نگاهی به کف خواسته های اوباما از ایران

در مقاله اختصاصی اوباما برای روزنامه هاآرتض آمده است: ما در حال تلاش برای اطمنیان حاصل کردن از این نکته هستیم که ایران به تسلیحات هسته ای دست پیدا نمی کند. از طریق انجام مذاکرات بین الملی در مورد برنامه هسته ای ایران تلاش می کنیم تا به روشی صلح آمیز تهدیدهای اصلی برای جهان و منطقه که شامل امنیت اسرائیل می شود را بررسی کنیم. ما پیشتر نیز این نکته را روشن کرده ایم که هر گونه توافقی با ایران باید این اطمینان را بوجود بیاورد که برنامه هسته ای ایران کاملا صلح آمیز است و ما در این روند کاملا با اسرائیل مشورت می کنیم. در حالیکه به پایان مهلت تعیین شده در توافق نامه شش ماهه نزدیک می شویم هنوز مطمئن نیستیم که آیا این گفتگوها با موفقیت همراه خواهد بود یا خیر اما با این وجود در کف خواسته های ما از ایران تغییری ایجاد نشده است. ما مصمم به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای هستیم و برای رسیدن به این هدف تمام گزینه ها را روی میز داریم. 

  اوباما در این مقاله به مناقشه میان رژیم صهیونیستی و فلسطینیان نیز اشاره کرده و در مورد درگیری های اخیر و حملات اسرائیل به غزه نیز مطلب نوشته که شاکله آن تامین امنیت رژیم صهیونیستی است.

اوباما بعد از آنکه در این مقاله بارها بر تامین امنیت رژیم صهیونیستی تاکید می کند در پایان یادآور می شود: اسرائیل بدون صلح نمی تواند از امنیت بهره مند شود. همانطور که مردم اسرائیل حق دارند در سرزمین تاریخی مردم یهود زندگی کنند، مردم فلسطین نیز حق دارند خودمختار باشند. کودکان فلسطینی امیدها و آرزوهایی را برای آینده خود دارند و حق دارند که با شأن و وقاری که تنها از طریق دولت خود (دولت فلسطینی) حاصل می‌شود، زندگی کنند. اسرائیل به یک راه‌حل دو دولتی همراه با همکاری امنیتی با اسرائیل متعهد است. آمریکا به طور مداوم اعلام کرده است که هرگونه دولت فلسطینی باید این قوانین را حفظ کند: تعهد به عدم خشونت، تعهد به توافقات گذشته و به رسمیت شناختن اسرائیل. اسرائیل بدون صلح با فلسطینیان کامل نیست و نمی‌تواند در امنیت باشد. 

اما چرا اوباما در شرایطی که از یک سو مذاکرات ایران و 1+5 در جریان است و از سوی دیگر حملات رژیم صهیونیستی به نواز غزه از سر گرفته شده این مقاله را منتشر کرده است؟ 

در پاسخ به این پرسش می توان به دو دلیل داخلی و خارجی اشاره کرد:

دلایل داخلی : 

اوباما این روزها با افزایش تحرکات حزب جمهوریخواه در کنگره آمریکا مواجه است و علاوه بر آنکه وی به عنوان سرشناس ترین عضو حزب دموکرات باید نگران رقابت های میان دوره ای کنگره باشد باید با تحرکات آنها برای به چالش کشیدن کاخ سفید در امور متعددی همچون طرح اوباماکر (بیمه درمانی)، موضوع مهاجرین و بودجه نیز مقابله کند. 

از سوی دیگر وی باید با تبلیغات جمهوریخواهان و همچنین صهیونیست ها در مورد اینکه آمریکا برای به توافق رسیدن با ایران امتیازات زیادی به تهران داده و از همین رو باید قدرت کاخ سفید در مورد توافق نهایی با جمهوری اسلامی کاهش بیابد نیز مقابله کند. از همین رو می توان گفت تاکید اوباما بر مشورت با رژیم صهیونیستی در مورد مذاکرات هسته ای با ایران با هدف راضی ساختن و آرام نگاه داشتن رژیم صهیونیستی و حامیان آن در خصوص توافق هسته ای با ایران انجام شده باشد. 

دلایل خارجی

اوباما در دور دوم ریاست جمهوری خود اقدام به انتخاب "جان کری" به عنوان وزیر خارجه آمریکا کرد. فردی که سال ها ریاست کمیته روابط خارجی سنا را برعهده داشت و به خوبی با تحولات بین الملل آشنا بود. 

جان کری مسئولیت چهار ساله خود در پست وزارت خارجه آمریکا را به دو موضوع مهم گره زد یکی حل مناقشه اسرائیل و فلسطینیان و دیگری حل موضوع هسته ای ایران. 

در مورد اول یعنی حل مناقشه رژیم صهیونیستی با فلسطینیان، کری با وجود تلاش های بسیار هنوز نتوانسته به موفقیتی برسد و پارگراف های آخر مقاله اوباما به خوبی بیانگر ناراحتی اوباما از این موضوع و کارشکنی صهیونیست ها در جریان مذاکرات سازش خاورمیانه است. 

هر چند در این مقاله اوباما بارها به امنیت اسرائیل در برابر جریان های فلسطینی و همچنین ایران اشاره کرده ولی در پایان سخن و منظور اصلی خود را مطرح نموده و عنوان داشته که " اسرائیل بدون صلح نمی تواند از امنیت بهره مند شود. همانطور که مردم اسرائیل حق دارند در سرزمین تاریخی مردم یهود زندگی کنند، مردم فلسطین نیز حق دارند خودمختار باشند. اسرائیل به یک راه‌حل دو دولتی همراه با همکاری امنیتی با اسرائیل متعهد است. اسرائیل بدون صلح با فلسطینیان کامل نیست و نمی‌تواند در امنیت باشد."

در حقیقت اوباما با این مقاله ناخشنودی خود از بروز درگیری های جدید میان رژیم صهیونیستی و فلسطینیان را بیان کرده است. 

اما در مورد دوم یعنی حل موضوع هسته ای ایران، ابتکار تهران و واشنگتن توانسته تا حدود زیادی امیدها را برای حل این پرونده از روش صلح آمیز زنده کند. هر چند شیطنت های رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عرب منطقه موجب شده تا مسیر رسیدن به توافق جامع هسته ای چندان هموار نباشد اما به نظر می رسد اوباما برای حفظ آبروی دستگاه سیاست خارجی خود مصمم به نتیجه رساندن این مذاکرات و استفاده تبلیغاتی از آن در انتخابات میان دوره ای کنگره و همچنین انتخابات سال 2016 به نفع دموکرات ها داشته باشد.

تلاش برای فرار از انفعال

نکته ای که نباید آن را فراموش کرد این است که مقاله اویاما بعد از سخنان اخیر حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، در خصوص مذاکرات هسته ای و تشریح رویکرد کشورهای غربی در این گفتگوها و همچنین حمایت از تیم مذاکره کننده هسته ای ایران منتشر می شود. 

نباید در این موضوع شک کرد که پرونده هسته ای ایران تبدیل به موضوعی میان جمهوری اسلامی و آمریکا شده و طبیعی است که اوباما بخواهد به نوعی در مقام پاسخ برآید و خود را موجودی منفعل در برابر ایران و رهبری آن نشان ندهد. 

صحبت های اوباما در خصوص برنامه هسته ای ایران در مقاله هاآرتض، حرف های جدیدی نیستند و رئیس جمهور آمریکا در طول ماه های گذشته بارها بر این موارد تاکید کرده است. از همین رو می توان گفت یکی از اهداف اوباما از انتشار این مقاله فرار از سرزنش های داخلی و خارجی به دلیل انفعال در برابر رهبر جمهوری اسلامی ایران بوده باشد. 

مهر