اگر نگاه گذرا به حوادث طبیعی کمتر از یکسال اخیر در مازندران داشته باشیم به عمق خسارتهای کلانی که بر پیکره استان برجای مانده است، پی می بریم، درحالی که با آموزش، اطلاع رسانی صحیح و به موقع و بهره گیری از ظرفیتهای مردمی می توانستیم از تکرار تراژدی خسارت های ناشی از حوادث مختلف در استان بکاهیم.
بررسی برنامه های مدیریت بحران مازندران حکایت از آن دارد که این برنامه های به جای آنکه تکیه بر مردم و نقش آنان داشته باشد، بیشتر برنامه ها حاکمیتی و دولتی است و خلاء حضور مردم در این برنامه ها احساس می شود.
آبگرفتگی، سیل، آتش سوزی، خشکسالی، صاعقه، زلزله، سرمازدگی و ... از جمله حوادث طبیعی است که هر ساله مازندران را فرار می گیرد و خسارت روی خسارت برجای می گذارد.
لزوم توجه به نقش مردم در مدیریت بحران
کم توجهی به نقش مردم در مدیریت بحران در حالی است که فرمانده سپاه کربلای مازندران، به نقش مردم در مدیریت بحران اشاره دارد و می گوید: مدیریت مردم در پدافند عامل باید مورد توجه قرار گیرد.
سردار محمد حسین بابایی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه نباید از ظرفیتهای مردمی در پدافند غیرعامل غافل باشیم می گوید: گردانهای امداد و نجات و هلال احمر که در واقع از نیروهای بسیجی و مردمی تشکیل شده اند، برای مقابله با بحران آمادگی دارند.
وی توجه به ظرفیتهای مردمی را سبب کاهش آسیبها و پیشگیری از خسارتها بیان می کند.
نبود طرحی مدون برای بهره گیری از ظرفیت مردمی در مدیریت بحران
در عین حال، فرمانده انتظامی مازندران نیز با بیان اینکه، در سال جاری طرح مدونی برای استفاده از ظرفیتهای مردمی در مدیریت بحران، طراحی نشده است، بیان داشت: زیرساخت های مناسب برای استفاده از توان مردمی در مدیریت بحران فراهم نشده است.
ظرفیتهای بزرگ مردمی در استان داریم که باید نسبت به عقد قراردادهای لحظه‌ای اقدام کرد تا در زمان بحران بتوان از این ظرفیتها استفاده کرد. سردار جعفری نسب در گفتگو با خبرنگار مهر، نبود اتاق مدیریتی را از جمله مشکلات بیان کرد و گفت: ظرفیتهای بزرگ مردمی داریم که باید نسبت به عقد قراردادهایی لحظه ای اقدام کرد تا در زمان بحران از این ظرفیتها استفاده کرد.
به گفته سردار جعفری نسب، در بحران برف سال قبل تمامی امکانات پلیس را مدنظر قرار داریم ولی هیچ ردیف بودجه ای برای پلیس درنظر گرفته نشده است درحالی که باید توجه ویژه ای به نیروی انتظامی در زمینه مدیریت بحران شود و باید نسبت به ایجاد قرارگاه بحران در شهرستانها اقدام شود.
فرمانده انتظامی مازندران، به سیستم مونیتورینگ در استان اشاره کرد و گفت: بیش از پنج میلیارد تومان برای این طرح هزینه شده است و می توان از آن برای مدیریت بحران نیز استفاده کرد.
طرح مدیریت بحران یک پیوست فرهنگی نیاز دارد و همه مردم باید در زمان بحران به کمک بیایند تا زودتر بر مشکلات فائق شویم. وی گفت: طرح مدیریت بحران یک پیوست فرهنگی نیاز دارد و همه مردم باید در زمان بحران به کمک بیایند تا زودتر بر مشکلات فائق شویم.
طبق بررسی ها، در جهان ۴۳ مورد حادثه طبیعی شناسایی شده که ۳۱ مورد در کشور و ۱۶ مورد در استان مازندارن رخ می دهد. علی نبیان معاون امور عمرانی استانداری مازندران، با بیان این مطلب و با اشاره به اینکه استان مازندران از جمله استان هایی است که دارای دغدغه های خاص است، بیان داشت: از سال ۹۳ تاکنون در رامسر هزار و ۵۵۵ میلی متر، نوشهر ۱۱۵۵ و دشت ناز ۴۰۰ میلی متر بارندگی داشتیم ولی از مهرماه تاکنون در رامسر هزار و ۳۴۵، نوشهر ۹۱۱ و دشت ناز ۲۵۱ میلی متر بارندگی داشتیم.
وی میانگین بارندگی در کشور را ۲۵۱ میلی متر اعلام کرد و گفت: باید با مدیریت مناسبت با اتفاقات و حوادث پیش روی مقابله کنیم.
نبیان به بحران برف غرب مازندران اشاره کرد و گفت: باید با یک مدیریت بهتر و هم افزایی از حوادث احتمالی پیشگیری کنیم. باید جلساتی برای مدیریت مطلوب این حوادث طراحی کنیم.
لایروبی رودخانه ها ضروری است
معاون استاندار مازندران به لایروبی رودخانه اشاره کرد و گفت: از هفت هزار کیلومتر رودخانه های استان، ۵۰۰ کیلومتر در داخل شهرها وجود دارد و دستگاه های اجرایی باید در زمینه لایروبی اقدام داشته باشند.
نبیان اطلاع رسانی برای پشگیری از حوادث را مهم برشمرد و گفت: اصحاب رسانه باید در این حوزه اقدام کنند و بانک ها نیز باید در زمینه پرداخت تسهیلات اقدامات لازم داشته باشند.
وی مطالعه و تثبیت رانش را در اراضی مهم برشمرد و گفت: باید قبل از بروز حادثه مدیریت لازم را داشته باشیم تا از بروز حوادث پیشگیری شود.
معاون استاندار مازندران خواستار آماده باش دستگاه های اجرایی شد و گفت: همچنین دستگاه ها اجرایی باید در زمینه سازی ذخیره سازی سوخت دوم برنامه ریزی کنند تا در مواقع لزوم با بحران مواجه نشویم.
وی تاکید کرد: دستگاه های اجرایی یک ساعت قبل از شروع کار و یک ساعت قبل از پایان کار نسبت به روشن و خاموش کردن سیستم های گرمایشی اقدام کنند تا در مصرف سوخت صرفه جویی لازم را داشته باشیم.
در عین حال، سید ابراهیم هاشمی فرماندار ویژه تنکابن در گفتگو با خبرنگار مهر با تاکید بر لزوم استفاده از ظرفیت ها در زمینه مدیریت بحران گفت: بر اساس تجربیات سال گذشته، آسیب شناسی لازم درباره بحران انجام شد.
وی تجهیز هفت چاه مهم را از جمله اقدامات بیان کرد و گفت: برای نانوایی ها در مناطق ویژه سوخت های جایگزین درنظر گرفته شده است.
وی گفت: درباره آبگرفتگی از چند ماه قبل، تلاشهای زیادی در زمینه لایروبی انهار و رودخانه ها صورت گرفته و لازم است نظارت بیشتری روی توزیع اعتبارات پشتیبانی حوادث صورت گیرد و در زمینه حوادث یک اعتبار ۱۵۰ میلیون تومانی تخصیص داده شده است و به شهرداری های تابعه نیز هر یک ۱۰۰ میلیون تومان تخصیص یافته است.
در زمینه حفاظت از انفال و جلوگیری از تغییر کاربری ها، با تقاضاهای مردم مواجه هستیم که دولت موظف است در حد بضاعت خدمات لازم را ارائه دهد. وی با بیان اینکه بخش زیادی از رودخانه ها نیازمند لایروبی است خواستار تخصیص بموقع اعتبارات در این بخش شد و گفت: نیاز است تا پشتیبانی لازم در زمینه مدیریت بحران صورت گیرد تا بخشی از حوادث از جمله آبگرفتگی ها مدیریت شود.
به گفته فرماندار تنکابن، در زمینه حفاظت از انفال و جلوگیری از تغییر کاربری ها، با تقاضاهای مردم مواجه هستیم که دولت موظف است در حد بضاعت خدمات لازم را ارائه دهد.
هاشمی، جلوگیری از تفکیک اراضی را لازم دانست و گفت: برای افزایش رفاه حال شهروندان باید اقدامات مناسبی صورت گیرد.
وی به ابلاغ دادستان استان مبنی بر ممنوعیت هرگونه برداشت از سردهنه های رودخانه ها بیان داشت: در اثر بارندگی های گذشته، آورده های زیادی در سردهنه ها جمع شده است که باید برداشت شود.
فصل سرمای زمستان در پیش است و مازندران همچنان با بحرانهای طبیعی دست و پنجه نرم می کند که اگر مقدمات رویارویی با آن و پیشگیری از خسارت ها فراهم نشود، چرخه مدیریت بحران را با بحران مدیریت مواجه خواهد ساخت.