ویژه‌نامه تحلیلی تبیینی عماد
۰۱ دی ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۲
علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه:
علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه در مراسم بزرگداشت روز ملی مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی و گرامیداشت سالگرد بمباران شیمیائی شهر سردشت در مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه (۱۱ تیر ۱۴۰۳) سخنرانی کردند.
بسم الله الرحمن الرحیم
به سفرا دیپلماتها و روسای دفاتر سازمانهای بین المللی مقیم و تمامی حضار محترم خوش آمد می‌گویم.
مایلم سخنانم را با ادای احترام به شهید آیت الله رئیسی و شهید دکتر امیرعبداللهیان، رئیس جمهور و وزیر امور خارجه فقید آغاز کنم و از حضار محترم تقاضا نمایم تا برای ادای احترام به جایگاه این شهدا و شهدای بمباران شیمیایی سردشت بایستیم و یک دقیقه سکوت و قرائت فاتحه داشته باشیم.
ما این جلسه را در حالی برای بزرگداشت روز ملی مبارزه با سلاح های شیمیایی برگزار می‌کنیم که واقعیت تلخ و تهدید فوری ای که با آن مواجهیم، تداوم نُه ماهه نسل کشی رژیم اشغالگر در غزه است که آثار و پیامدهای آن همانند بکارگیری سلاح‌های کشتار جمعی است. این موضوعی دارای اولویت است که نیازمند اقدامی قاطع و فوری از سوی جامعه جهانی برای توقف آن است. امروز مردم مظلوم فلسطین و غزه قربانی نسل کشی رژیم اشغالگر هستند و تعلل و مماشات جامعه بین المللی و به ویژه غربی با رژیم صهیونیستی این رژیم را در ادامه کشتار زنان و کودکان جری تر کرده است. در نتیجه تهدید آشکار مقامات رسمی رژیم صهیونیستی به کاربرد سلاح
هسته ای و نیز استفاده عملی گسترده این رژیم از عوامل سمی فسفر سفید علیه مردم مظلوم غزه، مطالبه عمومی‌برای مقابله موثر با تهدیدات سلاح‌های کشتار جمعی افزایش یافته است. همان کشورهایی که کاملاً از صدام برای تولید و استفاده از سلاح شیمیایی علیه ایران، از جمله زنان و کودکان مظلوم شهر سردشت حمایت کردند، امروز حامی تمام عیار و شریک مستقیم نسل کشی جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت رژیم اسرائیل در غزه هستند.
حضار محترم؛
سی و هفت سال پیش در ۷ تیر ۱۳۶۶، بمب افکن‌های رژیم صدام با سلاح های شیمیایی به نقاط پُر جمعیت مناطق مسکونی شهر سردشت و روستاهای اطراف آن حمله کردند و موجب شهادت بیش از ۱۰۰ نفر از کودکان زنان و مردان و مجروح شدن بیش از هشت هزار نفر از ساکنان این شهر شدند.
جنایت هولناک بمباران شیمیایی سردشت اگرچه اولین حمله با سلاح های شیمیایی نبود، بی تردید تکان دهنده ترین جنایت رژیم صدام در استفاده از این سلاح‌های غیرانسانی بود. از آغازین روزهای تجاوز نظامی صدام تا پایان جنگ تحمیلی هشت ساله@ نیروهای صدام بیش از پانصد بار از سلاح شیمیایی علیه نظامیان و غیر نظامیان ایرانی در پنج استان نوار مرزی غرب ایران استفاده کردند. در این حملات غیرانسانی طیف وسیعی از انواع عوامل سمی‌شیمیایی (از جمله خردل، اعصاب و عوامل خفه کننده) علیه نظامیان و غیر نظامیان ایران به کار گرفته شد که برخی از آنها مانند عامل اعصاب برای اولین بار در تاریخ بشر در صحنه نبرد مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در اثر این حملات ده هزار نفر ایرانی شهید و بیش از یکصد و هفت هزار نفر شامل غیر نظامیان از جمله زنان و کودکان مصدوم شدند. بنا بر اسناد سازمانهای جاسوسی غربی و گزارش‌های سازوکارهای تحقیق سازمان ملل درباره برنامه سلاح‌های کشتار جمعی عراق، اتباع، شرکت‌ها و دولت‌های غربی به ویژه ،آلمان هلند ،انگلیس، فرانسه و آمریکا، اصلی ترین نقش را در تجهیز برنامه شیمیایی رژیم صدام و در سرتاسر حلقه‌های زنجیره آن از تامین مالی و انتقال فناوری تا تامین مواد پیش ساز شیمیایی و تجهیزات مشارکت موثر داشته و رژیم صدام را قادر ساختند تا در طول هشت سال جنگ تحمیلی بارها و به صورتی گسترده از سلاح شیمیایی علیه نظامیان و غیر نظامیان ایرانی استفاده کند در دادگاهی که در آن فان آنرات هلندی به محاکمه کشیده شده تنها بخشی از این جنایات به تصویر کشیده شدند.
مماشات آمریکا و چند کشور غربی دیگر که همواره خود را نماینده خودخوانده جامعه بین المللی می دانند، در برابر جنایات صدام یکی از عوامل اصلی تداوم آن بود. کشورهای غربی نه تنها با تجهیز صدام دیکتاتور به سلاح‌های شیمیایی در میدان از رژیم صدام ، در اعمال جنایت جنگی حمایت کردند، بلکه در عرصه دیپلماسی با همه توان به دفاع و پشتیبانی از دیکتاتور بغداد پرداختند تا جایی که حتی اجازه ندادند به دلیل استفاده مکرر از سلاح شیمیایی علیه شهروندان و سربازان ایران و نیز به کارگیری این سلاح کشتار جمعی علیه شهروندان عراقی، شورای امنیت سازمان ملل حتی یک قطعنامه علیه رژیم بعث عراق صادر کند.
علیرغم گزارش‌های تیمهای بازرسی سازمان ملل در سال‌های ۱۹۸۴، ۱۹۸۶ و ۱۹۸۷ مبنی بر تایید کاربرد سلاح شیمیایی از سوی عراق علیه ایران، شورای امنیت که بر اساس منشور ملل متحد مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی را به عهده دارد، به دلیل سیاست و منافع کشورهای غربی مبنی بر منفعل نگهداشتن این نهاد از هر گونه اقدام موثر و بازدارنده برای ممانعت از استمرار استفاده عراق از سلاح شیمیایی علیه ایران عاجز ماند. یکی از نتایج دیگر این رویکرد غیر مسئولانه، رقم خوردن فاجعه حلبچه و بمباران شیمیایی شهروندان کُرد عراقی از سوی رژیم صدام بود.
حمله به سردشت فقط ناشی از دیکتاتوری و جنایت پیشگی شخصی به نام صدام نبود، بلکه این حمله مشخصاً پس از آن صورت گرفت که واشنگتن حتی تلاش بسیاری از اعضای شورای امنیت برای صدور یک بیانیه ساده (و نه قطعنامه) در محکومیت استفاده از سلاح های شیمیایی از سوی رژیم بعث عراق را با مخالفت خود ناکام گذاشت.
تاسف بار آن است که همان کشورهای غربی که با تجهیز صدام به سلاح شیمیایی به جنگ انسان و انسانیت رفتند، با فلج کردن سازوکارهای بین المللی اجازه ندادند در طول ۸ سال تجاوز رژیم بعث عراق علیه ملت ایران حتی یک قطعنامه از سوی شورای امنیت سازمان ملل علیه دیکتاتور بغداد صادر شود. همان کشورها امروز اجازه نمیدهند که داروهای مورد نیاز به مجروحان شیمیایی ایران برسد و از این منظر پروژه غیرانسانی صدام را تکمیل میکنند.
مقامات و حضار محترم؛
سلاح های کشتار جمعی در زمره اصلی ترین تهدیدها علیه موجودیت بشر ، صلح و امنیت بین المللی هستند. از این رو سیاست اصولی و مستمر جمهوری اسلامی ایران که برگرفته از احکام، ارزش‌ها و اخلاق متعالی دین مبین اسلام و الزامات عقلانی می‌باشد، بر منع کامل و امحای فوری و بدون قید و شرط کلیه سلاح‌های کشتار جمعی در جهان استوار است. بر اساس همین سیاست اصولی، جمهوری اسلامی ایران نه تنها هرگز به سمت این سلاح های غیر انسانی نرفته، بلکه همواره از مدافعان اصلی امحای کامل سلاح‌های کشتار جمعی در جهان بوده است. در همین راستا دولت جمهوری اسلامی ایران مفتخر است که از پیشگامان فرآیند مذاکره و تصویب کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی بود و همواره نیز یکی از موثرترین و فعال ترین کشورهای جهان در تلاش برای اجرای تحقق تمامی اهداف و مقاصد آن کنوانسیون و ایجاد جهان عاری از سلاح های شیمیایی بوده و هست.
خانم ها و آقایان؛
طی چهار دهه گذشته، دولت جمهوری اسلامی ایران از هیچ تلاشی برای ارائه خدمات پزشکی و درمانی به قربانیان سلاح‌های شیمیایی جهت کاهش رنج‌های آنان فروگذار نکرده است. اما آنچه سختی تحمل عوارض طولانی مدت و آلام جانبازان شیمیایی ایران را دو چندان میکنند، اعمال تحریم های یکجانبه غیر انسانی توسط کشورهای غربی بویژه آمریکا علیه ملت ایران است که از جمله مانع از دسترسی جانبازان شیمیایی به دارو و تجهیزات پزشکی مورد نیاز می‌گردد. در حقیقت اعمال این تحریم ها به مثابه پاشیدن نمک بر زخم‌هایی است که خود همین کشورهای غربی با کمک به برنامه سلاح شیمیائی رژیم صدام، عامل اصلی آن بوده اند. در زمان دفاع مقدس، جانبازان شیمیائی، قربانی سلاح های شیمیایی تأمین شده توسط کشورهای غربی شدند، امروزه نیز قربانی تحریم های غیر انسانی این کشورها هستند.
یکی از اصلی ترین عوامل بازدارنده در برابر تکرار فاجعه کاربرد سلاح شیمیایی، سپردن آمران، عاملان، مباشران و معاونان کاربرد این سلاح‌های غیرانسانی به دست عدالت و جیران خسارت های معنوی و مادی مترتب بر آن است. دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای عمل به مسئولیت و وظیفه قانونی خود برای استیفای حقوق قربانیان سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده توسط رژیم سابق عراق و نیز به منظور عمل به رسالت اخلاقی و انسانی خود برای نشان دادن شدت قباحت و زشتی استفاده از سلاح های کشتار جمعی، از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد. ما همواره گفته ایم که تحقق عدالت مستلزم کشف حقیقت است. بی جهت نیست که در همه مباحث مرتبط با رسیدگی به جنایات و نقض های فاحش حقوق بشر و بشردوستانه «عدالت» و «حقیقت» عنوان دو رکن بنیادین برای تسلی دادن به قربانیان و اطمینان از عدم تکرار جنایات شنیع، برجسته شده اند.
بر همین اساس است که جمهوری اسلامی ایران بر مطالبه مشروع ، قانونی و اخلاقی خود از همه دولت‌هایی که مستقیم یا غیر مستقیم در تجهیز رژیم صدام حسین به سلاح های شیمیایی قصور یا تقصیر داشتند پای می‌فشارد.
در برخی از این کشورها از جمله ، هلند، در دو دهه اخیر پرونده‌هایی را علیه اشخاصی که تامین کننده عوامل و تجهیزات شیمیایی برای رژیم سابق عراق بودند، اقامه شد که منجر به صدور حکم نیز گردید. ما این اقدامات - ولو ناچیز - در جهت اجرای عدالت را به فال نیک می‌گیریم و از مراجع دولتی هلند می‌خواهیم برای کشف حقیقت و پاسخگو کردن همه اشخاص حقیقی و حقوقی که طی دهه ۱۹۸۰ در تجهیز و توسعه برنامه شیمیایی نظامی عراق فعالیت می‌کردند، همکاری نماید.
در برخی کشورها از جمله آلمان، مطالبه به حق جانبازان و قربانیان سلاح های شیمیایی برای کشف حقیقت و اجرای عدالت، همچنان منتظر اقدام و پاسخ در خور از سوی مراجع ذیصلاح آلمانی است مقامات آلمانی خود با اذعان به اینکه برخی شرکت های این کشور در طی دهه ۱۹۸۰ و قبل از آن اقدام به فروش تجهیزات و موارد مورد نیاز برای توسعه و تولید سلاح های شیمیایی در عراق داشته اند، مدعی هستند که طی دهه ۱۹۹۰ در این زمینه پرونده‌هایی را مفتوح نموده و احکام قضایی لازم را علیه این شرکت ها صادر کرده اند.
ما مکررا از دولت آلمان خواسته ایم اسناد و سوابق چنین رسیدگی‌های قضایی را در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار دهد تا افکار عمومی ایران و خانواده بزرگ جانبازان شیمیایی در جریان حقایق مرتبط با نقش آلمان در تجهیز رژیم سابق عراق به سلاح‌های شیمیایی قرار گیرند. در این زمینه همچنین رسما از دولت آلمان درخواست کرده ایم ساز و کار حقیقت یاب برای جمع آوری اطلاعات و اسناد مرتبط با مرتبط با نقش اشخاص حقیقی و حقوقی آلمان در تامین و توسعه برنامه سلاح‌های شیمیایی عراق تاسیس نماید. ما همچنان منتظر پاسخ دولت آلمان به این پیشنهاد منطقی در راستای کشف حقیقت و اجرای عدالت هستیم.
در پایان، بار دیگر یاد و خاطره تمامی‌شهدای جنگ تحمیلی به ویژه شهدای حمله شیمیایی به شهر سردشت را گرامی میدارم، در برابر ایثار آنان و فداکاری جانبازان عزیز، بویژه جانبازان شیمیایی سر تعظیم فرود می آورم و از درگاه خداوند متعال بهبودی همه جانبازان را مسالت می نمایم.
از توجه شما سپاسگزارم
مهمترین راهکار نهادینه سازی الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرایی را چه می دانید؟!