راهکار توزیع عادلانه واکسن کرونا چیست؟

به گزارش پایداری ملی به نقل از تسنیم، حمیدرضا دهقان منشادی در نامه‌‌ای به سعید نمکی خواستار توزیع واکسن کرونا از طریق ثبت اطلاعات آن در سامانه تی‌تک (TTAC) شد.

در متن این نامه آمده است:

استاد ارجمند جناب آقای دکتر نمکی

وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

سلام علیکم

با صلوات بر محمد (ص) و آل پاکش، ضمن عرض تقدیر و تشکر از زحمات جنابعالی و مجموعه کادر درمان در طول همه‌‌گیری ویروس کرونا و نیز تلاش‌‌های جهادی صورت‌‌گرفته در خصوص واکسن کرونا، همان‌‌گونه که مستحضر هستید؛ چالش‌ اساسی پس از تولید یا واردات واکسن، نظام توزیع آن است. مواضع مسئولین مربوطه و فرایند اعلام‌‌شده در ارتباط با شیوه توزیع واکسن، نگرانی‌‌هایی جدی در پی داشته است. در صورتی که وزارت بهداشت عملکرد مناسبی در این زمینه نداشته باشد، بلاشک شاهد هدررفت منابع کشور و نارضایتی ملی خواهیم بود. بسیج دانشجویی با گردآوری نظرات کارشناسان این حیطه به بررسی این موضوع پرداخته و راه‌‌حل‌‌هایی جهت توزیع هرچه بهتر و مطمئن‌‌تر واکسن کرونا ارائه می‌‌دهد.

در ابتدا ذکر این نکته ضروری به نظر می‌‌رسد که توزیع واکسن مقوله‌‌ای متفاوت با تزریق واکسن است. به نظر می‌‌رسد عدم توجه به این تفکیک، موجب اتخاذ مواضع نادرست برخی مسئولین شده است. توزیع واکسن باید بر عهده سازمان غذا و دارو و به همراه ثبت اطلاعات آن در سامانه تیتک (TTAC) این سازمان باشد. تزریق واکسن نیز طبیعتاً بر عهده شبکه‌‌های بهداشت خواهد بود.

تجربه تلخ واکسن آنفلوانزا پیش روی ماست که در نتیجه اقدامات صورت‌‌گرفته، شاهد هدررفت منابع ارزی در شرایط تحریم و جنگ اقتصادی بودیم. در مسئله واردات واکسن آنفلوآنزا، با وجود چنین سامانه‌‌ای جهت نظارت بر زنجیره تأمین و توزیع، هیئت امنای صرفه‌‌جویی ارزی در معالجه بیماران، 1.7  میلیون از مجموع 2 میلیون دوز واکسن وارداتی را ترخیص نموده و در اختیار دانشگاه‌‌های علوم پزشکی قرار داد و سپس از طریق معاونت بهداشت دانشگاه‌‌ها، واکسن در شبکه‌‌های بهداشت توزیع شد.

متأسفانه تاکنون هیچ گزارشی از جزئیات توزیع واکسن آنفلوانزا ارائه نشده و مشخص نیست دانشگاه‌‌ها و شبکه‌‌های بهداشت چه تعداد واکسن دریافت و تزریق کرده‌‌اند. این درحالی است که حدود 300 هزار واکسن کرونا باقی‌‌مانده در فرایند توزیع سازمان غذا و دارو وارد شده و با ثبت اطلاعات در سامانه تیتک، به طور دقیق ورودی و خروجی هر مرکز پخش و کد ملی هر فرد دریافت‌‌کننده مشخص است.

لازم به اشاره است که واکسن کرونا به صورت رایگان عرضه می‌‌شود و تقاضای همگانی دارد؛ به همین دلیل انگیزه برای خروج واکسن از زنجیره در بیشترین حد ممکن است و کوچک‌‌ترین خللی در نظارت بر نظام توزیع می‌‌تواند خسارات بسیاری به همراه داشته باشد.

هرچند برنامه جدید وزارتخانه در توزیع، یعنی ورود سامانه تیتک در مرحله آخر توزیع و اتصال آن به سامانه سیب (سامانه یک‌‌پارچه بهداشت)، جلوی بسیاری از موارد احتکار، قاچاق معکوس و... را خواهد گرفت؛ اما هم‌‌چنان احتمال خروج واکسن از زنجیره توزیع وجود دارد؛ چرا که تعداد واکسن‌‌های خروجی دانشگاه‌‌ها و تعداد واکسن‌‌های ورودی به شبکه‌‌های بهداشت هم‌‌چنان مشخص نخواهد بود.

بنابراین لازم است توزیع واکسن کرونا با استفاده از شرکت‌‌های پخش صورت بگیرد؛ بدین معنا که پس از ثبت اطلاعات مربوطه در سامانه تیتک، شرکت‌‌های پخش، واکسن را در اختیار شبکه‌‌های بهداشت قرار داده و شبکه‌‌ها نیز قبل از تزریق هر دوز واکسن استعلام اصالت آن را توسط سامانه تیتک انجام دهند.

امید است استفاده از این سازوکار، آسیب‌‌های احتمالی مذکور را به حداقل رسانده و ضمن جلوگیری از هدررفت بیت‌‌المال، شرایط جلب اعنماد عمومی را نیز فراهم آورد.