تلاش برای کنترل دسترسی سنی به اینترنت با اجرای طرح «اینترنت نوجوان»/ منتقد وضع فعلی فیلترینگ اجباری هستم

علیرضا شاه‌میرزایی با اشاره به آزادی‌های اینترنتی در سایر کشورها گفت: در همه جای دنیا علی‌رغم آزادی‌هایی که در اینترنت وجود دارد، حق انتخاب برای مشتریان قائل هستند و اگر خانواده­ای بخواهد بر دسترسی فرزند خود به اینترنت نظارت داشته باشد یا خدمات محدودی دریافت کند، این امکان فراهم شده است.

 

عضو حقیقی شورای‌عالی فضای مجازی با اشاره به این وضعیت در ایران خاطرنشان کرد: در کشور ما هیچ حق انتخابی برای خانواده­ها قائل نیستیم و برای همه سطوح و سنین، تنها یک نوع اینترنت وجود دارد و مسئولان ما کاتولیک­تر از پاپ شده­اند.

 

 

عضو حقیقی شورای‌عالی فضای مجازی خود را از جمله منتقدین وضع فعلی فیلترینگ اجباری در کشور معرفی کرد و اظهار داشت:  اگر فیلترینگ اجباری در کشور مشکلی دارد، دلیل نمی­شود که امکان فیلترینگ اختیاری را هم از جامعه سلب کنیم. اگر سرپرست خانواده­ای به اختیار خود بخواهد فیلترینگ بیشتری بر اینترنت موجود در محیط خانه خود اعمال کند، چه گزینه­ای برای وی فراهم کرده­ایم و چرا حق انتخاب قائل نیستیم.

 

شاه‌میرزایی با اشاره به اینکه هر روزه شاهد مطالعات و راهکارهای جدیدی در زمینه صیانت از نوجوانان در محیط اینترنت در دنیا هستیم، یادآور شد: اگر برخی مسئولان می‌خواهند بگویند خیلی دنیادیده و آزادمنش هستند، حداقل دنیا را درست ببینند و انواع سازوکارها و خدمات ویژه­ای که ISP ها در دنیا می‌دهند را هم مشاهده کنند.

 

 

وی در توضیح ماهیت اینترنت نوجوان، با بیان اینکه خدمات ویژه نوجوانان برای دسترسی به اینترنت به سه دسته کلی تقسیم می‌شود، افزود: یک دسته از خدمات این است که اساساً سرویسی متفاوت با وب جهانی یا همان «اینترنت باز» به نوجوانان ارائه شود که هم اکنون در کشوری مثل کانادا وقتی شرکت‌های مخابراتی یا شرکت‌های خدمات اینترنتی برای مدارس خدمات ارائه می‌دهند از شبکه‌های بسته استفاده می‌کنند و یا شرکت مایکروسافت برای ارائه خدمات کمک آموزشی الکترونیکی به دانش آموزان از xBox استفاده می‌کند که شبکه بسیار امنی است.

 

شاه‌میرزایی اضافه کرد: در ایتالیا مطالعه­ای انجام شده است که نشان می‌دهد بهترین روش برای ایجاد شبکه­های امن برای نوجوانان، محدودسازی دسترسی آنها به فضای مجازی از طریق وسایل همراه «خاص-­ منظوره» است یعنی به هر نوجوان یک تبلت یا وسیله­ای شبیه به آن ارائه می­دهند تا بهتر بتوانند ارتباطات وی را کنترل کنند.

 

عضو حقیقی شورای عالی فضای مجازی با اشاره به دسته دوم خدمات مربوط به اینترنت نوجوان، یادآور شد: نوع دوم خدمات این است که حتی اگر شبکه بسته ایجاد نمی‌کنیم و از طریق وسایل خاصی خدمات کنترل­شده ارائه نمی­دهیم، نرم­افزارهایی در اختیار خانواده قرار دهیم که در منزل نصب کرده و از این طریق هدایت بهتری بر تعاملات فرزند خود داشته باشند.

 

وی تاکید کرد در بحث ارایه نرم‌افزارهای امن به‌خانواده‌ها، شرکت‌های خدمات اینترنتی زیادی در دنیا هم مشاوره داده و هم نرم­افزارها را نصب می­کنند و خدمات می­دهند و خانواده‌های بسیاری نیز استقبال خوبی از این موضوع کرده‌اند که از نظر خدمات محتوایی نیز شاهدیم که تقریبا برای هر خدمتی، یک نوع زیر 18 سال هم به طور جداگانه وجود دارد.

 

شاه‌میرزایی  با تاکید بر اینکه خدمات ایمیل برای زیر 18 سال با خدمات ایمیل عمومی متفاوت است یادآور شد: بر روی ایمیل‌های عمومی انواع نامه­های ناخواسته­ای که برای فرزندان بسیار مضر است دائما دریافت می­شود و لذا ایمیل‌های نوجوان، اسپم‌های کامل‌تری را رعایت می‌کنند.

 

عضو شورای‌عالی فضای مجازی ایجاد امکان نظارت برای خانواده را نوع سوم خدمات برشمرد و توضیح داد: اگر از دو نوع قبلی در زمینه محدود سازی اینترنت نوجوان که بگذریم، در نوع سوم حداقل امکاناتی‌که فراهم می‌کنیم این است که خانواده بتواند بر تعاملات فرزند خود نظارت داشته باشد و هرگاه به شرکت خدمات اینترنتی مراجعه کرد، به او این اطلاعات را بدهند که متاسفانه ما حتی چنین امکانی را هم فراهم نکرده­ایم.

 

 

شاه‌میرزایی با تاکید بر اینکه نمی‌توان انتظار داشت که خانواده­ها در مورد همه این مسائل متخصص باشن، ادامه داد: معمولا سواد اینترنتی نسل‌های قبل از نسل‌های جدید خیلی کمتر است و لذا دولت باید در این حوزه به کمک خانواده­ها بشتابد و سریع‌تر فکری بکند. اگر دولت بودجه هم ندارد باید توجه کنیم که همان طور که دلالی اینترنت و درآمدزایی از محل خرید و فروش پهنای باند درآمد دارد، فروش خدمات ویژه برای اینترنت نوجوان هم می­تواند درآمدزا باشد. ضمن آنکه در این زمینه لازم نیست دولت بودجه صرف کند و کافی است در قالب مقرراتی از شرکت‌های خدمات اینترنتی بخواهد که این خدمات ویژه را به خانواده­هایی که طالب هستند، ارائه دهد.

 

وی ادامه داد: اگر همه­جا مصاحبه می­کنیم و می‌گوییم دسترسی پرسرعت به اینترنت جهانی حق مسلم مردم است، باید بگوییم دسترسی به چنین خدماتی نیز حق مسلم مردم است. چطور است که ما وقتی مثلا یک CD حاوی فیلم یا بازی رایانه­ای در جامعه توزیع می‌کنیم حتما باید شرایط سنی آن را اعلام کنیم یا حتی برای توزیع اسباب­بازی در بازار شرایط سنی باید اعلام شود یا مثلا کارت بانکی که برای فرزند خود تهیه می‌کنیم قابل کنترل توسط پدر خانواده است، اما در مورد اینترنت که همه ­نوع مطلبی در آن وجود دارد، نباید هیچ امکان کنترلی برای خانواده فراهم کنیم.

 

 

شاه‌میرزایی با اشاره به تلاش‌های دولت‌ها در زمینه سطح دسترسی نوجوانان به اینترنت، افزود: در دولت قبل هم متاسفانه پروژه شبکه ملی مدارس که اجرا شد و به عنوان مهمترین بخش از ابرپروژه شبکه ملی اطلاعات در مورد آن گزارش­دهی و تبلیغات زیادی شد، متاسفانه بعد از مدتی شاهد بودیم که بر روی شبکه ملی مدارس همان اینترنت جهانی ارائه می­شود و دولت جدید هم هیچ تغییر رویه­ای نداده است.

 

وی اضافه کرد: چطور می‌خواهیم تعداد مشترکین پهن ­باند به‌ویژه در حوزه موبایل را که درصد زیادی از آنها نوجوانان هستند، به طور ناگهانی در چند ماه آینده افزایش دهیم ولی هیچ فکری برای اینگونه خدمات نکرده­ایم.

 

 

عضو شورای‌عالی فضای مجازی در پاسخ به این سوال که این شورا در این زمینه چه تدبیری اندیشیده‌است تاکید کرد: تا زمانی که یکی از وزارتین ارتباطات یا ارشاد که متولی هستند، طرحی مطالعه­ شده و کارشناسی ­شده به شورا تقدیم نکنند، شورا کاری از پیش نخواهد برد.

 

وی اضافه کرد: در آخرین جلسه شورا یکی از اعضای حقیقی نطق پیش از دستور خوبی در زمینه اینترنت نوجوان داشت و رئیس جمهور دستور دادند که در دستور جلسات آینده قرار گیرد ولی هنوز در این یکی دو ماه اخیر شاهد حتی یک برگ کاغذ نتیجه مطالعات و کار کارشناسی وزارتخانه­ها در این زمینه که به شورا تقدیم شده باشد نیستیم.