دومین نشست تخصصی بررسی ابعاد و پیامدهای اقتصادی شیوع ویروس کرونا با حضور سردار دکتر غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور و جمعی از اساتید اقتصاد دانشگاههای کشور و معاونین و مسئولان این سازمان برگزار شد.
به گزارش پایداری ملی، محمد هادی زاهدی وفا عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) نیز در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت؛ بحث من تجارت بینالمللی فعلی جمهوری اسلامی است. از نظر تئوریک و نظری، عمده تئوریها در این عرصه تحت عنوان تئوری مزیت نسبی مطرح می شد و کشور ها از نظر موادی که در خود دارند یعنی نیروی کار و منابع انسانی و منابع طبیعی موجود از منظر فراوانی، مختلفند.
وی ادامه داد: باید بر نکتهای تاکید کنم که بخش تجارت بین الملل برای اقتصاد ایران مهم است. چون ما کشورها را با دو معیار کشورهای کوچک و کشورهای بزرگ و کشورهای باز و کشورهای بسته تقسیم میکنیم. کشورهای باز، قدرتهایی هستند که درصد تجارت بینالمللی آنها نسبت به تولید ناخالص ملی آنها بالا باشد. کشورهایی که نسبت تجارت بین المللی آنها به نسبت کل تولید ناخالص ملی آنها کم باشد کشورهای بسته هستند.
زاهدی وفا افزود: کشورهای کوچک در دنیا در اینگونه از تعاملات بینالمللی قادر به تاثیرگذاری بر قیمت کالاهای خود نیستند ولی کشورهای بزرگ میتوانند بر شاخص قیمت کالاهای خود تاثیر بگذارند. کشور ما جزو کشورهای کوچک باز است. یعنی اولا حجم تجارت ما نسبت به تولید ناخالص ملی کشور قابل توجه است و دوم بازیگر قدرتمندی در صحنه بین الملل نیستیم. با توجه به این ساختار، قیمت گندمی که ما از جهان می خریم یک چهارم قیمت گندم تولید داخلی است. اگر فقط بخواهیم اقتصادی فکر کنیم باید گفت گندم را باید وارد کرد. ولی برخی از کالا ها برای کشور ارزش استراتژیک دارد و باید به هر قیمتی تولید شود.
به گفته این اقتصاددان، اصل حاکمیت بر سرنوشت اقتصادی به ما دیکته میکند که چه کالاهایی را و به چه میزانی باید تولید کنیم. در تئوریهای بین الملل بحثی وجود دارد که مولفه قدرت، سنخیت اقتصادی ندارد ولی در الگوی تجارت بین الملل تعیین کننده است. مولفه قدرت منوط بر این است که زیرساختهای تجاری کشور را چگونه پایهریزی کردهاید. اگر دو سوم گندم خود را تولید کنید مولفه چانهزنی خواهید داشت و میتوانید تعیین کنید گندمی که وارد میشود چگونه وارد شود.
وی خاطرنشان کرد: به دلیل ساختار متفاوت اقتصاد، تاثیرات کرونا نیز در کشورها متفاوت است. در کشور کره جنوبی ساختار این کشور در حوزه بهداشت و درمان بانک اطلاعاتی دقیقی از شهروندان خود دارد. آنچه که کمتر مورد توجه است این بوده که ما بتوانیم در نظام حکمرانی کشور سیستم یادگیری و مقابله با بحران را بوجود بیاوریم. کرونا تکالیف زیادی بر دوش پدافند غیر عامل کشور گذاشت.
زاهدی وفا با بیان اینکه کرونا در حوزه تجارت باعث تعطیل شدن موقتی صحنه رقابت در دنیا شده است توضیح داد: «بایر» آلمان بزرگترین داروساز جهان است. آیا واکسن کرونا منوط بر این است که بایر به عنوان پیشرو صنعت دارویی آن را کشف کند؟ و یا این امکان وجود دارد که شرکت دانش بنیان کوچکی در کشوری دیگر بتواند چنین کاری را به ثمر بنشاند در این صورت یقینا صحنه رقابت در تولید واکسن بیماری های همه گیر تغییر پیدا خواهد کرد.
وی تصریح کرد: اگر ما بتوانیم این صحنه رقابت را تغییر بدهیم و قواعد بازی را عوض کنیم می توانیم ساختار تقسیم کار و ساختار رقابتی فعلی را نیز تغییر بدهیم. کشور ما توان استفاده از دانشهای جدید را در صحنه اقتصاد دارد. بر این اساس بر اقتصاد دانش بنیان تاکید میکنیم که در سیاستهای اقتصاد مقاومتی آمده است. این بهترین راهکار ما برای خروج از وضعیت موجود است.
شایان ذکر است سازمان پدافند غیرعامل کشور در راستای بررسی هرچه بیشتر شرایط کشور در دوران کرونا و استفاده از نظرات اساتید دانشگاه اقدام به تشکیل نشستهای مشورتی با اقتصاددانان کرده است که نتایج این جلسات در تدوین سیاستها و راهبردها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.