آمریکا به جای تغییر نظام روی ارتباط با تبعیدی‌های ایران سرمایه‌گذاری کند

اندیشکده «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی» در گزارشی که به تازگی منتشر کرده رقابت ایران را در چهار حیطه تحریم‌ها، انرژی، کنترل تسلیحات و تغییر رژیم مورد بررسی قرار داده است.

در این گزارش روش‌هایی که اعمال تحریم‌های ضد ایرانی آمریکا باعث شده‌اند فرایندهای رقابت بین ایران و آمریکا از پاییز سال 2011 که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تازه‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرد، دستخوش تغییر شوند مورد بررسی قرار گرفته است.

در این گزارش آمده ایران از پاییز سال 2011 به تهدیدهای خود از جمله بستن تنگه هرمز ادامه داده و آمریکا و متحدانش هم دامنه تحریم‌ها را افزایش داده‌اند.

در این گزارش ضمن ارائه شرحی مبسوط از تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا تصریح شده هنوز مشخص نیست تحریم‌ها بتوانند در تغییر دادن آرمانهای هسته‌ای ایران موفق شوند یا رقابت ایران و آمریکا بر سر تسلیحات هسته‌ای و امنیت در منطقه را به به اتمام برسانند.

علی‌رغم این، چنانکه در گزارش 203 صفحه‌ای این اندیشکده ادعا شده، چیزی که روشن است این است که فشارهای آمریکا برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران بر اقتصاد آن کشور تأثیر گذاشته‌اند.

در گزارش اندیشکده مطالعات راهبردی به انتخابات ریاست جمهوری ایران هم اشاره و ادعا شده انتخاب حسن روحانی، رئیس جمهور منتخب ایران، نتیجه تحریم‌های غرب بوده است.

علی‌رغم این، در ادامه این گزارش، آمده مشخص نیست که آیا «رئیس جمهور اندکی معتدل‌تر ایران» تغییری در روابط با غرب به وجود خواهد آورد یا صرفاً مواضع پیشین را ادامه خواهد داد.

در گزارش این اندیشکده از کشورهای آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان و سایر متحدان آمریکا خواسته شده ایران را مهار کرده و آن را منزوی کنند. در عین حال، در آن تصریح شده است: «اما فشار بر ایران با تحریم‌های بیشتر و انزوای بین‌المللی ممکن است تهران را به سمت گزینه‌های راهبردی دیگری هدایت کند.»

در توضیح این گزینه‌های راهبردی آمده است: «تهدیدهای ایران به بستن تنگه هرمز و آزمایش‌های موشکی آشکار این کشور شاهدی بر این هستند که ایران می‌تواند به این فشارها به گونه‌ای پاسخ دهد که باعث درگیری‌های طولانی مدت شود.»

این گزارش می‌افزاید: «تهران ممکن است از تهدیدهای نظامی، مانورهای نظامی و اعمال فشار بر قیمت‌های جهانی نفت به عنوان روش محتملی برای کاهش تحریم‌ها و یا خرید زمان برای برنامه هسته‌ای و موشکیش استفاده کند.»

اندیشکده مطالعات راهبردی تأکید کرده ایران در حال تقویت نیروهای موشکی‌اش است و به طور مداوم توانمندی‌هایش در جنگ متقارن را به گونه‌ای افزایش می‌دهد که بتواند حملات متعددی را پایه‌ریزی کند.

ایران، همچنین با ادامه تقویت نیروهای قدس، سرویس‌های اطلاعاتی و دیپلمات‌ها به دنبال تشکیل محوری از قدرت است که سوریه، عراق و لبنان را شامل می‌شود.

در عین حال، اندیشکده مطالعات راهبردی به دولت آمریکا پیشنهاد می‌کند از لفاظی‌های دخالت‌جویانه مانند گزینه‌های تغییر رژیم اجتناب کنند و «به جای آن از ارتباطات راهبردی با رانده‌شدگان از ایران حمایت کنند.» 

پیشنهاد دیگر این اندیشکده این است که آمریکا از حمله‌های پیشگیرانه احتمالی اسرائیل به ایران جلوگیری کند زیرا «حمله اسرائیلی‌ها نه تنها موجب دور شدن مردم ایران از حکومت یا برنامه هسته‌ای نخواهد شد، بلکه موجی از ملی‌گرایی و حمایت از حکومت در ایران به راه خواهد انداخت.»

در پایان این گزارش نتیجه‌گیری شده که آمریکا، متحدان عربی‌اش و اسرائیل ممکن است به نقطه‌ای برسند که مجبور شوند بین گزینه حمله پیشگیرانه یا تشکیل ائتلافی برای مهار ایران، یکی را انتخاب کنند.

در این گزارش مبسوط نتیجه گرفته شده هیچ یک از این دو گزینه ایده‌آل نیستند و تشکیل کمپینی برای مهار ایران، به رقابتی ادامه‌دار بر سر تحریم‌ها، صادرات انرژی و کنترل تسلیحات منجر خواهد شد.