روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز در سرمقاله خود که مشروح آن در ذیل میآید، تصمیمات اخیر کنگره را مانعی بر سر راه پیشرفت مذاکرات با ایران دانسته و نوشته است که «باراک اوباما» رئیسجمهور باید بتواند کنگره را در مسیر مذاکرات با خود همراه کند.
در این یادداشت آمده است: اگر قرار است امیدی برای یافتن راهکاری مسالمتآمیز برای مناقشه هستهای ایران به دست آید، «باراک اوباما» باید حمایت کنگره از مذاکرات را به دست آورد. اما در آمریکا مذاکره و امتیازدهی از سوی بسیاری از نمایندگان کنگره که تأکید دارند که هرگونه توافقی با ایران غیرقابل قبول است، رد شده و همین امر است که احتمال حمله نظامی اسرائیل و آمریکا را افزایش میدهد.
هفته گذشته هم در حالی که ایران و قدرتهای بزرگ کمی در مذاکرات با هم به پیشرفت دست یافتند، نمایندگان دو لایحه جدید را که میتواند به مذاکرات لطمه بزند، به کنگره بردند.
یکی از آنها قطعنامهای است که «رابرت منندز» رئیس دموکرات کمیته روابط خارجی سنا و «لیندزی گراهام» سناتور جمهوریخواه آن را معرفی کردهاند. در این لایحه آمده است که اگر اسرائیل «مجبور شد که در دفاع از خود دست به اقدام نظامی بزند، آمریکا باید از لحاظ سیاسی، نظامی و اقتصادی اسرائیل را مورد حمایت قرار دهد تا اسرائیل بتواند از خاک، اتباع و موجودیتش دفاع کند». البته هیچکس شک ندارد که در صورتی که اسرائیل از سوی ایران مورد حمله قرار گیرد، آمریکا همانطور که «باراک اوباما» و پیشینیانش بارها تأکید کردهاند، از اسرائیل حمایت میکند. این قطعنامه غیرالزامآور را کمیته امور عمومی آمریکا و اسرائیل (آیپک) که یک گروه لابی برای اسرائیل است به کنگره آورده است. این قطعنامه الزام انجام هیچ اقدام مشخصی را ایجاد نمیکند، اما عملا در صورتی که اسرائیل تصمیم به حمله نظامی بگیرد، فشارها بر اوباما را از سوی کنگره برای حمایت از اسرائیل در این اقدام نظامی، افزایش میدهد. این لایحه همچنین میتواند به روند مذاکرات نیز لطمه بزند، چراکه موجب میشود تا ایرانیها اینطور فکر کنند که آمریکا در اصل به دنبال تغییر نظام ایران است.
لایحه دوم هم که از سوی هر دو حزب اصلی ارائه شده، خواستار افزایش تحریمهای بیشتر ایران است؛ آن هم در حالی که دو طرف (ایران و آمریکا) در تلاشند تا پس از چند دهه دشمنی به حسی از اعتماد دوجانبه دست یابند. این لایحه (در صورت تصویب) تجارت با ایران را دشوارتر میکند، نام نفرات و شرکتهای ایرانی بیشتری را وارد لیست سیاه میکند، و احتمالا دسترسی ایران به داراییهاش را که در قالب یورو در حسابهایی در بانکهای خارجی است، مسدود میکند. این لایحه با تنبیه و جریمه کشورهایی چون ترکیه، هند، کره جنوبی و چین که به اندازه کافی برای اجرای تحریمها همکاری نکردهاند، میتواند موجب از بین رفتن اجماع بینالمللی در اجرای تحریمها شود.
«بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل این هفته خطاب به نشست سالانه «آیپک» گفت که باید «تهدید نظامی معتبری» علیه ایران وجود داشته باشد. «جوزف بایدن» معاون رئیسجمهور هم به حاضران در این نشست اطمینان داد که آقای اوباما در صورت نیاز از گزینه نظامی هم استفاده میکند.
اما بهترین راه برای جلوگیری از آغاز یک درگیری نظامی مذاکره برای رسیدن به توافقی معتبر و قابل اعتنا است. این هدف بسیار بلندمدتی است. اما کنگره باید به مذاکرات وقت بدهد، نه اینکه با اقدامات خود تلاشهای دیپلماتیک را دشوارتر از قبل کند.