. با راه‌اندازی قرارگاه پدافند غیرعامل سایبری توسط سردار جلالی ـ که کاری بسیار با ارزش و به نظر من یکی از نقاط کلیدی انقلاب اسلامی است ـ موضوع سخت‌افزاری را نیز به عهده گرفتند. پس به‌طور طبیعی وقتی تهدیدی را هم رصد و تحلیل می‌کنند، در محیط سخت‌افزاری به آن نگاه می‌کنند.

بر این اساس ما یا باید همین‌کار را می‌کردیم و می‌گفتیم مدل تحلیلی ما همان سخت‌افزار و نرم‌افزار است؛ و یا اینکه حرف تازه‌ای می‌زدیم؛ یعنی جنگ حاکم بر محیط مجازی را با تعبیر دیگری دنبال می‌کردیم.

از نظر ما محیط مجازی شامل سه اصل سخت‌افزار، نرم‌افزار و مغز‌افزار است. امروزه عامل تأثیرگذار بر محیط مجازی، "نگاه مغزافزاری" به قضیه است؛ یعنی هدف‌گذاری‌ها، نوع پرداخت‌های به معنا و محتوا و نوع تحلیل‌ معنایی که در این حوزه صورت می‌گیرد. آن چیزی که امروز در محیط مجازی در حال رشد است، موضوع مغزافزاری است، و اتفاقا آمریکایی‌ها اصلا دوست ندارند کسی وارد این فضا شود؛ چون این‌ عرصه را هم محیط انحصاری خود می‌دانند.

امروز در کشور ده‌ها سازمان و ساختار در حوزه سخت‌افزاری در حال فعالیت هستند؛ از مخابرات و وزارت اطلاعات و وزارت ارتباطات گرفته تا "فاوا"های نیروهای مسلح، که فعالیت‌ این نهادها لازم است. اما در محیط مغزافزاری، مدیریت محتوا، خدمات و اپلیکیشن‌ها، هیچ‌ نهادی حضور ندارد، و این عرصه را کاملا خالی کرده‌ایم. اولین فردی که این موضوع را تذکر دادند مقام معظم رهبری بودند که بیست و دو سه سال پیش فرمودند «اینترنت هم فرصت است و هم تهدید؛ و از امروز به فکر مدیریت این مسئله باشید.»

در اینترنت آن چیزی که می‌تواند به تهدید بدل شود، پیام‌سازی و مهندسی پیام است؛ به‌عنوان مثال امکان ندارد شما چیزی را در گوگل جست‌وجو کنید، و او شما را مدیریت معنایی نکند.

می‌توان ادعا کنم قرارگاه ما اولین جایی بود که این مسئله را در اولویت قرار داد، و اساس کار خود را بر این گذاشت که ما به جنگ برویم، و با مدیریت مغزافزاری حاکم بر محیط مجازی مقابله کنیم.