انتشار جزئیات جدیدی از پروژه «عنکبوت» در شبکه اجتماعی فیس‌بوک

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پایداری ملی، مرکز بررسی جرائم سازمان‌یافته سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جزئیات جدیدی را از پروژه «عنکبوت» که اخیراً اجرا شده بود، در اختیار رسانه‌ها قرار داد.

در این بیانیه درباره چرایی انتخاب فیس‌بوک به عنوان پروژه در این بخش گفته شد که علی‌رغم سیر نزولی نرخ عضویت در شبکه اجتماعی فیس‌بوک، این شبکه به دلایل مختلف و ظرفیت‌های ساختاری هم‌چنان حرف نخست را در انتشار پیام و محتوا می‌زند و بر اساس بررسی‌های صورت گرفته در بسیاری از موارد محتوای بازنشر شده در شبکه‌های ارتباطی موبایل (OTTها) نشأت گرفته از تولیدات منتشر شده در این شبکه اجتماعی است. 

با این تفاسیر این شبکه اجتماعی از همان روزهای نخست مورد توجه ویژه دولت ایالات متحده آمریکا و سیاست‌های این دولت در راستای تأثیرگذاری بر فرهنگ ایران بود و با اجرای استانداردهای دوگانه تلاش می‌کرد این فضا را به نحوی مدیریت کند تا به نتیجه دلخواه خود دست یابد. حذف صفحات مرتبط با جریان بیداری اسلامی و مقاومت و عدم حذف و حتی توجه ویژه به صفحات سرگرمی، طنزهای مخرب، مبتذل، مستهجن، توهین به مقدسات، گروه‌های مسلح و تروریستی و... در همین فضا از مواردی است که در کارنامه مدیریت این شبکه ثبت و مستند شده است. 

در تابستان ۹۱ و در روند اجرای پروژه «ناصح» با هدف برخورد با توهین‌کنندگان به شخصیت  امام هادی(ع)، علی‌رغم شناسایی و دستگیری تعداد قابل توجهی از تولیدکنندگان محتوا در داخل کشور، مشخص شد که سرشبکه اصلی آن در هلند ساکن بوده و تحت حمایت سرویس اطلاعاتی این کشور به فعالیت مشغول است. مدیریت شبکه فیس‌بوک هیچ‌گاه به گزارش‌های تخلف ارسال شده برای مسدودسازی این صفحه توهین‌آمیز توجهی نکرد و این صفحه نه تنها بسته نشد بلکه بیش از گذشته نیز مورد توجه قرار گرفت.

تلاش بی‌وقفه برای رمزنگاری پیچیده محتواهای منتشره و مخفی‌سازی هویت مجرمان امنیتی و مخربان هویت ایرانی و اسلامی از دیگر اقداماتی است که تیم مدیریتی فیس‌بوک از هیچ کوششی برای تحقق آن کوتاهی نکرد تا راهبرد آمریکا مبنی بر آن‌چه «آزادی اطلاعات» نامیده می‌شود و کمک به «آزادی‌های سیاسی» موردنظر آمریکا را جامه عمل بپوشاند. این اقدام در سال‌های گذشته جنبه محرمانه و پنهان خود را از دست داده و به حمایت علنی مدیران فیس‌بوک از صفحات مخالف نظام مقدس جمهوری اسلامی تبدیل شده است. کمااینکه مدیر اجرایی فیس‌بوک به‌صراحتا از یک صفحه مبلغ بی‌حجابی در این شبکه اجتماعی حمایت می‌کند و از آن به‌عنوان نمونه یک اقدام موفق فیس‌بوک برای تغییر و تحول فرهنگی نام می‌برد. 

علاوه بر این، کوشش برای گرایش مخاطب به سوی محتواهای غیر اخلاقی به‌صورت ناخواسته با کمک نظام پیشنهادها (Suggestion System) و ترجیح دادن محتوای غیرمفید، مبتذل و مستهجن به محتوای مفید و آموزنده از دیگر اقدامات این شبکه اجتماعی است که با سیاست‌های کلان نظام لیبرال دموکراسی هم‌سو و همراه است. 

بر اساس آنچه گفته شد و با توجه به عضویت تعداد قابل توجه کاربران فارسی‌زبان در این شبکه اجتماعی، در مرحله مطالعاتی پروژه تصمیم بر آن گرفته شد که تبلیغات این شبکه اجتماعی مبنی بر امن بودن فعالیت‌های سازمان‌یافته در آن عملاً نقض و ناامنی فیس‌بوک برای اقدام ضدامنیت اخلاقی و تولیدکنندگان محتوای غیر اخلاقی نشان داده شود؛ لذا اجرای پروژه عنکبوت در فیس‌بوک منجر به اشراف روی حدود ۸ میلیون لایک (کاربران و فعالیت‌هایشان) در صفحات مختلف شد که اثر آن در بین دیگر صفحات هم به‌لحاظ مدیریتی و هم به‌لحاظ میزان فعالیت کاربران قابل مشاهده است. 

اتهامات افراد دستگیر شده در این پروژه شامل «توهین به مقدسات اسلام»، «انتشار آثار غیر اخلاقی مبتذل و مستهجن»، «تشویق افراد به ارتکاب جرائم منافی عفت» و «هتک حیثیت و توهین به اشخاص حقیقی و حقوقی» می‌شود. 

بیانیه مربوط به این پروژه با در نظر گرفتن ملاحظات امنیتی به تشریح جزئیات فعالیت دو تن از مهم‌ترین متهمان بازداشت شده پرداخته و به دلایل امنیتی از افشای نام و اطلاعات بقیه متهمان خودداری کرده است. 

یکی از این متهمان فردی به نام  م.ی، ۲۷ ساله معرفی شده که دارای کارشناسی کشتی‌سازی از دانشگاه امیرکبیر تهران بوده و مدیریت نزدیک به ۲۰ صفحه پر مخاطب مبتذل و جریان‌ساز به عهده وی بوده و شبکه ارتباطی و تعاملی قوی با دیگر مدیران صفحات مبتذل و مستهجن فیس‌بوک داشته است. وی همچنین مدیریت صفحات جعلی مرتبط با چندین هنرمند، فوتبالیست و شخصیت‌های بزرگ و ایجاد مزاحمت برای آن‌ها را نیز در بین موارد مجرمانه خود دارد. 

این فرد در بسیاری از پست‌های ارسالی خود، والاترین ارزش‌ها و مقدسات مذهبی و دینی شیعیان را به تمسخر گرفته و تولیدات خود را با استفاده از ارتباط‌های قوی با دیگر مدیران صفحات، در صفحات پر مخاطب بازنشر می‌داده است. 

متهم سابقه دستگیری توسط نهادهای امنیتی را در فتنه ۸۸ نیز داشته و با اصحاب فتنه ارتباط نزدیکی دارد و در دامن زدن به اغتشاشات اجتماعی پس از فتنه در فضای مجازی نقش به‌سزایی ایفا کرد. 

متهم دیگر  ع.ر ، ۲۷ ساله ساکن تهران و دارای مدرک دیپلم است. وی معتاد به مواد مخدر بوده و به‌عنوان یکی از فعال‌ترین مدیران صفحات فارسی فیس‌بوک طی ۶ سال بیش از ۱۲۰ صفحه مستهجن در فیس‌بوک را با شبکه‌ای بسیار قوی راه‌اندازی و مدیریت می‌کرده است. 

این فرد با آگاهی کامل و سنجش ذائقه مخاطبان خود در این شبکه اجتماعی، محتوای مستهجن و مبتذل موردنظر خود را بارگذاری کرده و حتی عناوین صفحات تحت مدیریت وی بدون استثنا دارای مضامین مستهجن بوده است. 

وی اقرار کرده که با سوء استفاده از تصاویر دختران ایرانی در شبکه فیس‌بوک، اقدام به ایجاد حساب‌های کاربری جعلی می‌کرده و با این حساب‌های کاربری، صفحات مستهجن را ایجاد و محتوای غیراخلاقی جمع‌آوری شده را در آن‌ها منتشر می‌کرد. از دیگر موارد مجرمانه متهم می‌توان به سوء استفاده از تصاویر موجود در فضای مجازی و به خصوص شبکه اجتماعی فیس‌بوک به منظور جعل مدارک مختلف شامل کارت ملی، شناسنامه و گذرنامه با هدف ارائه به مدیریت فیس‌بوک برای اداره صفحات بیش‌تر اشاره کرد. 

این مستهجن‌نگار در فیس‌بوک، فردی سابقه‌دار بوده که پیش از این یک‌بار توسط پلیس فتا به اتهام انتشار تصاویر خصوصی کاربران بازداشت شده بود اما این اقدام، باعث پشیمانی وی نشده و اتفاقاً با حس امنیت و با قدرت بیش‌تری به اقدامات ضد امنیت اخلاقی خود ادامه می‌داد. 

بنابه اعلام مرکز بررسی جرائم سازمان‌یافته سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جزئیات بخش‌های دیگر این پروژه در بیانیه‌های بعدی اطلاع‌رسانی خواهد شد.

همچنین در بیانیه فرماندهی امنیت سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام شده که طی ۲ ماه آینده و در پی گزارش‌های مردمی دریافتی و اشراف حاصله از آن، پروژه دیگری در شبکه‌های «اینستاگرام»، «وایبر» و «واتس‌اپ» اجرایی خواهد شد که جزئیات آن نیز متعاقباً اطلاع‌رسانی خواهد شد.