دیپلماسی فیسبوکی ایران یک ساله شد

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه دولت یازدهم اگر چه مدتی است حضورش در فیسبوک کمرنگ شده اما حضور او در این شبکه اجتماعی از آغاز کار دولت روحانی جز موضوعات چالش برانگیز بوده است.فیسبوک بزرگترین شبکه اجتماعی جهان است که در سال ۲۰۰۴ تاسیس شد و رفته رفته در بین کاربران اینترنتی جای خود را باز کرد تا جایی که هم اکنون بیش از یک میلیارد و دویست میلیون عضو فعال دارد و بر اساس آمارهای غیر رسمی حدود ۲۰ میلیون ایرانی نیز عضو این شبکه اجتماعی هستند.

با روی کار آمدن دولت یازدهم عضویت محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در فیسبوک مورد نقد برخی افراط گرایان و منتقدان دولت قرار گرفت و از آن به عنوان ترویج اقدام غیر قانونی یاد شد چرا که فیسبوک در ایران فیلتر است و ورود به آن تنها از طریق دور زدن فیلتر امکان پذیر است.

فیسبوک محمد جواد ظریف یک بار هک شد و بعد از این اتفاق بار دیگر حملاتی به ظریف طراحی شد که بعد از رفع مشکل ، با مصاحبه های ظریف مالکیت او بر صفحه مورد نظر تایید رسمی گردید.عضویت ظریف در فیسبوک گمانه ها را به سمت احتمال رفع فیلتر این شبکه سوق داد اما بعد ها خبری غیر رسمی منتشر شد که بر اساس آن محمد جواد ظریف با توجه به شرایط شغلی مجوز ادامه فعالیت یافته بود.

ظریف اما امروزه با وجود کم شدن حضورش یکی از شلوغ ترین صفحات شخصی فیسبوک در ایران را دارد و در آستانه یک میلیون طرفدار قرار گرفته است.وزیر خارجه مخاطبان خود را در فیسبوک عامه مردم قرار داده و در مطالبی که منتشر می کند با ادبیاتی خودمانی تر موضوعات پیچیده سیاست خارجی را شرح می دهد و فارغ از محافظه کاری های معمول دستگاه سیاست خارجی برنامه های سفرها و ملاقات ها و … را شرح می دهد.

در صفحه ظریف معمولا کاربران پیام های بعضا با مزه ای هم قرار می دهند که وزیر خارجه به صورت موردی نسبت به برخی کامنت ها واکنش و یا به آن ها پاسخ می دهد.در فیسبوک غیر از صفحه رسمی وزیر خارجه چندین صفحه جعلی دیگر نیز با نام ظریف ایجاد شده و از سوی دیگر مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه یکی از مصاحبه های روتین اش از زمان انتصاب به این سمت تکذیب داشتن صفحه فیسبوک بوده است.همچنین صفحه ای نیز با نام وزارت خارجه در فیسبوک وجود دارد که البته هیچگاه رسمیت آن تایید نشده اما از مجموعه اخبار آن می توان دریافت که مجموعه ای وزارت خارجه مدیریت آن را بر عهده دارد.

اما دیپلماسی فیسبوکی ایران فقط محدود به صفحه ظریف و وزارت امور خارجه نیست چرا که با علنی شدن حضور ظریف اکثر سفرای ایران هم به فیسبوک پیوسته و حتی کسانی که قبلا محافظه کارانه تر در این شبکه اجتماعی حضور داشتند با ورود ظریف حضور خود را علنی کرده و توسعه دادند.

از میان سفرای ایران برخی فیسبوکی تر هستند و بر اساس ذائقه خود با کاربران ارتباط بر قرار می کنند،برخی سفرا بیشتر اخبار دیدارهای خود را منتشر می کنند برخی علاوه بر آن درباره کشور محل ماموریت و یا موضوعات عمومی و …،رفت و آمد هیئت ها،مصاحبه ها و خبرها ،عکس های ملاقات ها و … پست می کنند.

 محسن پاک آئین سفیر ایران در باکو،علیرضا عنایتی سفیر ایران در کویت،مهدی سنایی سفیر ایران در مسکو،سید رسول موسوی سفیر ایران در فنلاند،حسن نوریان سرکنسول ایران در حیدرآباد،علیرضا بیکدلی سفیر ایران در ترکیه،علی موسوی دبیرکل دی ۸،محمد فرازمند مدیر کل خلیج فارس وزارت خارجه،رضا عامری مدیر کل شمال افریقای وزارت خارجه،حمید دهقانی سفیر ایران در سازمان کنفرانس اسلامی از جمله دیپلمات های ایرانی هستند که در کنار سفرای اسبق و دیپلمات های پیشین ایران حضور پر رنگ تری در شبکه های اجتماعی دارند.

در هر صورت یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی که یک اداره کل در وزارت امور خارجه است ارتباط با لایه های مختلف مردمی اعم از ایرانی و خارجی است استفاده از شبکه های اجتماعی است که البته همچنان بسیاری از سفرا و دیپلمات های ایران نسبت به این مقوله محافظه کارانه رفتار می کنند و ترجیح می دهند کمتر در شبکه های اجتماعی و عرصه عمومی دیده شوند.

عصر ایران