«لجولجبازی» سیاستمداران آمریکایی، این کشور را در آستانه ورشکستی قرار داده است. سهشنبه گذشته بود که دولت آمریکا رسما تعطیل و خدماتدهی بخش بزرگی از نهادهای دولتی متوقف شد. این اتفاق پس از آن رخ داد که مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا نتوانستند تا پایان سال مالی این کشور که اول اکتبر است، در مورد بودجه به توافق برسند.
مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا باید هر سال بودجهای 12 ماهه برای دولت فدرال تصویب کنند. در سالهای اخیر کنگره (متشکل از مجلس نمایندگان و سنا) در تصویب این بودجه سالانه با مشکل مواجه بوده و به همین دلیل به تصویب بودجههای موقت چند ماهه متوسل شده است. آخرین مورد از این بودجههای موقت روز 28 مارس به تصویب رسید و روز 30 سپتامبر دوره آن به پایان رسید.
در حالت تئوری، کنگره میتوانست پیش از مهلت انقضای این بودجه، بودجه اضطراری دیگری تصویب کند تا دولت از تعطیلی نجات یابد. اما مشکل اینجاست که مجلس نمایندگان با اکثریت جمهوریخواه و مجلس سنا با اکثریت دموکرات در مورد نحوه تصویب این بودجه با هم اختلاف دارند. مجلس نمایندگان دو روز قبل لایحه بودجهای را به تصویب رساند که طرح خدمات درمانی باراک اوباما، رئیسجمهور این کشور را یک سال به تعویق انداخته و دریافت مالیات بر تجهیزات پزشکی را از سر میگرفت.
مجلس سنا با این لایحه بودجه مخالفت کرد. با وجود آنکه رأیگیری در مورد این بودجه چند بار انجام شد، اما باز هم توافقی حاصل نشد و در نتیجه دولت آمریکا در وضعیت تعطیل قرار گرفت.
البته تعطیلی دولت فدرال فعلا به معنی تعطیلی همه خدمات دولتی نیست، اما بسیاری از آژانسهای فدرال از آژانسهای حفاظت محیط زیست گرفته تا صدها پارک ملی آمریکا از امروز درهای خود را بسته و کارکنانشان را به مرخصی اجباری فرستادهاند.
اما بخشهای مهم و اصلی دولت از جمله نهادهای مربوط به امنیت ملی، سلامت عمومی و یا برنامههایی که به صورت قوانین دائم درآمدهاند (نظیر امنیت اجتماعی)، همچنان به فعالیت خود ادامه میدهند. آژانسهای مراقبت پرواز، بخشهای اورژانس مراکز درمانی، گشت مرزی، زندانهای فدرال، مراکز اعمال قانون، امداد اضطراری، شبکه بانکی و شبکه توزیع برق از جمله مراکز مهمی هستند که در وضعیت تعطیلی نیز به فعالیت خود ادامه میدهند.
البته اینکه این دو نتوانستند به توافق برسند بیش از آنکه بر سر اختلافنظرشان درباره خود بودجه باشد، بیشتر به خاطر اختلاف بر سر طرح بیمه اوباما بود. در واقع، جمهوریخواهان برای تصویب بودجه سال مالی جدید به گروکشی افتادهاند و تصویب آن را به لغو یا اصلاح طرح خدمات درمانی اوباما گره زدهاند؛ طرحی که دولت نیز قصد کوتاه آمدن از آن را ندارد.
اما معضل تعطیلی دولت آمریکا هنوز حل نشده، بحران دیگری در راه است؛ بحران سقف بدهیها. کنگره پیش از این مخالفت شدید خود را با افزایش سقف بدهیهای 16700 میلیارد دلاری اعلام کرده است. کنگره باید برای جلوگیری از ورشکستگی دولت آمریکا به علت سقف بدهی ها تا 17 اکتبر اقدام لازم را اتخاذ کند.
اما جان بینر، رئیس مجلس نمایندگان حل این مشکل جدید را نیز مشروط کرده است. او در این باره گفته، کنگره تنها به شرطی حاضر است تا سقف بدهیهای دولت را افزایش دهد که دولت نیز در مقابل میزان هزینههای بودجه را کاهش دهد. وی افزود: اوباما و دموکراتها باید اجرای قانون بهداشت و سلامت را به تاخیر بیندازند تا کنگره نیز با افزایش سقف بدهیها موافقت کند.
البته دولت آمریکا در سال 2011 میلادی نیز با این بحران (بحران بدهی) روبرو بود که در آن سال در ساعات پایانی مهلت مقرر، نمایندگان کنگره با افزایش سقف بدهیهای دولت موافقت کرده و بدین ترتیب کاخ سفید را از یک بحران واقعی نجات دادند. اما اکنون وضعیت متفاوت است، زیرا بحران بدهیهای این بار در حالی اوباما را در تنگنا قرار داده که به توافق نرسیدن جمهوریخواهان و دموکراتها در مورد بودجه، سبب تعطیلی دولت فدرال شده است.
اما نکته جالب توجه اینجاست، در حالی که به خاطر تعطیلی دولت فدرال، 800 هزار نفر از کارکنان دولت بیکار شدهاند، جمهوریخواهان و دموکراتها با یکدیگر مسابقه گذاشتهاند تا از این تعطیلی برای انتخابات 2014 به نفع خود بهرهبرداری کنند.
در حالیکه یکسال به روز انتخابات میاندورهای آمریکا زمان باقی مانده است و تنها چند روز از تعطیلی دولت فدرال میگذرد، مناظرههایی در تبلیغات تلویزیونی و رادیویی در مناطق کلیدی کنگرهای در حال انجام است.
جمهوریخواهان بر توجه جامعه بر قانون خدمات درمانی باراک اوباما متمرکز شدهاند زیرا اکثر مردم آمریکا بیش از آنکه این طرح را دوست داشته باشند، از آن متنفرند. جمهوریخواهان در تلاش هستند تا این قانون را لغو کنند یا اجرای آن را به تعویق بیاندازند و دموکراتها را متهم کردهاند که با امتناع از ورود به مذاکره درباره طرح خدمات درمانی اوباما، به تعطیلی دولت منتهی شدهاند.
دموکراتها نیز بیکار ننشستهاند و به رأیدهندگان آمریکایی میگویند که جمهوریخواهان تحت فریب افراطگرایان و حزب تی پارتی قرار گرفتهاند و از طریق تلاش برای حذف تقاضاهای بیسابقه قبل از بازگشایی دولت، اقتصاد را در معرض خطر قرار دادهاند.
دموکراتها تأکید دارند که اگر جان بینر، رئیس اکثریت جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا نتواند این گروه را تحت کنترل درآورد، نباید به جمهوریخواهان اجازه داده شود که مجلس نمایندگان را اداره کنند.
برخی از جمهوریخواهان بر این باورند که با ادامه پیدا کردن تعطیلی دولت فدرال، مردم آمریکا از اوباما به دلیل امتناع از مذاکره درباره طرح خدمات درمانیاش روی برمیگردانند.
با اینحال دموکراتها نیز بر این باورند که این تعطیلی دولت فدرال همچون دو تعطیلی پیشین دولت فدرال در دهه 1990 به نفع آنها خواهد شد و مردم آمریکا جمهوریخواهان را مقصر خواهند شناخت و امیدوارند که این تعطیلی بتواند جایگاه آنها را در بین مردم این کشور تقویت کند و در نهایت در انتخابات میان دورهای 2014، کنترل مجلس نمایندگان آمریکا که هماکنون در اختیار جمهوریخواهان است را به دست گیرند.