دانشمندان در دانشگاه آکسفورد میگویند اگر کارآزمایی بالینی واکسن تولیدیشان به نتیجه برسد، اولین دوزهای این واکسن برای استفاده عمومی احتمالا در پاییز در اختیار خواهد بود.
به گزارش پایداری ملی به نقل از لایوساینس واکسن دانشمندان دانشگاه آکسفورد در آزمایشها روی میمونهای رزوس به طور موفقیتآمیزی باعث مصونیت آنها در برابر ویروس جدید کرونا شده است و کارآزمایی بالینی این واکسن روی انسانها هم آغاز شده است.
این واکسن از گونه ضعیفشدهای از یک نوع ویروس سرماخوردگی به نام «آدنوویروس» ساخته شده است که باعث عفونت در شمپانزهها میشود. اما این ویروس به طور ژنتیکی طوری تغییر داده شده است که امکان رشد در سلولهای انسانی را نداشته باشد.
سپس این دانشمندان ژنهایی وارد این آدنوویرس ضعیفشده کردند که پروتئینهای «گلمیخی» سطح ویروس جدید کرونا را میسازند. این پروتئینهای گلمیخی به ویروس جدید کرونا یا ویروس سارس-کوو-۲ امکان ورود به سلولهای انسانی را میدهند.
به گفته پژوهشگران آکسفورد واکسنهای مشابهی که روی همین چارچوب، یعنی گونه ضعیفشده آدنوویروس شمپانزه ساخته شدهاند- به بیش از ۳۲۰ نفر تا به حال داه شدهاند و معلوم شده است که بیخطر هستند و به خوبی تحمل میشوند و تنها عوارض جانبی گذرایی مانند تب، سردرد و درد بازو ایجاد میکنند.
کارآزمایی بالینی این واکسن در ۲۳ آوریل (۳ اردیبهشت) شروع شد و د. رنهایت ۱۱۰۲ شرکتکننده سالم در شهرهای آکسفورد، ساوثهمپتون، لندن و بریستول این واکسن را دریافت خواهند کرد. نیمی از این شرکتکنندگان واکسن جدید را دریافت خواهند کرد. در گروه دریافتکنندگان واکسن به اغلب افراد یک دوز واکسن زده خواهد شد، اما ۱۰ نفر دوز دومی از واکسن را یک ماه بعد دریافت خواهند کرد.
نیم دیگر از شرکتکنندگان یک و اکسن «کنترل» - یک واکسن ضد مننژیت باکتریایی و عفونت خونی که از سال ۲۰۱۵ در بریتانیا به نوجوانان زده میشود- دریافت خواهند کرد.
دلیل اینکه واکسن مننژیت برای گروه کنترل انتخاب شده است نه مثلا یک تزریق بیاثر آب نمک این است که پژوهشگران انتظار دارند که واکسن ویروس کرونا باعث اثرات جانبی زودگذری مانند درد بازو، سردرد و تب شود و واکسن مننژیت در گروه کنترل هم همین عوارض جانبی را ایجاد میکند بنابراین دریافتکنندگان نمیتواند حدس بزنند که واکسن اصلی را دریافت کردهاند یا نه.
این کارآزمایی تا شش ماه طول خواهد کشید و افراد واکسینه شده یک سال بعد یک ویزیت انتخابی خواهند داشت.
پژوهشگران آکسفورد در یک پست در وبلاگشان درباره آینده این واکسن نوشتهاند: «بهترین سناریو این است که تا پاییز ۲۰۲۰ بتوانیم نتایج تاثیربخشی این واکسن را از کارآزمایی مرحله سوم به دست آوریم و معلوم شود آیا این واکسن میتواند باعث محافظت در برابر ویروس شود و در همین مدت توانایی ساخت مقادیر بالای واکسن هم ایجاد شده باشد، اما این بهترین سناریو بسیار بلندپروازانه است و ممکن است دستخوش تغییر شود.»