مقاله/// آیین نامه عملیات روانی ارتش آمریکا چه می گوید؟

امروزه محیط اطلاعاتی جهانی پیچیده و به سرعت در حال تغییر بوده و نیازمند بکارگیری هماهنگ و یکپارچه ابزار قدرت ملی است تا از دستیازی به اهداف ملی اطمینان حاصل گردد. در محیط عملیاتی کنونی، تأثیرگذاری کارآمد از طریق وحدت عمل و گفتار و چگونگی فهم ما از شرایط، مخاطبین هدف و محیط عملیاتی حاصل می‌گردد. در میان ابزار نظامی و اطلاعاتی قدرت ملی، وزارت دفاع یکی از اجزای کلیدی استراتژی ارتباطات دولت آمریکا است. به منظور نیل به تأثیرگذاری، تمام اقدامات ارتباطی وزارت دفاع باید به صورت فزاینده‌ای از اعتبار، صحت و مشروعیت اقدامات دولت آمریکا پشتیبانی نمایند.

عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی (MISO) یا همان "جنگ روانی” سابق از طریق استفاده نظام مند از برنامه‌های هدفدار که برای پشتیبانی از فعالیت‌ها و سیاست‌های دولت آمریکا و وزارت دفاع طراحی گشته‌اند، نقش مهمی در تلاش‌های ارتباطاتی وزارت دفاع ایفاء می کنند. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی عملیات‌هایی برنامه‌ریزی شده به منظور انتقال اطلاعات و نشانگرهای منتخب به مخاطبین هدف هستند تا احساسات و استدلال منطقی مخاطبین خارجی را تحت تأثیر قرار داده و در نهایت رفتار دولت‌ها، سازمان‌ها، گروه‌ها و افراد خارجی را به گونه‌ای که مطلوب اهداف تولید کننده [این اطلاعات] باشد، تغییر دهند. نیروهای حرفه‌ای پشتیبانی اطلاعات نظامی (MIS) از یک فرآیند ظریف و دقیق تبعیت می کنند که اهداف فرمانده را با تحلیل‌های انجام گرفته در مورد محیط تلفیق می‌کند؛ مخاطبین هدف را انتخاب می‌نمایند؛ پیام‌ها و اقدامات مناسب با فضای فرهنگی و محیطی فراهم می‌آورند؛ از ابزارهای رسانه‌ای پیچیده استفاده می‌کنند و واکنش‌های رفتاری قابل مشاهده و سنجش تولید می‌نمایند.

ب. در میان ابزار نظامی و اطلاعاتی قدرت ملی، وزارت دفاع یکی از اجزای کلیدی استراتژی ارتباطات دولت آمریکا است. به منظور نیل به تأثیرگذاری، تمام اقدامات ارتباطی وزارت دفاع باید به صورت فزاینده‌ای از اعتبار، صحت و مشروعیت اقدامات دولت آمریکا پشتیبانی نمایند. استراتژی ارتباطاتی وزارت دفاع و نیز توانمندی‌های مجزا و منحصر بفرد عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی (MISO)، روابط عمومی (PA) (شامل اطلاعات بصری) و پشتیبانی جامعه دفاعی از دیپلماسی عمومی (DSPD)، آنگونه که توسط خط‌مشی‌ها و پارامترهای عملیاتی مشخص گشته، به انواع نقش‌های ارتباطاتی و نیز مخاطبین ویژه می‌پردازند. فعالیت‌های اطلاعاتی وزارت دفاع را می‌توان برای اطلاع‌رسانی، هدایت یا ترغیب مورد استفاده قرار داد. به منظور نیل به تأثیرگذاری، تمام اقدامات ارتباطی وزارت دفاع باید به صورت فزاینده‌ای از اعتبار، صحت و مشروعیت اقدامات دولت آمریکا پشتیبانی نمایند.

ج. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی از طریق استفاده برنامه‌مند از برنامه‌های هدفدار که برای پشتیبانی از فعالیت‌ها و سیاست‌های دولت آمریکا و وزارت دفاع طراحی گشته‌اند، نقش مهمی در تلاش‌های ارتباطاتی وزارت دفاع ایفاء می کنند. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی عملیات‌هایی برنامه‌ریزی شده به منظور انتقال اطلاعات و نشانگرهای منتخب به مخاطبین هدف هستند تا احساسات و استدلال منطقی مخاطبین خارجی را تحت تأثیر قرار داده و در نهایت رفتار دولت‌ها، سازمان‌ها، گروه‌ها و افراد خارجی را به گونه‌ای که مطلوب اهداف تولید کننده [این اطلاعات] باشد، تغییر دهند. نیروهای حرفه‌ای پشتیبانی اطلاعاتی نظامی از یک فرآیند ظریف و دقیق تبعیت می کنند که اهداف فرمانده را با تحلیل‌های انجام گرفته در مورد محیط تلفیق می‌کند؛ مخاطبین هدف را انتخاب می‌نمایند؛ پیام‌ها و اقدامات مناسب با فضای فرهنگی و محیطی فراهم می‌آورند؛ از ابزارهای رسانه‌ای پیچیده استفاده می‌کنند و واکنش‌های رفتاری قابل مشاهده و سنجش تولید می‌نمایند. نباید تأثیرگذاری روانشناختی و عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی را یکی دانست. اقدامات نیروهای مشترک، به مانند حملات و یا نمایش قدرت، دارای تأثیر روانشناختی هستند اما عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی محسوب نمی‌گردند مگر اینکه هدف اصلی آنها اثرگذاری بر ادراک و متعاقب آن رفتار مخاطبین هدف باشد. صرفنظر از محیط مأموریت، تمام عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی طی برنامه‌هایی که به دقت مورد بازبینی و تأیید قرار گرفته‌اند و بر اساس دستورالعمل‌هایی که از مقامات سطوح بالای دولت ارائه می‌گردند، اجراء می شوند.

د. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی به موفقیت درگیرسازی‌های زمان صلح و نیز عملیات‌های مهم و بزرگ یاری می‌رسانند. فرمانده رزمی (CCDR) دستورالعمل‌های برنامه‌ریزی استراتژیک میدانی و کاربردی را از "برنامه توانمندی‌های استراتژیک مشترک (JSCP)، "برنامه فرماندهی یکپارچه” (UCP) و "راهنمای اعزام نیروها” (GEF) اخذ می‌نمایند. این اسناد بر اساس استراتژی دفاع ملی وزیر دفاع، که خط‌مشی و استراتژی امنیت ملی رئیس‌جمهور و نیز استراتژی نظامی فرماندهی ستاد مشترک را تفسیر می‌کند، تدوین می‌شوند.

(۱) در زمان صلح، عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی به منظور پیشبرد استراتژی‌های دفاعی ملی، از طریق برنامه نبرد میدانی (TCP) فرماندهان رزمی جغرافیایی (GCC’s)، برنامه‌ریزی و تلفیق می‌گردند. فرماندهان رزمی برنامه‌های عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی را تلفیق نموده و در فعالیت‌های دیگری که برای درگیرسازی نظامی، همکاری امنیتی و بازدارندگی (برای مثال، فاز صفر) ضروری هستند، ادغام می‌نمایند. برای مثال، در برنامه‌های نبرد میدانی مختص فرماندهی رزمی جغرافیایی مناطق باثبات، واحدهای پشتیبانی اطلاعاتی نظامی می‌توانند تحت نظارت فرمانده نیروی مشترک (JFC) و یا یک دیپلمات آمریکا یی به منظور پشتیبانی از برنامه‌های عملیات‌های ضدتروریستی تأیید شده (COIN)، مین‌زدایی یا کمک‌های بشردوستانه خارجی، وارد عمل شوند.

(۲) عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی خط مشی‌های آمریکا را که بر ممانعت از مخاصمات و حمایت از حل و فصل صلح‌آمیز متمرکز هستند، تقویت می‌نمایند. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی از اهمیتی کلیدی در پیشبرد تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از تجاوزات و نیز به حداکثر رسانیدن تلاش‌های فرماندهان نیروهای مشترک برای شکل‌دهی به محیط عملیاتی، برخوردار است. واحدهای پشتیبانی اطلاعاتی نظامی اطلاعات هماهنگ و برنامه ریزی شده را به مخاطبین بین‌المللی منتقل می‌نمایند تا قصد و نیت را واضح ساخته، از تشدید تنش‌ها جلوگیری به عمل آورده، نگرانی‌ها را برطرف ساخته و تأثیرات احتمالی و توانمندی‌های فعالیت‌های اطلاعاتی متخاصم را کاهش دهند.

(۴) پشتیبانی از جنگ نامنظم

الف. کلیات. جنگ نامنظم (IW) به صورت "منازعه‌ای خشونت‌آمیز بین بازیگران دولتی و غیردولتی برای کسب مشروعیت و اثرگذاری بر یک جمعیت مشخص تعریف می‌گردد. در جنگ‌های نامنظم از رهیافت‌های غیرمستقیم و نامتقارن استفاده می‌شود بنابراین ممکن است در این نوع جنگ‌ها از طیف کاملی از توانمندی‌های نظامی و غیرنظامی برای فرسودن قدرت، تأثیرگذاری و اراده دشمن استفاده گردد.

(۱) برخی از عملیات‌ها و فعالیت‌هایی که می‌توانند به عنوان بخشی از جنگ‌های نامنظم قلمداد گردند عبارتند از شورش؛ عملیات‌های ضدتروریستی، جنگ نامتقارن (UW)، تروریسم؛ ضدتروریسم (CT)؛ دفاع داخلی خارجی (FID)؛ عملیات‌های باثبات‌سازی، امنیت، انتقال و بازسازی؛ عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی؛ عملیات های نظامی-غیرنظامی (CMO)؛ فعالیت‌های اطلاعاتی و ضد اطلاعاتی؛ فعالیت‌های تبهکارانه فراملی شامل قاچاق مواد مخدر، معامله غیرقانونی تسلیحات و مبادلات مالی غیرقانونی در جهت تداوم یا پشتیبانی از جنگ نامنظم؛ و اجرای قانون برای مبارزه با خصم نامنظم. (برخی فعالیت‌های مرتبط با جنگ نامنظم، به مانند تروریسم و جرائم فراملی، ناقض قوانین بین‌المللی هستند. قوانین آمریکا و خط‌مشی ملی، نیروهای نظامی آمریکا یا دیگر سازمان‌ها و نهادهای دولتی را از درگیری در این نوع اقدامات و یا پشتیبانی از آنها برحذر می‌دارد. با این حال از آنجایی که دشمنان ما از تروریسم و جرائم بین‌المللی علیه منافع آمریکا و متحدین آن استفاده می‌کنند بنابراین این اقدامات نیز به عنوان نمونه‌هایی از عملیات‌ها و فعالیت‌هایی که می‌توان به عنوان بخشی از جنگ نامنظم اجراء نمود، مورد اشاره قرار می‌گیرند.) جنگ نامنظم چارچوبی منطقی و بلندمدت برای تحلیل تهدیدات نامنظم فراهم آورده و شکلی از مناقشه و نیز جنگ نظامی است.

(۲) جنگ نامنظم پدیده‌ای پیچیده بوده و بر کنترل یا اثر گذاردن بر مردم متمرکز است نه کنترل نیروها یا قلمرو دشمن. جنگ نامنظم یک کشمکش سیاسی برای اثرگذاری بر و کنترل جمعیت مورد نظر و کسب حمایت آنها است. طرفین درگیر در یک مناقشه سعی دارند مشروعیت و اعتبار طرف مقابل را تضعیف کرده و دشمنان خود را از جمعیت‌های مربوطه و حامیان خارجی شان جدا سازند. در همین حین، آنها سعی می‌نمایند تا مشروعیت و اعتبار خود را تقویت نموده و بر همان جمعیت اعمال اقتدار نمایند.

(۳) زمانی که عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی در یک جنگ نامنظم رخ می‌دهد، معمولا دارای نقشی بزرمهم‌تر از آنچه در زمان عملیات‌های بزرگ شاهدش هستیم، می‌باشند. آنها به صورت مستقیم و متفاوت از عملیات‌های رزمی بر تمرکز عملیاتی جنگ نامنظم تأثیر می‌گذارند.

(ب) رویکردها. در اجرای جنگ نامنظم بر دو رویکرد تمرکز می‌شود – مستقیم و غیرمستقیم. فرمانده نیروهای مشترک معمولا برای شکست دشمنان ما و متحدین‌مان از هر دو رویکرد استفاده می‌کند.

(۱) رویکرد مستقیم. رویکرد مستقیم به لزوم تغقیب دشمنان و زیرساخت‌ها و منابع آنها می‌پردازد. برخی تروریست‌ها و شورشی‌هایی که برای یک مذهب یا قومیت می‌جنگند ممکن است چنان متعهد باشند که نتوان آنها را برای کنار گذاردن سلاح ترغیب نمود. این افراد یا باید کشته شوند یا اسیر.

(۲) رویکرد غیرمستقیم. در کاربرد رویکردهای غیرمستقیم طی فرآیند اجرای جنگ نامنظم، عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی از عملیات‌های پشتیبانی کلیدی محسوب می‌گردند.

(الف) به جای بکارگیری مستقیم قدرت نظامی علیه نیروهای نظامی و شبه‌نظامی دشمن بر شرایط تعیین کننده اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و یا امنیتی که موجبات اعتراض مردم را پدید می‌آورند تمرکز می‌گردد. هر دو رویکرد ضروری هستند اما بکارگیری مستقیم نیروی نظامی احتمالا قاطع و تعیین کننده نخواهد بود.

(ب) به جای حمله به دشمن در جایی که بیشترین قدرت را دارند یا به نحوی که انتظارش را می‌کشند، باید از طریق حمله فیزیکی و روانی به جایی که بیشترین آسیب‌پذیری را دارند، آنها را دچار اختلال نموده، ارتباطات آنها را قطع کرده و مجبور به جابجایی نمود.

(ج) به جای اتکاء بر رویاروی مستقیم یا یکجانبه توسط نیروهای مشترک ، توانمندی‌های لازم به دیگر سازمان‌ها و شرکاء ارائه گردد تا به دشمنان به صورت نظامی یا غیرنظامی حمله نمایند.

(د) به جای اتخاذ اقداماتی برای تأثیرگذاری مستقیم بر دشمنان، علیه دولت‌های ثالث یا گروه‌های مسلح وارد عمل شود تا بر دشمنان تأثیر گذارده شود.

(ه) به جای اتکای صرف بر نیروهای نظامی متعارف، با استفاده از ترکیب ابزار و روش‌های متعارف و نامتعارف به دشمنان حمله گردد. روش‌ها و ابزار نامتعارف می‌توانند عبارت از اقدامات پنهانی و محرمانه، عملیات مشترک با نیروهای نامنظم، یا استفاده متعارف از توانمندی‌ها نامتعارف باشد.

(و) با استفاده از عملیات‌های پشتیبانی اطلاعات نظامی، دیپلماسی عمومی، و روابط عمومی؛ عملیات‌های امنیتی؛ تمهیدات کنترل جمعیت و منابع؛ و دیگر ابزار دشمنان به صورت فیزیکی و روانی از حامیان داخلی و بین المللی خود جدا گشته و بدین ترتیب قدرت و نفوذ آنها بر جمعیت مربوطه متوقف گردد.

ج. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی و جنگ نامنظم. عوامل ایدئولوژیکی و سیاسی مرتبط با جنگ نامنظم زمینی حاصلخیز برای عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی فراهم آورده‌اند. نمونه‌هایی از کاربرد عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی در جنگ‌های نامنظم عبارتند از:

(۱) دفاع داخلی خارجی. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی با کمک به ایجاد نیروهای مسلح قابل اتکاء و نیز اشاعه همدلی بین نیروهای مسلح کشور میزبان و مردم غیرنظامی آن، به کشورهای میزبان کمک می‌نماید تا از خود در برابر شورش و تروریسم دفاع نماید. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی را همچنین می‌توان برای تشریح رفتار مخاطبین هدف منتخب در برابر آمریکا و توانمندی‌های چند ملیتی مورد استفاده قرار داد. مهمترین هدف عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی طی فرآیند دفاع داخلی خارجی عبارت است از ایجاد و برقراری پشتیبانی برای دولت میزبان و در همین حین کاهش حمایت از شورشی‌ها.

(۲) ضدتروریسم. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی یکی از بخش‌های اصلی توانمندی‌های مرود نیاز برای ضدتروریسم هستند بالاخص در زمان بکارگیری رویکرد غیرمستقیم برای شکل‌دهی، تثبیت و تأثیرگذاری بر محیطی که در آن سازمان‌های افراط‌گرای خشونت‌طلب (VEOs) حضور دارند. فرآیند مبارزه با تروریسم بر مردم تمرکز دارد، و در برخی مناطق مشخص، اطلاعات ارائه شده می‌توانند مشخص نمایند که کدام طرف به جایگاه مطلوب در افکار عمومی دست خواهد یافت. گروه‌های تروریست همدلی و پشتیبانی مخاطبین معمولی را از طریق تحریف اطلاعات که تا حدی بر تبلیغات متمرکز بر خطاهای نیروهای دوست انجام استوار هستند، بدست می‌آورند. در عملیات‌های ضدتروریسم، شناسایی مخاطبین هدف و استفاده از عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی به منظور تأثیرگذاری بر رفتار مخاطبین هدف، دارای اهمیت هستند. در داخل یک محدوده عملیاتی، ممکن است چندین نوع مخاطب هدف وجود داشته باشد و ممکن است به طور همزمان به چندین موضوع، پیام و ابزار انتقال برای هر کدام نیاز باشد. هدف عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی در عملیات‌های ضدتروریسم عبارت است از شکل‌دهی و تأثیرگذاری بر محیط اطلاعاتی شبکه تروریستی.

(۳) عملیات‌های ایجاد ثبات. اجرای موفقیت‌آمیز عملیات‌های ایجاد ثبات بستگی به اطلاع‌رسانی به جمعیت محلی و تأثیرگذاری بر نگرش آنها دارد تا اطمینان حاصل گردد که اعتماد و اطمینان مردم کسب شده است. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی تأثیر بسیار زیادی بر مخاطبین هدف خارجی می‌گذارند.

(۴) عملیات‌های ضدشورش. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی می‌توانند از طریق ارائه اطلاعاتی که بر نگرش و رفتار تأثیر می‌گذارند بر مردم خارجی تأثیر گذارده و باعث گردند که این مردم عملیات‌های مشترک دوستانه را پذیرفته و یا در آنها مداخله‌ای انجام ندهند. علاوه بر این، واحدهای پشتیبانی اطلاعات نظامی ممکن است فعالیت‌های اطلاعاتی دیگری نیز انجام دهند به مانند: عضوگیری برای نیروهای امنیتی، مشروع جلوه دادن دولت‌های کشورهای میزبان، و ایجاد و برقراری حمایت مردمی از برنامه‌ها و اقدامات کشورهای میزبان. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی می‌تواند اطلاعات عمومی را در راستای پشتیبانی از کمک‌های بشردوستانه، کاهش رنج ها و برقراری نظم مدنی ارائه نماید. عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی می‌تواند از طریق انتقال نیات فرمانده نیروهای مشترک به عنوان صدای وی در میان مردم خارجی عمل نماید.

(۵) جنگ نامتعارف. جنگ نامتعارف شامل عوامل ایدئولوژیکی، مذهبی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می‌شود که شراکت احساسی و شدید را ارتقاء می‌بخشند. این عوامل انسانی، در کنار مقاومت مسلحانه، وضعیتی را می‌آفرینند که واحدهای پشتیبانی اطلاعات نظامی کاملا آماده فعالیت در آن هستند. واحدهای پشتیبانی اطلاعات نظامی از تمام مراحل جنگ نامتعارف پشتیبانی می‌کنند بنابراین برنامه‌ریزی عملیات‌های پشتیبانی اطلاعاتی نظامی فورا در فرآیند برنامه‌ریزی ادغام می‌گردد.

 مشرق