محققان ایرانی مقالهای در مجله Biosensors and Bioelectronics به چاپ رساندند که در آن جزئیات مربوط به ساخت دستگاهی برای تشخیص زودهنگام کرونا با استفاده از اندازهگیری میزان گونههای اکسیژن فعال (ROS) در خلط درج شده است.
به گزارش پایداری ملی به نقل از خبرگزاری فارس ، محمد عبدالاحد، از آزمایشگاه ادوات نانوبیوالکترونیک دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران در این باره میگوید: «در این مقاله ما نشان دادیم که چگونه میتوان از گونههای اکسیژن فعال برای تشخیص بیماریهای مربوط به ریه استفاده کرد. افزایش گونههای اکسیژن فعال در خلط یکی از شاخصهایی است که میتواند نشان دهنده بیماری کرونا باشد. در بیماران کرونایی، حتی زمانی که هنوز علائم بیماری مشخص نشده است، میزان گونههای اکسیژن فعال در خلط بیمار تغییر میکند که این حسگر با استفاده از این شاخص میتواند وجود بیماری را مشخص کند. دلیل افزایش گونههای اکسیژن فعال در خلط را میتوان به عملکرد التهابی بدن در برابر حضور ویروس نسبت داد. همچنین فعالیتهای سلولی نیز در زمانی درگیری با ویروس موجب تشکیل گونههای اکسیژن فعال می شوند.»
عبدالاحد درباره توسعه این فناوری و تجاریسازی آن میگوید: «این پروژه در مرحله تجاریسازی است و تا کنون این فناوری روی بیش از ۶۰۰ بیمار در بیمارستانهای امام خمینی، بیمارستان لقمان حکیم، بیمارستان امام حسین و نورافشار مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج مثبتی به دست آمده است. در حال حاضر این فناوری در شرکت نانوحسگرسازان سلامت آریا در حال تجاریسازی است. نتایج آزمونهای به دست آمده از این دستگاه برای دریافت مجوزهای لازم به سازمانهای مربوطه ارسال شده است.»
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران میافزاید: « این دستگاه تنها برای تشخیص ویروس کووید ۱۹ نیست، بلکه برای تشخیص بیماریهای ریوی قابل استفاده است. برخی از بیماریها نظیر آسم و سل نیز میتوانند در خلط بیمار تغییراتی ایجاد کنند که با استفاده از این دستگاه قابل رهگیری هستند.»
وی میافزاید: «این دستگاه میتواند برای تشخیص زودهنگام بیماری کرونا استفاده شود. در واقع اگر کسی توسط این دستگاه مشکوک به کرونا تشخیص داده شد باید برای تستهای تکمیلی اقدام کند. این دستگاه برای پایش جمعی و عام مناسب است تا افراد کرونایی بی علامت را مشخص کند.»
به گفته عبدالاحد انتشار این مقاله در دومین نشریه مهم در حوزه الکتروشیمی نشان از اهمیت و تاثیرگذاری این فناوری دارد.
محمد عبدالاحد درجه کارشناسی فیزیک را از دانشگاه علم و صنعت، کارشناسی ارشد فیزیک را از دانشگاه صنعتی شریف و دکترای مهندسی نانوالکترونیک را از دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران دریافت کرده و به عنوان عضو هیئت علم در دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران فعالیت دارد. در طی چهار سال گذشته وی موفق به ثبت بیش از ۲۰ اختراع در آمریکا و انتشار بیش از ۵۰ مقاله در معتبرترین مجلات علمی دنیا شده که بیشتر آنها به روشهای تشخیص سرطان مربوط است.
این مقاله با عنوان Real-time diagnosis of reactive oxygen species (ROS) in fresh sputum by electrochemical tracing; correlation between COVID-۱۹ and viral-induced ROS in lung/respiratory epithelium during this pandemic برای انتشار در مجله Biosens Bioelectron مورد پذیرش قرار گرفته است.