چرا نظامیان آمریکایی در سعودی مستقر شدند؟

به گزارش پایداری ملی، ارتش آمریکا استقرار صدها سرباز، جنگنده و سامانه‌های موشکی در پایگاه شاهزاده سلطان در نزدیکی ریاض را بعد از موافقت پادشاه سعودی با استقبال از نیروهای آمریکایی در عربستان آغاز کرد. این اقدام در حالی صورت می گیرد که تنش ها در خلیج فارس به اوج رسیده و گمانه زنی های زیادی در این باره به گوش می رسد.سعودی ها اعزام این نیروها را "تقویت همکاری مشترک در دفاع از امنیت و ثبات منطقه‌ای عنوان می کنند. فرماندهی مرکزی آمریکا نیز پیش تر اعلام کرد که این اقدام به درخواست عربستان صورت می گیرد. این فرماندهی همچنین عنوان کرد که این تحرک بازدارندگی مضاعفی را به ما می‌دهد و توانمندی ما را در حمایت از منافع و نیروهایمان دو چندان می‌کند. در همین حال نشریه نظامی «آی اس اچ اینز» نیز فاش کرد که که در ادامه تحرکات نیروی هوایی آمریکا در عربستان سعودی، یک سامانه کامل پاتریوت به‌تازگی در پایگاه شاهزاده سلطان مستقر شده است. برای بررسی بیشتر این موضوع با صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه گفت و گو کرده ایم که در ادامه آن را می خوانید:

آن چه که بیشتر مراکز مطالعاتی آمریکا پیش بینی کرده اند دلیل این اقدام بهم خوردن اوضاع سیاسی در عربستان و ایجاد نابسمانی های احتمالی ناشی از این اتفاق است. در این بین فشار و اثرات جنگ یمن و همچنین اختلافات داخلی در خاندان سلطنتی عربستان و فوت احتمالی شاه این کشور یعنی ملک سلمان مطرح است. در این راستا مقام های آمریکایی نیز در این صدد هستند تا از نزدیک وقایع را رصد کرده و کنترل اوضاع را در دست داشته باشند. در همین حال پایگاهی که آمریکایی ها انتخاب کرده اند در نزدیکی ریاض محل فعل و انفعالات سیاسی عربستان است.

آمریکا در این مقطع حساس نگاه ویژه ای به تحولات در داخل عربستان دارد. این در حالی بود است که نگرانی واشنگتن تا چند وقت به مسائل بیرونی ریاض محدود می شد ولی در حال حاضر شرایط به گونه ای پیش می رود که مسائل داخلی ریاض برای واشنگتن از اهمیت خاصی برخوردار است. همانطور که می دانیم در جریان تحولات سیاسی داخلی عربستان تعدادی از نیروهای مذهبی و همچنین شاهزادگان زندانی شده اند که این اتفاق موجب اعتراضاتی شده که در آینده می تواند تشدید شود. متعاقبا این رویدادها می تواند موجب نارضایتی نیروهای مذهبی در عربستان هم شود که به نوبه خود می تواند اوضاع را بیش از پیش پرتنش تر کند.

نکته ای که حائز اهمیت است مبهم بودن آینده روابط واشنگتن-ریاض در صورت نبودن حاکمان فعلی عربستان در رأس امور است. بنابراین واشنگتن در تلاش است تا خاندان سلطنتی فعلی را حفظ کند و اگر افرادی هم از این خاندان فوت کردند بتوانند سریعا جایگزینی را برای آنان پیدا کنند تا خدشه ای به روابط نزدیک دو کشور وارد نشود.

آمریکا برای تقابل با ایران به این تعداد نیرو نیاز ندارد. این کشور حدود 100هزار نیروی دیگر در کشورهای منطقه مانند قطر، امارات، عمان، کویت، عراق،پاکستان، ترکیه و غیره دارد. به علاوه اینکه علاوه بر این نیروها آمریکا پایگاه هایی را نیز در منطقه دارد و لذا به نظر می رسد که اقدام آمریکا در اعزام نیرو به عربستان بیشتر به نگرانی های داخلی ریاض بر می گردد. سعودی ها هم در این راستا حاضر هستند تا به هر قیمتی که شده خاندان و حاکمیت خود را حفظ کنند.

بحث همکاری های آموزشی، نظارت، طراحی عملیات و غیره بین واشنگتن و ریاض از دیرباز مطرح بوده است، بنابراین نمی توان این موضوع را بحثی جدید تلقی کرد. البته گفتن این نکته ضروری است که آمریکایی ها حاضر نیستند که وارد یمن شوند و آن ها ترجیح می دهند که از جنبه نظارتی و آموزشی در پایگاه های عربستان حضور پیدا کنند و بر اجرای عملیات های مختلف عربستان در خاک یمن اشراف داشته باشند.

سعودی ها همواره از این گونه توجیه ها استفاده کرده اند و این بار نیز آن را تکرار کرده اند تا به نوعی حضور نیروهای خارجی در خاک خودشان را توجیه کنند. همانطور که می دانیم به طور کلی جامعه عربستان مذهبی است و این جامعه با حضور نیروهای خارجی مخالف بوده و خواهد بود. بنابراین طرح چنین موضوعاتی در راستای فریب اذهان عمومی صورت می گیرد.

شرایط امارات با عربستان به کلی متفاوت است. این کشور با توجه ظرفیت های محدودتری که دارد بلندپروازی های زیادی داشته و در منطقه ای پرخطری قرار گرفته است. در همین راستا اختلاف های بین امارت های مختلف و تلفاتی که این کشور در جنگ یمن داشت باعث شد تا اعتراضات داخلی رو به افزایش رود. این نکته نیز از اهمیت بسزایی برخوردار است که کوچکترین ناامنی در امارات منجر به از بین رفتن ظرفیت های توریستی و سرمایه گذاری های مختلف خواهد شد و لذا آنها ترجیح می دهند که از این ظرفیت ها حفظ و حراست کنند.

جنگ در منطقه بدون حضور آمریکا معنا نخواهد داشت. این کشور در حال وارد شدن به فصل انتخاباتی است و هر گونه ورود به یک تنش و درگیری به معنای بهم ریختن نقشه های انتخاباتی آمریکا خواهد شد. همچنین بدون حضور ایالات متحده هیچ یک از کشورهای منطقه نه توان و نه جرأت ورود به جنگی تازه را دارند. از طرفی دیگر به نظر می رسد فشارهای سیاسی، اقتصادی و همچنین جنگ روانی افزایش پیدا خواهد کرد ولی اینکه آیا این موارد می تواند خلا عدم حضور آمریکا را پر کند بحث جدی دیگری است. ما حتی می بینیم که بحث اسکورت کشتی ها نیز به تدریج از حالت ائتلاف خارج می شود و به صورت انفرادی صورت می پذیرد. باید بررسی کرد که دلیل بی رغبتی آمریکا چیست؛ آیا موضوع ناتوانی و یا فشارها در داخل مطرح است و یا اینکه ملاحظات دیگری در کار است. در نهایت وجود چنین وضعیتی، تصمیم گیری را برای کشورهای دیگر سخت تر خواهد کرد.

منبع: خبرآنلاین