گروهی از جمهوریخواهان با وجود هشدارهای دادهشده نسبت به افزودن متممهای جدید به طرح نظارت کنگره بر توافق هستهای، تلاش میکنند الحاقیههای تازهای به این طرح بیافزایند.
هرچند کاخ سفید، دموکراتها و حتی لابی ایپک (کمیته امور عمومی آمریکا و
اسرائیل) نسبت به افزودن متممهای جدید به طرح نظارت کنگره بر توافق
هستهای هشدار دادهاند، اما گروهی از جمهوریخواهان همچنان به دنبال
افزودن متممهایی چون لزوم به رسمیتشناسی اسرائیل در این طرح هستند.
طرح
نظارت کنگره بر توافق هستهای موسوم به «قانون بازنگری توافق هستهای با
ایران 2015» که دو هفته قبل در کمیته روابط خارجی سنا به تصویب رسید، در
صورت تبدیل شدن به قانون، این امکان را نمایندگان کنگره میدهد که ظرف 30
روز توافق نهایی با ایران را بررسی کرده و در مورد آن نظر دهند.
باراک
اوباما رئیسجمهور آمریکا اعلام کرده است که این طرح را در قالب فعلی آن
پذیرفته و حاضر است آن را امضا کند. با این حال، کاخ سفید و «هری رید» رهبر
اقلیت دموکرات سنا نسبت به افزودن متممهای جدید به این طرح هشدار
دادهاند.
روز جمعه حتی گزارش شد که ایپک، لابی اصلی اسرائیل در
آمریکا، از بیم خودداری دموکراتها از پشتیبانی طرح، مخالف افزودن متممهای
جدید است.
با این حال، پایگاه خبری «هیل» نوشته است که
جمهوریخواهان تلاش میکنند تا دموکراتها را در وضعیتی دشوار قرار دهند،
به نحوی که از یکسو در صورت عدم حمایت از طرح مورد شماتت قرار گیرند و در
صورت حمایت از آن با خشم اوباما و رید مواجه شوند.
از ابتدای
مذاکرات هستهای، کنگره آمریکا در نقش بازیگر سختگیر ظاهر شده و همواره
ایران را به افزایش تحریمها و لغو توافق هستهای در آینده تهدید کرده است.
«مارکو
روبیو» سناتور جمهوریخواه که امیدوار به جلب حمایت اسرائیل و نامزدی در
انتخابات ریاستجمهوری سال 2016 است، به همراه «مارک کرک» سناتور به شدت
ضدایرانی متممی را مطرح کردهاند که در آن از اوباما خواسته میشود تضمین
کند که رهبران ایران به صورت عمومی اعلام میکنند که حق اسرائیل برای بقا
را به رسمیت میشناسند.
با این حال، هیل هم اذعان کرده که بسیار بعید است ایران حاضر به پذیرش بقای اسرائیل شود.
روبیو
و کرک به صورت مشترک متمم دیگری نیز پیشنهاد کردهاند. این متمم که سناتور
«جیمز ریش» هم مشابه آن را مطرح کرده، توافق هستهای را به آزادی «جیسون
رضائیان» که به عنوان خبرنگار واشنگتنپست به ایران آمده بود و دیگر اتباع
آمریکایی زندانی در ایران مشروط میکند.
«مری هارف» سخنگوی وزارت
خارجه آمریکا در واکنش به این امر گفته است که واشنگتن پیش از این مسئله
حبس رضائیان را با ایران در میان گذاشته و «ما هر کاری که بتوانیم انجام
میدهیم.»
متمم دیگر را «جان باروسو» مطرح کرده است. این الحاقیه
اوباما را ملزم میکند که تائید کند ایران به صورت مستقیم دست به «اقدام
تروریستی» علیه ایالات متحده یا شهروندان آمریکایی نزده یا از این حملات
حمایت مستقیم نکرده است.
این قید در نسخه اول طرح نظارت بر توافق
هستهای هم مطرح شده بود، اما با مخالفت دموکراتها حذف شد. به نوشته هیل،
بازگشت این قید به طرح میتواند موجب از دست رفتن حمایت دموکراتها از کل
طرح شود.
روبیو متمم دیگری هم مطرح کرده که بر اساس آن کاهش
تحریمها، شامل تحریمهای وضعشده به دلایل دیگر از جمله تروریسم، حقوق بشر
و موشکهای بالستیک نخواهد بود.
«ران جانسون» سناتور ایالت
ویسکانسین نیز خواستار افزوده شدن قید لزوم تصویب توافق در کنگره و افزایش
سختگیری در طرح نظارت، شده است. در حالی که در فرم کنونی طرح نظارت،
اوباما قادر است مخالفت کنگره با توافق را وتو کرده و سپس با جلب حمایت
تنها یک سوم اعضای کنگره، از لغو وتوی خود جلوگیری کند، متمم جانسون
خواستار آن است که تصویب توافق به دستکم موافقت نیمی از نمایندگان کنگره
مشروط شود.
متممی دیگر، خواستار آن است که اوباما توافق هستهای را
به عنوان یک «پیمان» به کنگره معرفی کند. در این صورت دولت بدون مصوبه
کنگره، امکان اجرای آن را نخواهد داشت. این در حالی است که اوباما اعلام
کرده این توافق، یک پیمان نیست و طرحی را که در آن از توافق با عنوان پیمان
یاد شده باشد، وتو میکند.
رابرت منندز که خود به همراه «باب
کورکر» معرف اصلی این طرح بود و حالا با کنارهگیری از کمیته روابط خارجی،
به دلیل اتهام فساد مالی، «بن کاردین» جایگزینش شده، با متممهای سختگیرانه
مخالفت و اعلام کرده است که به آنها رأی منفی میدهد.