متن کامل این گفت وگو که حاوی نکات مهمی در این باره است، در ادامه می آید:
***
مشکل اصلی در روابط بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا چیست و آیا این مشکل حل شده است؟
- اوباما و نتانیاهو خواستار دستیابی به اهدافی مشترک هستند. این دو می خواهند راه حلی برای تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین و جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح های هسته ای پیدا کنند. بنابراین اختلاف های اوباما و نتانیاهو، راهبردی نیست بلکه تاکتیکی است. اوباما و نتانیاهو 11 بار با هم دیدار کرده اند. اوباما می گوید تعداد دیدارهایش با نتانیاهو بیش از دیدارها با هر رهبری در جهان بوده است. اختلاف ها و لحظاتی دشوار وجود داشته است. در عین حال من در مدت چهار سال و نیمی که سفیر اسرائیل در آمریکا بودم بحرانی واقعی مشاهده نکردم. در دوره اوباما و نتانیاهو چند مورد وجود داشت که می توانستند به بحران تبدیل شوند ولی هیچکدام از آنها بحران نبودند. فضای عمومی پر تنش بود ولی ما پشت صحنه به صورت دو متحد درباره سامانه ضد موشکی گنبد آهنین، موضوع کشتی ماوی مرمره، اقدامات یکجانبه فلسطینی ها در سازمان ملل و نیز ایران همکاری کردیم. هیچ جای دیگری در جهان به اندازه اسرائیل با آمریکا همکاری اطلاعاتی ندارد.
* آیا شما قبول دارید که توافق واقعی به ایران و فلسطین مربوط می شود؛ ولی این توافق حاصل نشد. اوباما، جلوی ایران را نگرفت و نتانیاهو نیز اقداماتی تاریخی درباره فلسطین صورت نداد.
- درست است. این موضوع مایوس کننده است. ولی ما هنوز به پایان داستان نرسیده ایم. ببینید ما در بهار سال 2009 در کجا قرار داشتیم و اکنون در کجا قرار داریم. امروز درباره مهار ایران هسته ای صحبتی نمی شود. آمریکا نیز از اسرائیل نمی خواهد شهرک سازی را متوقف کند. سیاست های آمریکا و مسیر اسرائیل تغییر کرده است.
* اگر روابط تا این حد خوب است پس چرا مسائل خوب پیش نمی روند. اوباما در دوره نخست ریاست جمهوری خود، فردی محسوب می شد که با اسرائیل خصومت دارد و چرا این تصور وجود داشت که نتانیاهو تلاش می کند نامزدی جمهوریخواه در آمریکا قدرت را در دست بگیرد؟
- دولت بوش میراثی را از عراق و افغانستان و نیز بیگانگی آمریکا با جهان اسلام و جهان عرب بر جای گذاشت. اوباما می خواست به شکلی متفاوت رفتار و رویکردی متفاوت را امتحان کند. اوباما خود را به جهان اسلام و اعراب نزدیک کرد، وی به ایرانی ها و سوری ها نزدیک شد و در قاهره سخنرانی کرد. پیام اوباما بسیار امیدوار کننده بود. زمانی که یک رئیس جمهور آمریکا به مصر و ترکیه می رود و از اسرائیل دیدار نمی کند حسی از ناامنی بوجود می آید. سخنرانی در قاهره و درخواست توقف ساخت و ساز در سراسر کرانه غربی و بیت المقدس این احساس را در تابستان سال 2009 بوجود آورد که اوباما به اندازه کافی به امنیت اسرائیل متعهد نیست. اما در حالیکه به نظر می رسید روابط به شکلی خوب پیش نمی رود با اطمینان می گویم این احساس اشتباه است. آنچه در چهار سال گذشته در حوزه امنیتی اتفاق افتاد و دیدار امسال اوباما از اسرائیل، این موضوع را ثابت کرد. اوباما دوستی واقعی و فردی جدی است و نباید وی و عزم او کم اهمیت شمرده شود. درباره همکاری نتانیاهو با اشلدون آندلسون برای برکناری اوباما و روی کار آوردن رامنی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که به صورت مداخله نتانیاهو در انتخابات تعبیر شد، باید بگویم آنچه در بهار و تابستان سال 2012 روی داد این بود که برخی مقامات دولتی مسائلی را درباره موضوع ایران بیان کردند که نتانیاهو احساس کرد مجبور است واکنش نشان دهد. در آمریکا، پاسخ نتانیاهو به صورت مداخله در مبارزات انتخاباتی تلقی شد. آن دوره بسیار سخت بود. دو طرف درکی درست از هم نداشتند. در نهایت اظهار نظرها پایان یافت و پس از سخنرانی نتانیاهو در سازمان ملل، مکالمه ای گرم بین وی و اوباما صورت گرفت. دو حزب آمریکا از اسرائیل حمایت می کنند و ما به هیچ وجه نباید اقدامی کنیم که این وضع به خطر بیفتد.
* موضوع مهمی که وجود دارد، موضوع سلاح های هسته ای ایران است. از نظر نتانیاهو (آیت الله) علی خامنه ای در ایران مانند آدولف هیتلر در آلمان است. نتانیاهو مانند وینستون چرچیل عمل می کند و اوباما مانند فرانکلین روزولت است. چالش تاریخی نتانیاهو، وادار کردن آمریکا به پیوستن به جنگ با شر و شکست دادن این شر است. آیا نتانیاهو در این باره موفق شده است؟ آیا اگر ایران دستاورد هسته ای داشته باشد، آمریکا جلوی آن را می گیرد؟
- در مقابله با ایران، دستاوردی تاریخی وجود دارد آن هم تحریم هاست. نخست وزیر اسرائیل در این باره شایسته تمجید فراوانی است. صد سال بعد در این باره نوشته خواهد شد که چطور رهبر کشوری کوچک در خاورمیانه (شمال آفریقا و غرب آسیا) توانست با اقدامی جهانی مقابله کند. نتانیاهو مانند قطره آبی بود که کوه یخی شناوری را حرکت داد. نتانیاهو موفقیتی عظیم داشته است. اما این موفقیت کافی نیست و نمی توان استراحت کرد. برنامه هسته ای ایران رو به پیشرفت است، قدرتمندتر و گسترده تر می شود. ایرانی ها اکنون در حال نصب سه هزار دستگاه پیشرفته سانتریفوژ هستند که می تواند قدرت غنی سازی آنها را بیش از پنج برابر افزایش دهد. بنابراین، در مورد پیشرفت های ایرانی ها برای دستیابی به سلاحی هسته ای، مسئله هفته هاست و مسئله ماه ها مطرح نیست. همانطور که نتانیاهو در سازمان ملل گفت مسئله این نیست که ایران چه زمانی به سلاح های هسته ای دست پیدا می کند بلکه مسئله این است که چه زمانی دیگر مانع شدن از دستیابی ایران به سلاح های هسته ای ممکن نخواهد بود. آن زمان به سرعت در حال نزدیک شدن است.
* آیا ما آمریکایی ها را متقاعده کرده ایم یا خیر و آیا اگر ایرانی ها به بمب هسته ای دست پیدا کنند اوباما به ایران حمله می کند؟
- مسئله این نیست که آیا ما به اوباما اعتقاد داریم یا نداریم. مسئله این است که مسئولیت ما به عنوان کشوری مستقل چیست. ما نمی توانیم تامین امنیت ملی خود را به دیگران واگذار کنیم. ساعت آمریکا، بزرگ و کند است و ساعت اسرائیل کوچک است و به سرعت جلو می رود. ما کشوری کوچک با قابلیت هایی مشخص هستیم و به صورت روزانه با تهدیدهایی برای موجودیت خود روبرو می شویم. آمریکا کشوری در دور دست با توانایی های زیاد است که تهدید به نابودی نمی شود. من در میان بحث دو کشور قرار دارم و به شما می گویم که این بحثی معنا دار و جدی بین دو متحد است. اما ما پس از دو هزار سال به اسرائیل بازگشتیم تا در وضعی قرار نداشته باشیم که زمان هولوکاست بوجود آمد. برای اینکه از خودمان دفاع کنیم و وابسته به دیگران نباشیم. منطق ما این است. همه گزینه های دیپلماتیک باید طی شود ولی ما نمی توانیم از مسئولیت خود شانه خالی کنیم.
* آیا نتانیاهو قادر به انجام چنین ماموریتی است؟
- حتما اینطور است. نتانیاهو با مسائل زیادی روبروست: مصر، اردن و سوریه و دیگر از موضوعات چالشی داخل صحبت نمی کنم. در عین حال نتانیاهو فردی است که بیست سال قبل متوجه ابعاد تهدید ایران شد. نتانیاهو فردی بود که توجه جهانیان را به این تهدید جلب کرد. وی موجب آغاز روند بی سابقه ای از تصویب تحریم ها شد تحریم هایی که فراتر از اقداماتی هستند که در مورد کره شمالی یا پاکستان صورت گرفته است. نتانیاهو واقعا توانست نظر جهانیان را تغییر دهد. اما این موفقیت کافی نیست. کشوری بزرگ ما را تهدید به نابودی می کند و سرگرم ساخت وسیله ای برای این کار است. ایران، منکر هولوکاست است و قصد دارد مرتکب هولوکاست دوم شود. همچنین زمانی محدود وجود دارد. بنابراین مسئولیتی که نتانیاهو امروز به عهده دارد، مسئولیتی تاریخی است.
*آیا احتمال دارد نتانیاهو با وجود مخالفت در داخل و خارج وارد جنگ با ایران شود؟
- نتانیاهو به عنوان نخست وزیر کشوری مستقل وظیفه دارد از کشور دفاع کند. وقتی کشوری، کشوری یهودی با سابقه ای دردناک و غم انگیز است، مسئولیت حتی بزرگتر و سنگین تر می شود. اسرائیل علاقه زیادی به دستیابی به راه حلی دیپلماتیک دارد ولی افراد نباید از مسئولیتی که تاریخ و حق حاکمیت ما ایجاب می کند فرار کنند. دفاع از اسرائیل یک گزینه نیست بلکه یک وظیفه است.