کرونا؛ ویروسی که در رسانه ها بیشتر از سرزمین حج قربانی گرفت

موسم حج که می شود شیطان به لرزه می افتد چرا که می داند مصداق " وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ " را قرار است به عینه ببیند. همین است که دشمنان تفرقه افکن چشم دیدن صفوف متحد مسلمانان در موسم حج را ندارند، شایعه می سازند، دروغ می گویند، راست ودروغ را در هم می آمیزند تا چند مسلمانی کمتر به این سفر روح بخش برود.

هر ساله در موسم حج و سفر به عتبات موج گسترده ای از هشدارهای خیر خواهانه برای حفظ سلامتی زوار به راه می افتد و رسانه ها، با حمیت به کمک برخی مسئولان بهداشتی می روند تا جایی که حتی در دورافتاده ترین نقاط کشور کسی باقی نمی ماند که از آخرین بیماریهای شایع در مناطق زیارتی آگاهی نداشته باشد.

اما به جای آنکه موضوعاتی مانند شیوه تامین آب بدن در ایام حج، حفظ سلامتی و نحوه استفاده بهتر از این ایام کوتاه اما پربرکت در رسانه هایمان پررنگ باشند، نگرانی از شیوع ویروس های مرگبار "سارس"،"مرس" و "کرونا" در عربستان و هشدار نسبت به شیوع گسترده وبا در عراق به زوار عتبات عالیات از جمله تیترهای پرشمار مطبوعات و سایت های خبری محسوب می شوند.

درست است که خبر رسانی رسانه ها که حاصل دغدغه مندی آنها در حوزه سلامت مردم است در دوره هایی که با افزایش حجم مسافرت ها رو برو می شویم به شدت افزایش پیدا می کند، اما عدم مدیریت مناسب این اطلاع رسانی گاهی منجر به ایجاد ترس عمومی در میان مردم می شود.

قطعا هشدار دادن در راستای پیشگیری و رعایت نکات بهداشتی، موجب کاهش خطرات احتمالی می شود اما وقتی این هشدارهای معقول به دلیل شکل و حجم هشدار، منجر به ترس عمومی شده کارکرد خود را از می دهد و حذف، جایگزین پیشگیری می شود.

وقتی مسئولان حج از رسانه ها پیشگام تر هستند

با توجه به اینکه سفر حج به صورت انفرادی ممکن نیست و باید از طریق کاروان ها صورت بگیرد، آموزش و توجیه مسئولین و یا پزشکان کاروان توسط وزارت بهداشت به آگاه سازی جامعه هدف (حجاج و زوار) منجر می شود بدون آنکه موجب ایجاد ترس عمومی شود.

البته سازمان حج و زیارت در این زمینه از رسانه ها جلوتر بوده و آنطور که رسما اعلام شده، دهم اردیبهشت ماه اولین جلسه کمیته کشوری بیماری کرونا در سالجاری ، با حضور مسئولین وزارت بهداشت ، سازمان حج و زیارت و جمعی از متخصصین حوزه پزشکی و بهداشتی کشور در وزارت بهداشت برگزار شد.



در این جلسه گزارشی از روند شروع بیماری کرونا از سال 2012 در کشور عربستان تاکنون مطرح و به آخرین وضعیت شیوع بیماری در دنیا خصوصاً کشور عربستان و مواردی همچون تعداد مبتلایان، میزان مرگ و میر، اقدامات صورت گرفته از سوی کشور عربستان، راه‌های انتقال بیماری و اقدامات پیشگیرانه جهت مقابله با بیماری پرداخته شد.

ناصر خدرنژاد معاون حج عمره و عتبات سازمان حج و زیارت نیز با اشاره به اقدامات این سازمان در زمینه آموزش مدیران کاروان‌ها و زائران به "آرمان" گفت: برای جلوگیری از انتقال بیماری، سازمان حج و زیارت بحث آموزش مدیران کاروان‌ها و آموزش زائران را به‌تازگی در پیش گرفت. ما برگه‌های اطلاع‌رسانی درمورد این بیماری برای تمامی زائران را در هواپیما‌ها قرار دادیم تا زائران از راه‌های محافظت از خود در مقابل این ویروس آگاه شوند.

خدمات پزشکی متنوع به حجاج

خدمات پزشکی سازمان حج به آموزش ختم نمی شود و برای مقابله با بیماریها و غربالگری زوار، درمانگاه و تیم های پزشکی متتعدی در محل های زیارتی مستقر می شود. دکتر فاضل شیرخانی نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت در عربستان در خصوص شرایط و امکانات خدمات پزشکی و بهداشتی گفت : در شهر مکه یک درمانگاه شبانه روزی در هتل جراند اصیل و دو درمانگاه بزرگ در هتل های دارهادی و ابراج التیسیر و 6 درمانگاه در سطح مطب در سایر هتل ها داریم.

وی در ادامه افزود: تمامی خدمات پزشکی تا ترخیص نهایی زایر رایگان بوده و تخصص هایی نظیر داخلی، زنان، اطفال، فوریت های پزشکی، داروخانه و فعالیت هایی همانند خدمات پانسمان، اتاق CPR ، خدمات بستری سرپایی و انجام آزمایش هایی همانند تست قند خون و نوار قلب و... در مراکز فوق الذکر موجوداست.



نماینده مرکز پزشکی حج و زیارت با اشاره به حضور پزشکان متخصص در درمانگاه شبانه روزی ادامه داد: در هتل جراند الاصیل به صورت تمام وقت دو متخصص داخلی و دو متخصص زنان و دو متخصص کودکان وجود دارد.

دکتر شیرخانی افزوده است: در هتل های دار هادی و ابراج التیسیر و نیز هتل های کرستاله الاصیل، سمر، دار سادن، رویا العزیزیه، اخیارالصفوه و منازل الحیاه(منازل القشله)  از ساعت 8 الی 12 صبح و بعد از ظهرها از ساعت 16 الی 20 پزشکان مشغول به فعالیت هستند البته زایرین عزیز و مدیران ثابت نیز می توانند با شماره تلفن 5530971 – 012 در مواقع ضروری و به صورت شبانه روزی با مرکز فوریت های پزشکی مستقر در مکه مکرمه تماس حاصل نمایند . در مجموع در تمامی مراکز موجود در مدینه و مکه روی هم رفته بیش از 110 پزشک، پرستار و سایر نیروهای خدماتی ایرانی در هر دوره در عربستان مشغول به خدمات رسانی به زایرین عزیز هستند.



دکتر فاضل شیرخانی در خصوص نحوه خدمات رسانی به زایرین برای فوریتهای پزشکی اعلام کرد: در مکه مکرمه 7 دستگاه و در مدینه منوره 5 دستگاه آمبولانس وجود دارد که در مواقع اضطراری ،بلافاصله یک دستگاه امبولانس به همراه یکی از پرسنل 115 ایران به محل حادثه مراجعه می نمایند.

در صورتی که در محل حادثه و با درمان سرپایی بتوان مشکل را حل نمود زایر را ترخیص می نمایند و در صورتی که نیاز به حضور زایر در درمانگاه مرکزی جراند الاصیل باشد با سرعت زایر را به آنجا برده و تحت درمان قرار می دهند و در صورتی که نیاز به درمان بستری پیشرفته تری باشد زایر به بیمارستان های عربستانی منتقل می شود و یک پزشک رابط نیز برای احساس آرامش بیشتر زایر وی را همراهی میکند. اما اگر تمامی موارد فوق در خصوص بهبود زایر موثر نیفتاد در اسرع وقت زایر به ایران بازگردانیده می شود .



همانطور که زائران خانه خدا در سنوات گذشته نیز مشاهده کرده اند، تیم پزشکی و خدمات رسانی حج و زیارت ایران از مجهزترین و زبده ترین گروههای حاضر در این مراسم است و حتی درصدی از حجاج دیگر کشورها نیز از خدمات پزشکی گروههای ایرانی استفاده می کنند.

هیچ بیماری واگیرداری در مکه و مدینه شیوع ندارد

هشدارهای انبوه رسانه ها درخصوص شیوع ویروس کرونا در حالی است که در محل اسکان حجاج، یعنی مکه و مدینه هیچ گونه بیماری واگیرداری شیوع پیدا نکرده است و ویروس کرونا در دو شهر جده و ریاض دیده شده است. هیچ یک از کاروان های اعزامی از کشورمان به سرزمین وحی برنامه ای برای حضور در شهر ریاض ندارد و کاروان هایی که هواپیمای آنها در فرودگاه جده فرود می آید، پس از ترخیص از فرودگاه فورا با وسیله نقلیه کاروان عازم محل اسکان در مدینه و مکه می شوند.

حجت‌الاسلام و‌المسلمین سیدعلی قاضی‌عسگر در خصوص شیوع ویروس کرونا به فارس گفت: تاکنون آنچه اتفاق افتاده ‌مربوط به زائران نیست و ما در مکه و مدینه شاهد توسعه بیماری خطرناک و واگیردار نیستیم و بیشتر در مناطق ریاض و جده شیوع آن را شاهد هستیم.

وی خاطرنشان کرد:‌ کاروان پزشکی ما شرایط را به شدت تحت مراقبت دارد و اگر زائری کسالت داشته باشد مراقبت‌های لازم در آن منطقه انجام شده و زمانی که به کشورمان نیز برمی‌گردد مراقبت‌ها انجام می‌شود تا مشکل حادی را شاهد نباشیم.



نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با بیان اینکه در حال حاضر هیچ نگرانی از بابت شیوع بیماری واگیردار در عربستان متوجه زائران ما نیست، ، یادآور شد: این بیماری در حج امسال تاثیر نخواهد گذاشت ولی امیدواریم کشور عربستان با تسلط کامل این وضعیت را کنترل کند تا حجاج ایرانی دچار بیماری‌های تنفسی نشوند هر چند که برخی از کشورهای منطقه در این زمینه آلوده شده‌اند.

سعید اوحدی نیز که به منظور ملاقات با وزیر حج عربستان در مکه مکرمه به سر می برد ، افزود: بنابر اعلام وزارت بهداشت، آزمایش دو خواهر از شهرستان رفسنجان در خصوص ابتلا به ویروس کرونا مثبت اعلام شده، اما هنوز هیچ سندی مبنی بر اینکه آنها از زائران عمره این ویروس را گرفته باشند، ارایه نشده است.

به گفته رییس سازمان حج و زیارت، دو خواهر کرمانی از زائران ایران در عمره مفرده جاری که از 26 آذر سال گذشته(1392) آغاز شده نیز نبوده اند.

اوحدی درمورد وضعیت زائران ایرانی عمره که اکنون در سرزمین وحی به سر می برند، افزود: زائران ایرانی در کمال سلامت قرار دارند و تا به امروز هیچ مورد مشکوکی در مورد ابتلا زائران ایرانی به ویروس کرونا گزارش نشده است.

هشدار درباره حج؛ صد برابر دوبی

سفرهای خارجی مردم کشورمان محدود به زیارت و حج نیست و اتفاقا بخش اعظمی از این سفرها با اهداف تفریحی صورت میگیرد. براساس آمارهایی که رئیس پلیس کشور از سفرهای نوروزی 93 به خبرنگاران داده، در نوروز امسال 670 هزار ایرانی برای سفر از کشور خارج شده ‌اند. در این میان 180هزار نفر به عتبات، 100هزار نفر به سفر عمره و 490 هزار نفر نیز به سفرهای تفریحی به سایر کشورها رفتند.

در حالی که با برنامه ریزی های صورت گرفته هیچ موردی از ابتلا به بیماری مسری در میان زائران ایرانی حج گذشته و عمره جاری مشاهده نشده است اما میزان هشدارهایی در این زمینه داده شده و حتی سخن های خیرخواهانه ای که از لزوم تعطیلی حج امسال سخن می گویند، نشان می دهد بین میزان شیوع بیماری و هشدارها درباره رفتن به سرزمین وحی، تناسب واقعی ندارد.

با وجود دو برابر بودن تعداد مسافران تفریحی نسبت به زوار و نبود هیچگونه پشتیبانی پزشکی از این افراد، هنوز هم شاهد هستیم رسانه های گروهی که دغدغه سلامت مردم را دارند کمتر به خطرهای احتمالی در اینگونه سفرها پرداخته اند و در حالی که هشدارهای پیاپی رسانه ها درخصوص کرونا موجب ایجاد ترس عمومی نسبت به سفرهای زیارتی شده، شاهد سکوتی معنا دار درخصوص انتشار این ویروس در سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم.

بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، ویروس مرس معروف به "سندرم تنفسی خاورمیانه" در 6 کشور از جمله امارات، قطر و کویت نیز دیده شده بود و با توجه به حجم زیاد سفرهای تفریحی به دبی تذکر و هشدار دادن به مردم در این زمینه لازم به نظر می رسید اما گویا برخی دوست ندارند با ترساندن مردم جلوی سفرهای تفریحی آنها گرفته شود .

بررسی تطبیقی رسانه های مجازی و مکتوب کشورمان در طول هفته گذشته و روزهای هفته جاری نشان می دهد میزان هشدارها درباره رفتن به خانه خدا به نسبت آموزش نحوه پیشگیری و تذکر درباره شیوع این بیماری در مناطق تفریحی مانند دبی، بیش از 50 برابر است که در بهترین تصور، نشان از غفلت اهالی رسانه از این عدم تناسب دارد.

---

مخاطبان محترم گروه اجتماعی مشرق می توانند اخبار، مقالات و تصاویر اجتماعی خود را به آدرس shoma@mashreghnews.ir ارسال کنند تا در سریع ترین زمان ممکن به نام خودشان و به عنوان یکی از مطالب ویژه مشرق منتشر شود. در ضمن گروه اجتماعی مشرق در صدد است با پیگیری مشکلات ارسالی شما از طریق کارشناسان و مشاوران مجرب پاسخی برای ابهامات مخاطبان عزیز بیابد.